Artykuły

Na pytania odpowiada
dr Jacek Wilczak z Zakładu Dietetyki w Katedrze Nauk Fizjologicznych SGGW w Warszawie.

Aktywność fizyczna należy do tych czynników, które w największym stopniu wpływają na wysokość zapotrzebowania energetycznego organizmu psa. Energia ta powinna być pokrywana z odpowiednich proporcji tłuszczu, białka i węglowodanów.

Jakie składniki powinna zawierać karma mokra dla psów aktywnych i pracujących?

W prawidłowo funkcjonującym organizmie aktywność fizyczna stanowi ważny czynnik regulujący szereg funkcji całego organizmu: od krążenia, równowagi hormonalnej aż do utrzymania prawidłowych funkcji poznawczych, także w wieku starszym. W przypadku psów aktywnych i pracujących energia, która zapewnia efektywną pracę mięśni musi pochodzić przede wszystkim z endogennych zapasów związków wysokoenergetycznych. Rolą diety jest wydajne uzupełnianie substratów do odbudowy komórkowych związków wysokoenergetycznych. Dlatego też dostarczanie składników odżywczych, musi zachodzić w sposób ciągły oraz maksymalnie ułatwiony. Dlatego też dzięki lekkostrawnej formule karma mokra w najlepszy sposób zapewnia najwydajniejsze współczynniki strawności wszystkich ważnych składników odżywczych. Ich źródłami powinny być przede wszystkim mięso i produkty pochodzenia zwierzęcego, które dostarczają tłuszcz i białko w najlepszej formie i składzie. Tłuszcz zwierzęcy w postaci triacylogliceroli, ulegając trawieniu w przewodzie pokarmowym psa w sposób ciągły dostarcza kwasów tłuszczowych, których utlenianie zapewnia najwięcej energii. Niemniej ważny jest skład aminokwasowy białka pochodzenia zwierzęcego. Aminokwasy są bezpośrednio wbudowywane w tkankę mięśniową, są wykorzystywane do regeneracji mięśni oraz w wyniku procesów enzymatycznych przekształcane są w glukozę – większość aminokwasów jest potencjalnie glukogennych. Oczywiście pies może także wykorzystywać energię pochodzącą z utleniania węglowodanów, ale dotyczy to w szczególności wysiłku fizycznego trwającego krótki okres czasu ale o wysokiej intensywności. Psy pracujące, zaprzęgowe powinny czerpać energię przede wszystkim z tłuszczu i białka pochodzenia zwierzęcego. Rola diety psa aktywnego i pracującego jest także bardzo istotna w okresie powysiłkowym. Efektywność regeneracji mięśni zależy od jej lekkostrawności oraz podaży białka o wysokiej wartości biologicznej.

Jakie związki wpływają na prawidłową pracę metaboliczną organizmu?

Kontrola efektywności procesów zachodzących w czasie pracy fizycznej zależna jest od znajdujących się m.in. w komórkach mięśniowych różnych związków chemicznych.
Należą do nich enzymy, koenzymy, składniki mineralne i witaminowe. Karma psów aktywnych i pracujących powinna uwzględniać zwiększone tempo przemian metabolicznych zachodzących w ich organizmie. Dlatego też zawarte w niej składniki mineralne i witaminowe powinny występować na nieco wyższym poziomie. W celu zwiększenia efektywności przemian oksydacyjnych, szczególnie kwasów tłuszczowych do diety psów aktywnych warto dodać L-karnitynę, która zwiększa ich transport do mitochondriów, w których dochodzi do przekształcania kwasów tłuszczowych w związki wysokoenergetyczne. Warto wspomnieć, że rola L-karnityny jest najlepiej widoczna u psów, których aktywność fizyczna jest wyższa. Ze względu na fakt, że wysiłkowi fizycznemu towarzyszy wzrost ryzyka uszkodzenia tkanki mięśniowej, ważne są takie dodatki do diety jak witamina E oraz zwrócenie uwagi na proporcje między kwasami tłuszczowymi należącymi do dwóch rodzin: n-3 i n-6. Ograniczanie procesów zapalnych przyspiesza okres regeneracji powysiłkowej mięśni.