Artykuły

Jednym z najczęstszych problemów ortopedycznych u psów jest zerwanie więzadła krzyżowego przedniego kolana. W wyniku nagłego urazu lub długotrwałego obciążenia stawu kolanowego dochodzi do częściowego lub całkowitego zerwania więzadła. Najczęściej chorują psy ras dużych i ciężkich oraz zwierzęta otyłe.

Jaka jest rola więzadła krzyżowego i jak może dojść do urazu?
Więzadło krzyżowe stabilizuje staw kolanowy. W jego skład wchodzą dwie struktury: więzadło krzyżowe tylne i więzadło krzyżowe przednie. Z uwagi na fakt, że na więzadło krzyżowe przednie działają większe siły częściej dochodzi do zerwania tej struktury. W wyniku tego schorzenia mogą wystąpić kulawizny kończyny miednicznej, choroby zwyrodnieniowe kolan i dolegliwości bólowe. W odróżnieniu od ludzi, u zwierząt do zerwania więzadła najczęściej nie dochodzi na skutek urazu lecz jest to proces długotrwały, związany z niewłaściwą budową nasady bliższej kości piszczelowej. Skutkiem zerwanego więzadła jest zsuwanie się kości udowej po kości piszczelowej podczas zginania stawu kolanowego, co w konsekwencji może uszkodzić łąkotkę przyśrodkową.

Jak diagnozuje się zerwane więzadło?
Pies zwykle odciąża kończynę, siadając na zdrowej, chorą prostując do przodu. W fazie początkowej występuje obrzęk stawu. Zerwane więzadło można zdiagnozować za pomocą palpacyjnego badania ortopedycznego. Aby precyzyjnie sprawdzić stan ułożenia kości tworzących staw względem siebie wykorzystujemy diagnostyczne metody obrazowe RTG i MRI.

Jak leczy się zerwane więzadło?
Leczenie zerwanego więzadła wymaga interwencji chirurgicznej. Operacje ortopedyczne tego schorzenia mogą być wykonane metodą zewnątrzstawową lub wewnątrzstawową. Metody zewnątrzstawowe polegają na przeprowadzeniu sztucznego materiału (nici) w taki sposób aby zachować prawidłowe rozłożenie sił działających na staw kolanowy. Ich skuteczność w dużej mierze ogranicza waga pacjenta (max do 15 kg) oraz konieczność usztywnienia kończyny na długi okres po zabiegu. Metody wewnątrzstawowe są bardziej inwazyjne, jednak często mają większą skuteczność, w szczególności u dużych psów. Wymagają dużego doświadczenia operatora, dają natomiast dość szybki efekt bez konieczności usztywniania kończyny. Metody wewnątrzstawowe zmieniają biomechanikę stawu, na skutek osteotomii (przecięcia)kości piszczelowej powodując,że WKP (więzadło krzyżowe przednie) nie jest potrzebne do stabilizacji stawu kolanowego. Metody te ewoluowały od osteotomii korekcyjnej piszczeli, poprzez kolejne metody płytowe (TPLO, TTA) które wymagały przecięcia kości piszczelowej i złożenia jej na stalowe płyty kostne. Metody te często wymagały reoperacji i usuwania wcześniej zamontowanych płyt i śrub. Najnowszą metodą dostępną od niedawna w Polsce jest metoda TTA Rapid. Cechuje się dużo mniejszą urazowością oraz mniejszym ryzykiem powikłań i szybszym powrotem do pełnej sprawności zwierzęcia. Polega na wprowadzeniu tytanowego implantu w odpowiednio naciętą kość piszczelową. Lekki tytanowy implant powoduje mniejsze obciążenie operowanej kończyny oraz przyspiesza okres rekonwalescencji. TTA Rapid jest aktualnie najskuteczniejszą metodą leczenia zerwanego więzadła krzyżowego przedniego u psów ras ciężkich (powyżej 15 kg). Wszystkie przedstawione metody operacyjne wymagają specjalistycznie przeszkolonego zespołu chirurgicznego składającego się z chirurga, ortopedy, anestezjologa, instrumentariuszy oraz odpowiednio przygotowanej do tego sali operacyjnej i instrumentarium. Doświadczenie i wiedza lekarza weterynarii zajmującego się ortopedią, pozwala na dobranie najbardziej odpowiedniej metody operacyjnej dla każdego pacjenta.

Jak długo trwa proces powrotu do sprawności psa?
To zależy od metody, masy ciała psa, oraz czasu jaki upłynął od zerwania do zabiegu. Rasy lekkie szybciej odzyskują sprawność. Psy po zabiegu TTA Rapid zaczynają obarczać operowaną kończynę już po kilku dniach od operacji. W okresie rekonwalescencji ważne jest aby stosować się do zaleceń prowadzącego lekarza weterynarii.