Artykuły

Zima jest okresem, kiedy odporność naszych podopiecznych jest narażona na działanie wielu niekorzystnych czynników środowiskowych. Są to zarówno bakterie, wirusy, grzyby, jak też niesprzyjające warunki pogodowe, czy substancje chemiczne stosowane w środowisku człowieka i zwierząt domowych. Dlatego w okresie zimowym i wczesnowiosennym dochodzi do wielu schorzeń układu oddechowego, pokarmowego, a także schorzeń układu powłokowego czyli skóry.
Na pytania odpowiada lek. wet. Marcin Sierant z lecznicy weterynaryjnej w Tomaszowie Mazowieckim.

Po zimie skóra psa i kota może być źródłem wielu problemów. A konkretnie jakich?
Osłabiona w okresie zimowym skóra, wiosną jest podatna na zachorowania. Początkowo są to choroby o podłożu alergicznym (alergiczne pchle zapalenie skóry, atopowe zapalenie skóry), wywołane przez ektopasożyty (pchły, roztocza kurzu domowego). Zaniedbanie tego problemu doprowadza do wtórnych infekcji bakteryjnych i grzybicznych. W praktyce objawia się to nadmiernym drapaniem się (świądem) zwierząt, co doprowadza do zwiększonego wypadania sierści, wyłysień, a w rezultacie do zranień i ropnego zapalenia skóry. Innym bardzo istotnym problemem skórnym, występującym w okresie zimowym u psów jest zapalenie szpary międzypalcowej (pododermatitis). Przyczyną są: wilgoć, śnieg, drobinki piasku oraz sól. W rezultacie może to doprowadzić do bakteryjnego lub grzybiczego zapalenia skóry, któremu towarzyszą ból, kulawizna i niechęć do codziennych spacerów. Jakie są skuteczne sposoby leczenia powyższych schorzeń?
W pierwszej kolejności należy zwiększyć odporność skórną zwierząt przez odpowiednie zbilansowanie diety. Właściciele, którzy karmią zwierzęta suchą karmą, mogą zamienić „zwykłą” karmę bytową na karmę dla zwierząt z problemami dermatologicznymi. Zawarte w nich witaminy oraz mikro- i makroelementy (biotyna, cynk, niacyna, kwas pantotenowy, witaminy A, E i C) wspomagają naturalne mechanizmy obronne i procesy regeneracyjne skóry. Jeżeli decydujemy się sami przygotowywać pokarm dla naszych podopiecznych musimy suplementować dietę, aby uzupełnić brakujące składniki. Ich niedobór doprowadza do zwiększonej łamliwości i wypadania włosów, a także spadku odporności skórnej oraz zwiększonej łamliwości pazurów i pękania poduszek łap (niedobór cynku). Przygotowana przez właściciela karma musi być wzbogacona, szczególnie w okresie zimowym w nienasycone kwasy tłuszczowe (NKT). W organizmie występują cztery rodziny nienasyconych kwasów tłuszczowych, z czego dwie nie mogą być w nim syntetyzowane i muszą być dostarczone z pożywieniem. Naturalnym źródłem niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych (NNKT) jest olej rybi oraz algi morskie. W praktyce niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe dostarczamy w postaci gotowych karm uzupełniających, jako kapsułki do bezpośredniego podawania zwierzęciu lub w postaci płynnej do mieszania z karmą. Prostym przykładem preparatu zawierającym NNKT, witaminę A, witaminę D3 jest tran, który dostępny jest w postaci płynnej lub kapsułek żelowych. Niedobór NNKT doprowadza do przesuszenia skóry, która staje się mniej elastyczna, podatniejsza na zranienia i infekcje bakteryjne. Często dochodzi też do zapalenia mieszków włosowych oraz zaburzeń ze strony gruczołów łojowych. Objawem tego stanu jest nadmierne wypadanie sierści oraz przetłuszczenie skóry (łojotok wilgotny). Towarzyszy temu bardzo nieprzyjemny zapach zwierzęcia (zapach zgonionego psa).

Czy omawiane suplementy wpływają również na inne funkcje organizmu?
Oczywiście. I tak NNKT, oprócz pozytywnego wpływu na skórę, są konieczne do prawidłowego rozwoju kociąt i szczeniąt. Powinny być podawane szczególnie kocicom w okresie ciąży, a także uwzględnione w preparatach mlekozastępczych dla ich potomstwa. Podawane bezpośrednio do pokładu pokarmowego osłabiają wchłanianie z niego endotoksyn (toksyn bakteryjnych), opóźniają problemy starzenia się organizmu, chroniąc go przed chorobami nowotworowymi oraz schorzeniem układu krążenia. Wynika z tego, iż preparaty te są ważne nie tylko dla zwierząt młodych i w średnim wieku, ale i całkiem zaawansowanych wiekowo, wydłużając im życie. Za to suplementy diety zawierające witaminy (A, E i biotyna) wpływają na prawidłowy rozwój i funkcjonowanie narządu wzroku (bardzo ważne u labradorów), rozród zwierząt, zwiększają odporność organizmu. Zawarta w tranie witamina D3 umożliwia prawidłowy rozwój kośćca (zapobieganie krzywicy) oraz uzębienia. Zawarty w diecie cynk umożliwia prawidłowe funkcjonowanie trzustki.

Co zrobić, jeśli mimo uwzględnienia NNKT w diecie naszego zwierzaka, nadal wypadają mu włosy?
Jeżeli, mimo zastosowania w karmie suplementów diety, stan zdrowotny skóry nie poprawia się, będziemy zmuszeni do odwiedzenia gabinetu weterynaryjnego. Już podczas pierwszej wizyty lekarz weterynarii ustali, czy zła kondycja skóry jest spowodowana chorobą alergiczną, bakteryjną czy pasożytniczą. Zastosowanie odpowiedniego leczenia (odrobaczanie, odpchlenie, podanie leków przeciwalergicznych) w krótkim czasie powinno poprawić wygląd skóry i ograniczyć wypadanie włosów. W przypadku gdy zastosowana terapia nie przynosi rezultatów, czeka nas kolejna wizyta w lecznicy weterynaryjnej celem wykonania specjalistycznych badań dermatologicznych. Badania te (badanie zeskrobiny, bakteriologiczne mykologiczne oraz badanie krwi) pozwolą ustalić dokładną przyczynę złego stanu pokrywy włosowej i podjąć ukierunkowaną terapię.

Jakie zabiegi pielęgnacyjne stosować w okresie wiosennym, aby sierść naszego czworonoga była zdrowa i lśniąca?
Należy pamiętać, iż w okresie wiosennym konieczne jest odpchlenie i odrobaczenie zwierząt. Zabieg ten pozwala zapobiec wielu chorobom skóry, które w rezultacie doprowadzają do nadmiernej utraty okrywy włosowej. Profilaktykę przeciwpasożytniczą należy wykonywać regularnie, w zależności od zastosowanego preparatu co 2 do 7 miesięcy. Celem usunięcia martwej, nadmiernie wypadającej sierści, należy zwierzę czesać dwa razy dziennie. Zabieg ten poprawia ukrwienie skóry i ułatwia proces wymiany pokrywy włosowej. Skórę wzmacniamy również przez stosowanie szamponów, zawierających dziegieć, biosiarkę, kwas salicylowy, które usuwają martwy naskórek, odżywiają skórę i poprawiają jej wygląd. Odkażając, szampony likwidują również nieprzyjemny zapach sierści. Podsumowując: stosowanie omawianych tu suplementów diety pozwala utrzymać skórę w dobrej kondycji i uniknąć konieczności wizyty w lecznicy weterynaryjnej.