Artykuły

Zachowania zwierząt

33c986960ffed1e4597a7ba32fee0298kw0708.jpg Lekarz weterynarii Remigiusz Cichoń - jeden z pierwszych specjalistów chorób psów i kotów w Polsce, biegły sądowy, behawiorysta z Przychodni Weterynaryjnej "Dog" w Skarżysku Kamiennej ( www.dog.com.pl) - odpowiada na pytania związane z zachowaniami zwierząt. Dlaczego zajął się Pan behawioryzmem?
Tą dziedziną weterynarii zafascynowałem się dziesięć lat temu. Przez kolejne lata całkowicie pochłonęła mnie nauka i obserwacja zachowań zwierząt. Wydawało mi się zdumiewające, że ludzie żyją obok tak wspaniałych istot, których najczęściej nie rozumieją. Żeby je poznać, potrzebna jest odpowiednia wiedza. Obejmuje ona sposoby interpretacji otaczającego świata przez zwierzęta oraz znajomość różnych sposobów ich reakcji na zjawiska zachodzące w środowisku.

Z jakimi problemami behawioralnymi u zwierząt spotyka się Pan najczęściej? Czy dotyczą one głównie psów czy kotów?
Problemy behawioralne częściej występują u psów. Najważniejszym momentem kształtującym osobowość zarówno psów jak i kotów jest okres młodzieńczy. Nieodpowiednio wychowany w tym czasie pies, któremu np. pozwala się chwytać zębami i przytrzymywać łapami człowieka, w dorosłym życiu nie wie, że to coś złego. Potrafi go dotkliwie ugryźć, ponieważ nie ocenia swojego zachowania jako niewłaściwe. Najczęstsze problemy występujące u kotów dotyczą załatwiania się w miejscach do tego nieprzeznaczonych. Jeżeli takie zachowanie nie wynika z choroby somatycznej, jego podłoże może być psy-chiczne. Zwykle chodzi o tzw. konflikt soc-jalny, który wywołuje silne oddziaływanie awersyjne na kota. Mogą go wywołać: remont, zmiana mebli, brak intymności kota w czasie posiłków czy pobytu w kuwecie. Spryskując np. pościel i buty jednego z domowników oznajmiają, że mają z nim konflikt.

Jeśli chcemy dobrze wychować psa, kiedy należy rozpocząć z nim szkolenie behawioralne?
Naukę behawioralną psa należy rozpocząć z chwilą, gdy trafia do naszego domu. Im jest młodszy, tym łatwiej go nauczyć prawidłowych reakcji i oduczyć negatywnych zachowań. Oczywiście pewne rasy uczą się jednych czynności szybciej, inne wolniej. Jednak dużo zależy też od aktywności właściciela.

Jak wygląda praca behawiorysty z psami trudnymi, które są dominujące, lękliwe lub nerwowe?
Najpierw należy przeprowadzić wnikliwy wywiad dotyczący problemu, a potem ułożyć konstruktywny program zaradczy. Powinien on być dostosowany do indywidualnego przypadku. Im młodszy pies i im krócej był pod działaniem bodźców, które wywołały niepożądane zachowanie, tym realizacja programu będzie szybsza. Co ciekawe, często to sami właściciele utrwalają u psa negatywne zachowanie i go "uwrażliwiają". Przykładem może być sytuacja podczas burzy. Opiekunowie przytulają pupila i mówią mu "nie bój się". W ten sposób informują psa, że sami się boją. Zaczyna on więc odczuwać lęk lub chce uciekać. Taki problem można naprawić stosując tzw. "odwrażliwianie".

Czy lekarze weterynarii powinni uczestniczyć w szkoleniach behawioralnych?
Udział w szkoleniach etologicznych jest dla lekarzy weterynarii konieczny. Powinni oni mieć wiedzę na temat prawidłowych i patologicznych zachowań zwierząt, a także umiejętności zaradzenia problemom swoich pacjentów oraz edukowania właścicieli. Osobiście przeprowadzam szkolenia behawioralne dla lekarzy weterynarii i studentów medycyny weterynaryjnej polskich uczelni.

Jaką wiedzę behawioralną powinni mieć opiekunowie zwierząt?
Właściciele psów i kotów powinni mieć przynajmniej wiedzę podstawową na temat psychiki, sposobów pojmowania świata i komunikacji zwierząt. Czworonogi inaczej patrzą na zjawiska, jakie zachodzą w ich otoczeniu. Trzeba starać się je zrozumieć i szanować, bo bez nich nasze życie byłoby uboższe! Opiekunowie powinni zrozumieć, że mają wielki wpływ na zachowania swoich pupili. Wychowując je, często popełniają błędy. Brak odpowiedniej wiedzy może spowodować wystąpienie u zwierzęcia negatywnych zachowań, które mogą doprowadzić do jego uśpienia! Niestety niepożądane zachowania nadal są przyczyną usypiania zdrowych zwierząt. Dlatego w razie problemów nie zwlekajmy z wizytą u lekarza behawiorysty. Bardzo istotne jest wykrycie zaburzeń behawioralnych jak najwcześniej, tj. w początkowych stadiach. Warto wcześnie zapobiegać problemom u podopiecznego i nie dopuścić, by rozwinęły się one do stadium nieodwracalnego.


Rozmawiała Natalia Gierymska



8ef4a00600e3caeb818d47d289054d6bdslogo.gif