Właściwy bilans wodny psa
Na pytania odpowiada lek. wet. Piotr Smentek
z gabinetu weterynaryjnego w Piasecznie k. Warszawy
W trakcie upałów, nasz pies wymaga większej uwagi ze strony opiekuna. Tylko baczne obserwowanie objawów i szybka reakcja, są w stanie uratować życie i zdrowie zwierzęcia przed konsekwencjami groźnego dla jego zdrowia odwodnienia.
W jakich sytuacjach pies może być narażony na odwodnienie?
Odwodnienie jest stanem patologicznym, zagrażającym życiu psa, w którym zawartość wody w organizmie spada poniżej wartości warunkującej prawidłowe funkcjonowanie całego ustroju i tym samym powoduje poważne zaburzenie homeostazy czyli stanu równowagi. Warto pamiętać, że woda stanowi przeciętnie ponad 60% wagi nie otyłego psa, co jest znaczną wartością, stąd nie powinno nikogo dziwić, że jej ubytek, będzie skutkował poważnymi konsekwencjami zdrowotnymi. Odwodnienie organizmu występuje, przy wielu stanach patologicznych. Są to, wszelkie choroby przebiegające z biegunką. Kolejnymi stanami chorobowymi, w których występuje odwodnienie organizmu, mogą być np. zapalenie przewodu pokarmowego, wątroby, nerek, zapalenie otrzewnej. Odwodnienie organizmu może wynikać z nieprawidłowej pracy nerek i wydalania moczu (np. moczówka prosta). Wodobrzusze również może prowadzić do tej groźnej patologii. Pamiętajmy również, że odwodnienie może towarzyszyć gorączce, która występuje w wielu jednostkach chorobowych. Intensywny ślinotok, także może prowadzić do objawów odwodnienia (urazy podniebienia, ciała obce, refluks). W trakcie ślinotoku, zwierzę często wykazuje niechęć do pobierania dostatecznej ilości wody. Intensywny wysiłek fizyczny połączony z niedostatecznym poborem wody, również zakończy się odwodnieniem.
Czy istnieją wśród zwierząt osobniki najbardziej narażone na przegrzanie?
Na przegrzanie narażone są wszystkie psy z obniżoną zdolnością do prawidłowej termoregulacji. Są to zatem w pierwszej kolejności zwierzęta bardzo młode, psy ze współistniejącymi chorobami przewlekłymi, czy osobniki starsze, a także wszystkie psy z chorobami układu krążenia czy układu oddechowego. Szczególną troską musimy otoczyć rasy z nieprawidłową budową układu oddechowego, a więc psy brachycefaliczne czyli krótko czaszkowe, u których to, istnieją trudności w oddawaniu ciepła na zewnątrz organizmu w konsekwencji zbyt wąskich otworów nosowych, zapadającej się tchawicy czy zbyt długiego podniebienia.
Na czym powinna polegać opieka nad psem w upalne dni?
Pies zawsze powinien mieć dostęp do czystej i chłodnej wody, aby mógł samodzielnie ją pobierać, gdy tylko będzie miał na to ochotę. Nigdy nie wolno zostawiać psa bez dostępu do płynów w zamkniętych gorących pomieszczeniach, na balkonach lub otwartym terenie bez możliwości schronienia się w cieniu. Powinniśmy także zapewnić psu możliwość przebywania w zacienionym pomieszczeniu, w którym będzie mógł się schować przed intensywnym słońcem. Niedopuszczalne jest zatem zamykanie zwierząt na balkonie czy w miejscach gdzie narażone są na intensywne nasłonecznienie, podczas nieobecności opiekuna. W upalne dni, wybierajmy się też na krótsze spacery, unikając intensywnego ruchu i wybierajmy raczej do tego pory wczesnoporanne i wieczorne, rezygnując ze znacznego wysiłku w trakcie południa gdy nasłonecznienie jest najintensywniejsze. Nie zmuszajmy psa do intensywnego wysiłku, a raczej wyprowadzamy go na smyczy, abyśmy mieli nad nim pełną kontrolę i tym samym hamowali jego intensywny temperament. W przypadku psów z niewielka ilością okrywy włosowej, możemy także stosować przeznaczone do tego kremy z filtrem, zapobiegające poparzeniu skóry przez promieniowanie ultrafioletowe. W trakcie upałów, unikajmy mocno nagrzewających się powierzchni betonowych, wybierajmy raczej naturalne podłoża trawiaste, co minimalizuje ryzyko poparzeń opuszek palcowych. Nikogo nie trzeba również chyba przekonywać, aby nawet na krótką chwilę nie zostawiać psa w zamkniętym samochodzie.
Jak dbać o prawidłową gospodarkę wodno elektrolitową psa?
Zwierzęta przebywające w wysokiej temperaturze otoczenia i intensywnie pracujące, wymagają w okresie upałów szczególnej troski ze strony opiekunów. Przede wszystkim, powinny mieć nieograniczony dostęp do czystej, często zmienianej, dobrej jakości wody pitnej. W związku z większa ilością traconych na skutek procesów termoregulacji minerałów i mikroelementów, warto także uzupełniać ich ilość, dodając odpowiedni suplement diety do spożywanej przez nie wody. Takie mieszanki paszowe zawierają najczęściej w swym składzie sód, potas, magnez, cynk, fruktoolisacharydy, usprawniają niejako funkcjonowanie organizmu w wysokich temperaturach zewnętrznych. Stosowanie preparatów zawierających minerały i mikroelementy zapobiega poważnym zaburzeniom, jakie mogą się rozwinąć w sytuacji utraty ich w trakcie trwania upałów i nadmiernej utraty płynów.