Artykuły

Szamponoterapia w dermatologii

87ef576ccca5d2443953ecc9800742a8s10.jpg
Na pytania odpowiada lek. wet. Monika Wichrowska z przychodni weterynaryjnej
w Gdyni

Szamponoterapia wspomaga leczenie, łagodzi objawy i poprawia komfort życia zwierzaka w walce z chorobą. Najważniejsze jest, aby szampon dobrać odpowiednio do przypadku. Wtedy kąpiele lecznicze mogą przynieść oczekiwane rezultaty.

Jakie są przyczyny świądu u psa i kota?
Przyczyn świądu u psów i kotów może być bardzo wiele, poczynając od pasożytów skóry, poprzez alergie, kończąc na powikłaniach chorób wewnętrznych w postaci zapaleń skóry powodowanych przez namnażanie się naturalnie bytujących na jej powierzchni bakterii i drożdżaków. Na skórze zwierząt pasożytować mogą między innymi pchły, które poprzez ugryzienia i przemieszczanie się wywołują świąd. U niektórych podopiecznych dochodzi do reakcji nadwrażliwości na ślinę pcheł, w związku z czym objaw drapania utrzymuje się przez pewien czas, nawet po wyeliminowaniu pasożytów ze skóry. Świerzbowiec drążący, często wywołuje silny, uporczywy świąd u psa, który nasila się zwłaszcza nocą. Istotą atopowego zapalenia skóry, któremu towarzyszy świąd jest nadwrażliwość na alergeny środowiskowe. W przypadku kotów pamiętać należy, że często manifestują one świąd nadmiernym wylizywaniem, czego właściciele nie wiążą początkowo z chorobą, tłumacząc to nawykami związanymi z utrzymaniem higieny. Aby poznać przyczynę świądu u zwierzaka należy dokładnie go zbadać, pobrać materiał do badania dermatologicznego, w razie potrzeby wykonać badania dodatkowe (badanie krwi, USG czy RTG). Kluczowe jest przeprowadzenie dokładnego wywiadu z właścicielem.

Na czym polega szamponoterapia i w jakich przypadkach może pomóc?
Szamponoterapia polega na stosowaniu szamponów leczniczych zgodnie ze wskazaniami lekarza wetrynarii. Terapia polega na używaniu preparatów o odpowiednim składzie, które pozwolą na ograniczenie rozwoju bakterii, drożdżaków, pasożytów, na oczyszczenie skóry z nadmiaru wydzieliny, strupów. Skutkuje to lepszym gojeniem się ran, może ograniczyć rogowacenie czy wysuszenie skóry. W przypadku atopii kąpiele lecznicze powodują usuwanie ze skóry czynników alergicznych i jej nawilżenie. Składniki działające łagodząco mają wpływ na zmniejszenie nasilenia świądu. Szampony z chloreksydyną stosowane są w przypadku infekcji bakteryjnych i drożdżakowych. Nawilżające działanie alantoiny czy wyciągu z owsa wykorzystywane jest do łagodzenia objawów atopii. Preparaty z siarką stosujemy w przypadkach wystąpienia łojotoku tłustego. Wybór szamponu powinien być skonsultowany z lekarzem weterynarii, ważny jest nie tylko skład preparatu ale również stężenie substancji czynnej. W terapii szamponami oprócz odpowiedniego doboru preparatów, kluczowe jest prawidłowe jego zastosowanie. Najpierw kąpiel wstępna mająca na celu oczyszczenie skóry zwierzęcia, następnie spłukanie i ponowna dokładna kąpiel z pozostawieniem preparatu na skórze przynajmniej kilka minut. Substancje czynne zawarte w szamponie muszą mieć możliwość zadziałania na skórze. Preparat powinno się dokładnie spłukać, przykładać ręcznik by wchłonął wodę, unikając tarcia, zwierzę pozostawić do naturalnego wyschnięcia. Używanie suszarki u psa lub kota z chorą skórą może spowodować jej przesuszenie i zwiększyć świąd.

W jakich przypadkach dermatologicznych stosuje się szampony przciwbakteryjne i przeciwgrzybicze?
Szampony przeciwbakteryjne stosuje się w przypadku ropnych zapaleń skóry. Przy infekcjach powierzchownych często są wystarczające jako monoterapia, zaś w przypadkach zakażeń głębokich mogą stanowić leczenie wspomagające do antybiotykoterapii. Ponadto ich działanie wykorzystuje się przy zakażeniach bakteryjnych skóry, będących powikłaniami chorób pierwotnych (np. pasożytniczych, hormonalnych). Opanowanie przyczyny pozwoli skórze wyzdrowieć, zaś szampon przyspieszy jej regenerację. Szampon przeciwgrzybiczy stosujemy w przypadku infekcji na tle Malassezia – drożdżaków stanowiących normalną mikroflorę skóry, których namnażanie bardzo często jest konsekwencją innych chorób, często atopowego zapalenia skóry u psów. Tutaj też kluczowe jest zdiagnozowanie i leczenie choroby pierwotnej, szampon również uzupełnia leczenie. W przypadku grzybic skórnych – dermatofitoz u psów i kotów, stosowanie kąpieli leczniczych może z powodzeniem wspomagać leczenie.

Czy można kąpać psa lub kota w szamponie przeznaczonym dla ludzi, np. hipoalergicznym lub dla dzieci?
Nie należy kąpać zwierząt w szamponach czy płynach do kąpieli przeznaczonych dla ludzi. Skóra zwierząt ma inne pH, różni się też budową. Stosowanie preparatów „ludzkich” może się skończyć podrażnieniem lub co gorsza kontaktowym zapaleniem skóry.