Artykuły

Na pytania odpowiada lek. wet. Andrzej Wysokiński
z przychodni weterynaryjnej Asante w Lublinie.

Dbanie o stawy czworonoga to jeden z podstawowych obowiązków opiekunów psów i kotów. Uważna obserwacja naszego czworonoga, to klucz do wczesnego wykrycia chorób stawów. Objawy „starości” u czworonoga, czyli mniejsza ilość ruchu, także są powodem dla którego powinniśmy udać się do lekarza weterynarii w celu dokonania diagnozy pod kątem chorób stawów.

Jakie problemy ze stawami pojawiają się u zwierząt towarzyszących? Jakie są czynniki ryzyka?

Mówiąc o dolegliwościach dotyczących stawów zwierząt towarzyszących, należy jasno podzielić je na dwie grupy: wrodzone oraz nabyte. W pierwszej grupie bezsprzecznie dominuje dysplazja stawów biodrowych oraz łokciowych, czyli zaburzenia wynikające z nieprawidłowego wykształcenia stawów na tle dziedziczenia cech genetycznych. W grupie chorób nabytych, poza rzadkimi przypadkami złamań lub innych mechanicznych urazów wewnątrzstawowych, dominującym problemem jest choroba zwyrodnieniowa stawów nazywana również osteo­chondrozą lub osteoartrozą. Dochodzi do niej w związku z występowaniem przewlekłego stanu zapalnego, który z kolei może być wywoływany przez powtarzające się urazy mechaniczne (podczas pracy stawu niedopasowanego, jak choćby w przypadku dysplazji) lub poprzez przeciążenie stawu, które dominuje u zwierząt z nadwagą i otyłych.

Jak manifestują się problemy ze stawami związane z wiekiem u psów i kotów?

Objawy towarzyszące chorobom stawów, w dużej mierze zależą od gatunku zwierzęcia, którego dotyczą. Oprócz typowej kulawizny lub problemów ze wstawaniem z posłania obserwowanych najczęściej u starszych psów, należy zwrócić również uwagę na znaczne zmniejszenie aktywności ruchowej u kotów. Nikogo nie dziwi fakt, że starszy kot jest nieskory do zabawy i ilość jego ruchu uległa znacznemu zmniejszeniu. Jednak należy pamiętać, że te objawy kojarzone zazwyczaj ze „starością” zwierzęcia nie są niczym innym jak sygnałem wskazującym na dyskomfort lub ból na terenie stawów.

Czy osteoarthritis to powszechny problem starszych zwierząt?

Jak już wcześniej wspomniałem, osteoarthritis, czyli choroba zwyrodnieniowa stawów jest najczęstszym problemem powodującym przewlekły ból stawów u starszych zwierząt. Występuje zarówno u psów jak i u kotów oraz obejmuje bardzo wiele stawów – od stawów nadgarstkowych, przez łokciowe, ramienne, kolanowe i biodrowe. Osteoartroza występuje również u młodych zwierząt jako następstwo zmian związanych z dysplazją stawów i ich pourazowego niedopasowania (mowa o bliznach kostnych występujących po złamaniach w obrębie powierzchni stawowych).

Jak można dbać o stawy czworo­noga, aby wspomóc funkcjonowanie narządu ruchu?

Najważniejszym czynnikiem mającym wpływ na rozwój oraz postęp osteoartrozy u zwierząt towarzyszących jest nadmierna masa ciała. Dlatego utrzymanie optymalnej masy ciała jest kluczowe dla zmniejszenia ryzyka wystąpienia wspomnianej choroby lub łagodzenia jej przebiegu. Na drugim miejscu postawiłbym odpowiednie żywienie lub suplementację, wspomagającą prawidłową kondycję stawów. Mam tu na myśli podaż substancji, które mają za zadanie wspomagać regenerację mikrourazów starzejącej się tkanki chrzęstnej (np: chondroityna i glukozamina), powodować zmniejszenie stanu zapalnego (np: kwasy tłuszczowe omega-3 i omega-6, MSM) i poprawiać stan tkanki łącznej (np: kolagen, kwas hialuronowy, witamina C). W przypadkach występującego silnego bólu, bezwzględnie należy wprowadzić lek przeciwzapalny, jak choćby leki z grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ) czy elementy medycyny regeneracyjnej (PRP – osocze bogatopłytkowe, czy IRAP) podawane dostawowo. Należy pamiętać o tym, że chrząstka stawowa jest tkanką nie posiadającą własnych naczyń krwionośnych. Powoduje to, że substancje wspomagające jej regenerację przenikają doń z kości podchrzęstnej i mazi stawowej. Z uwagi na to umiarkowany ruch jest wskazany aby poprawić przenikanie do chrząstki stawowej substancji, które podajemy w suplementach.