Artykuły

Oznakowanie zwierząt i rejestracja mikroczipa jest absolutną koniecznością. Czipowanie czworonogów pozwala skutecznie walczyć z bezdomnością. Dzięki znakowaniu i rejestracji zwierząt wiele ucieczek i zaginięć kończy się ich szybkim powrotem do domów.

Na pytania odpowiada Anna Kośnik
Naczelnik Wydziału Spraw Zwierząt Biuro Ochrony Środowiska Miasta Stołecznego Warszawy.

Na czym polega pomoc Warszawiakom w znakowaniu ich pupili ze strony Urzędu Miasta?

Najskuteczniejszymi metodami zapobiegania bezdomności zwierząt są: elektroniczne znakowanie i kastracja zwierząt. Dlatego też Urząd m.st. Warszawy w ramach realizacji „Programu opieki nad zwierzętami bezdomnymi oraz zapobiegania bezdomności zwierząt na terenie m.st. Warszawy” prowadzi akcję elektronicznego znakowania (czipowania) psów i kotów, których właściciele zamieszkują na terenie m.st. Warszawy. Opiekunowie zwierząt mogą skorzystać z możliwości bezpłatnego zaczipowania zwierzęcia, w jednej z kilkudziesięciu placówek weterynaryjnych posiadających umowę z m.st. Warszawą na świadczenie ww. usług.
Warunkami skorzystania z bezpłatnego oznakowania psa/kota są:
a) wypełnienie w dwóch egzemplarzach przez właściciela/organizację pozarządową/inny podmiot wniosku o wykonanie zabiegu elektronicznego oznakowania psa/kota. Formularze są dostępne w zakładach leczniczych,
b) okazanie dowodu tożsamości,
c) okazanie dokumentu potwierdzającego prawo do zwierzęcia (np. książeczka zdrowia, paszport psa/kota),
d) ukończenie przez zwierzę 12 tygodnia życia,
e) ponadto, w przypadku psów wymagane jest, aby pies posiadał aktualne szczepienie przeciwko wściekliźnie.
Po zaczipowaniu dane dotyczące zwierzęcia i jego właściciela są wprowadzane do Międzynarodowej Bazy Danych SAFE-ANIMAL www.safe-animal.eu.
Dlaczego takie akcje są tak ważne dla dobrostanu psów i kotów?
Bezdomność zwierząt jest zjawiskiem społecznym, występującym na terenie m.st. Warszawy, którego głównymi przyczynami są: niekontrolowane rozmnażanie zwierząt, porzucanie zwierząt przez właścicieli, ucieczki zwierząt, łatwość pozyskiwania zwierząt, panujące mody na dane rasy zwierząt, brak edukacji i wiedzy społeczeństwa w zakresie metod zapobiegania bezdomności. Porzucanie zwierząt, które jest przestępstwem, najczęściej dotyka psy i koty. Zgodnie z art. 6 ust. 2 pkt 11 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ochronie zwierząt, przez znęcanie się nad zwierzętami należy rozumieć zadawanie albo świadome dopuszczanie do zadawania bólu lub cierpień, a w szczególności m.in. porzucanie zwierzęcia przez właściciela bądź inną osobę, pod której opieką zwierzę pozostaje. Dzięki powszechnemu czipowaniu, możemy ograniczyć to zjawisko, a w przypadku porzucenia zwierzęcia pociągnąć do odpowiedzialności prawnej właściciela. Należy pamiętać, że zgodnie z artykułem 1 ww. ustawy człowiek jest winien zwierzęciu poszanowanie, ochronę i opiekę.

Jaki skutek może przynieść powszechne znakowanie psów i kotów?

Czipowanie to doskonała metoda zapobiegania bezdomności zwierząt, umożliwiająca w przypadku zaginięcia zwierzęcia szybkie ustalenie jego właściciela. Elektroniczny czip z zakodowanym niepowtarzalnym numerem jest wielkości ziarenka ryżu, nie przeszkadza zwierzęciu i nie powoduje reakcji alergicznych. Jest on wprowadzany podskórnie na szyi lub między łopatkami i może działać nawet kilkadziesiąt lat. Specjalnym czytnikiem można odczytać numer czipa i po sprawdzeniu w elektronicznej bazie danych uzyskać informacje o właścicielu. Umożliwia to praktycznie natychmiastowe powiadomienie go o odnalezieniu czworonoga. W czytniki wyposażone są: Schronisko dla Bezdomnych Zwierząt, Eko-Patrole Straży Miejskiej m.st. Warszawy oraz większość lecznic weterynaryjnych. Powszechne oznakowanie uniemożliwia także bezkarne porzucanie zwierząt przez ich właścicieli. Porzucone zwierzę na terenie m.st. Warszawy odławia Referat ds. Ekologicznych Straży Miejskiej, w ramach którego działają patrole specjalistyczne, tzw. Eko-Patrole. Odłowione zwierzę jest sprawdzane pod kątem oznakowania elektronicznego i na podstawie danych zawartych w systemie Safe-Animal, Straż Miejska podejmuje próbę kontaktu z jego właścicielem. Jeśli nie ma możliwości jego ustalenia, zwierzę przewożone jest do Schroniska dla Bezdomnych Zwierząt w Warszawie. W przypadku braku czipa pracownicy Schroniska umieszczają w internetowej bazie zwierząt przyjętych do Schroniska zdjęcie oraz możliwie dokładny opis zwierzęcia ułatwiający jego identyfikację przez właściciela. W przypadku, gdy właściciel zwierzęcia nie zgłasza się po jego odbiór schronisko prowadzi działania promujące jego adopcje i zmierzające do pozyskania nowych właścicieli, zdolnych zapewnić im odpowiednie warunki. Czipowanie przyczynia się również do ograniczania liczby bezdomnych zwierząt trafiających pod opiekę Schroniska dla Bezdomnych Zwierząt w Warszawie i organizacji pozarządowych działających na terenie m.st. Warszawy, zajmujących się statutowo ochroną zwierząt. Dzięki temu m.st. Warszawa może pomóc innym okolicznym gminom nie posiadającym swoich schronisk. Obecnie do Schroniska w Warszawie trafiają bezdomne zwierzęta z Gmin Piaseczno, Góra Kalwaria i Raszyn. Z uwagi na brak podstaw prawnych, nie ma obowiązku rejestracji psów i kotów przez ich właścicieli, przez co Urząd m.st. Warszawy nie posiada informacji ile zwierząt żyje na terenie Warszawy. Dlatego też wprowadzane do bazy SAFE-ANIMAL informacje o zaczipowanych zwierzętach dają informację na temat liczebności psów i kotów właścicielskich na terenie Warszawy. W latach 2007-2020 elektronicznemu znakowaniu w ramach akcji prowadzonej przez Miasto poddano 104 214 psów i kotów.

Na pytania odpowiada lek. wet. Katarzyna Czyżak
Łodygowickie Centrum Weterynarii Beskidvet.

Dlaczego znakowanie psów i kotów wychodzących jest ważne w pracy lekarza weterynarii?

Oznakowanie psa i kota i rejestracja w międzynarodowej bazie jest jak dowód osobisty, który pozwala w wypadku trafienia zwierzaka do nas na szybki kontakt z opiekunem. Zwierzę może trafić do nas poszkodowane na przykład w wypadku komunikacyjnym. Każda placówka weterynaryjna posiada czytnik, którym możemy sprawdzić, czy pies lub kot ma mikrochip. Jeśli go nie posiada nie mamy możliwości zawiadomienia opiekuna. Wtedy pozostają ogłoszenia w mediach społecznościowych, które mogą nie być skuteczne. Jeśli ktoś znajduje zwierzę zagubione, przyprowadza je do nas w celu identyfikacji i okazuje się, że nie jest ono oznakowane, może trafić do schroniska.

Na czym polega zabieg implantacji mikroczipa?

Lekarz weterynarii umieszcza mikrochip pod skórą za pomocą specjalnego aplikatora w okolicy łopatek lub szyi czworonoga. Przypomina to zastrzyk grubszą igłą i zwykle przebiega szybko i bezboleśnie. Mikroczip zawiera swój indywidualny numer, który jest niepowtarzalny. Podczas rejestracji dane opiekuna zostają do niego przypisane.

Jak wygląda współpraca Waszej placówki z Safe Animal?

W naszej placówce obserwujemy duże zainteresowanie czipowaniem psów i kotów wychodzących. Posiadamy pakiety do implantacji Safe Animal, które możemy oferować opiekunom zwierząt. Jeśli trafia do nas zagubione zwierzę, w pierwszej kolejności sprawdzamy czytnikiem czy posiada mikrochip. Następnie znając jego numer możemy zweryfikować dane za pomocą wyszukiwarki safe-animal.eu lub poprzez kontakt z całodobową infolinią.

Na pytania odpowiada Amanda Chudek
Prezes Łódzkiego Towarzystwa Opieki nad Zwierzętami.

Na czym polega Wasze pomaganie psom i kotom w potrzebie, czy trafiają do Was oznakowane?

Głównym zadaniem naszej organizacji są kontrole interwencyjne dotyczące znęcania się nad zwierzętami. Wyjazdy interwencyjne odbywają się często w asyście policji i innych instytucji zajmujących się ochroną zwierząt. Każde przestępstwo znęcania się nad zwierzętami ujawnione podczas interwencji Towarzystwa zgłaszane jest przez nas do organów ścigania. Potem walczymy na salach sądowych o to, żeby sprawca znęcania otrzymał sprawiedliwy wyrok. Choć w polskich realiach jest to wciąż bardzo trudne. Dla krzywdzonych zwierząt nasze działania to często jedyna nadzieja. Nic byśmy jednak nie zrobili bez pomocy ludzi reagujących na krzywdę zwierząt. Dzięki temu, że nie przechodzą obojętnie obok cierpienia słabszych i zgłaszają przypadki znęcania, mamy szanse pomóc biednym i pokrzywdzonym zwierzętom, które często żyją w strasznych i urągających żywym istotom warunkach. Nasi Inspektorzy interweniują na terenie całego województwa łódzkiego, poświęcając swój wolny czas i wkładając w te działania ogrom serca. Działalność interwencyjna wymaga od naszych inspektorów odpowiedniego przeszkolenia, dużej wiedzy zarówno merytorycznej, jak i praktycznej, znajomości przepisów dotyczących ochrony praw zwierząt, stalowych nerwów, ale przede wszystkim empatii i ogromnej miłości wobec zwierząt. Odebrane zwierzęta leczymy we współpracujących z nami gabinetach weterynaryjnych, a następnie utrzymujemy i szukamy im domów tymczasowych i stałych. Zwierzęta, które odbieramy interwencyjnie niestety w znacznej większości trafiają do nas nieoznakowane. Podobnie sytuacja przedstawia się w schroniskach dla zwierząt, z którymi stale współpracujemy przy procesie adopcyjnym. Większość zwierzaków w Polsce wciąż pozostaje anonimowa, co wpływa na wciąż bardzo dużą skalę bezdomności psów i kotów.

Co mogłoby się zmienić w działalności takich organizacji jak Wasza jeśli więcej oznakowanych zwierząt trafiłoby do Was z interwencji?

Obowiązkowe czipowanie zwierząt w naszym kraju bardzo znacząco wpłynęłoby na problem bezdomności czworonogów. Od kilku lat prowadzimy szkolenia dla samorządów z zakresu skutecznych sposobów walki z bezdomnością zwierząt i zawsze podkreślamy, iż najważniejsza jest prewencja polegająca na kastracji i oznakowaniu. Jak pokazuje nasze doświadczenie czipowanie to jedyna droga, aby zwierzę przestało być anonimowe. Bezdomne zwierzęta tak naprawdę biorą się z domów, a zmiana ich statusu ze zwierząt właścicielskich na niczyje spowodowana jest najczęściej porzuceniem lub ucieczką. W Polsce wciąż na bardzo niskim poziomie jest skuteczność egzekwowania prawa ochrony zwierząt i wzmacnianie odpowiedzialności opiekuna za pozostające pod jego opieką zwierzę. Sytuacja ta może ulec zmianie, gdyby znakowanie zwierząt stało się obowiązkowe. Trzeba podkreślić, że zwierzęta, które przebywają w schroniskach dla zwierząt, często nie zostają odnalezione przez swoich właścicieli np. z uwagi na znaczną odległość schroniska od miejsca zamieszkania opiekuna lub brak aktualnych danych na stronie schroniska. Czipowanie umożliwia natomiast szybki powrót zagubionego psa lub kota do domu. Należy jednak pamiętać, aby czip wszczepiony zwierzakowi został właściwie zarejestrowany w bazie danych. Brak takich danych oznacza brak możliwości kontaktu z właścicielem i sprawia, że zwierzę dalej pozostaje anonimowe. Ważne jest także, aby dane te w przypadku zmiany np. numeru telefonu, adresu zamieszkania zostały zaktualizowane.

Jaką stosujecie procedurę identyfikacji zwierząt, które trafiają do Was?

Każdy zwierzak, który trafia pod opiekę naszej organizacji lub schronisk z którymi współpracujemy jest w pierwszej kolejności sprawdzany za pomocą czytnika mikroczipów. Jeśli okaże się, że pies czy kot posiada mikroczip, sprawdzamy dane w bazie. Wielkim rozczarowaniem jest sytuacja kiedy zwierzak jest oznakowany jednak jego dane nie zostały nigdzie zarejestrowane. Dlatego tak ważne, aby o tym pamiętać. Największą radość sprawiają jednak sytuacje kiedy udaje się ustalić właściciela, który poszukiwał swojego czworonoga.