Skuteczna terapia chorób skóry
NASZ EKSPERT
Na pytania odpowiada lek. wet. Piotr Parys, Członek Europejskiego Towarzystwa Dermatologów Weterynaryjnych. Przewodniczący Sekcji Dermatologii Polskiego Stowarzyszenia Lekarzy Weterynarii Małych Zwierząt. Przyjmuje w klinice weterynaryjnej w Olsztynie.
Objawy sugerujące choroby skóry pupila objawiają się często świądem, zaczerwienieniem, różnego typu wykwitami – grudkami, krostkami, strupkami, a także łuszczeniem się naskórka, wypadaniem oraz zmatowieniem włosa.
W dermatologii często możemy się spotkać
z pojęciem dermatoz. Co to takiego?
Pod pojęciem dermatoza kryje się ogólne określenie zmian chorobowych skóry. Skóra jest największym pojedynczym narządem w organizmie psa, kota
i innych gatunków zwierząt. Tworzy ona elastyczną barierę, chroniącą wnętrze organizmu przed wpływami środowiska zewnętrznego, zabezpiecza przed utratą wody i elektrolitów oraz pełni funkcję regulatora temperatury. Odpowiedzialna jest także za magazynowanie witamin, białka, tłuszczów i węglowodanów. Bierze udział w wytwarzaniu witaminy D oraz zabezpiecza organizm przed szkodliwym działaniem promieni słonecznych. Powierzchnia zdrowej skóry pokryta jest warstwą wodno-lipidową, ma właściwości antybakteryjne i przeciwgrzybicze, co w połączeniu z całym układem obronnym organizmu stanowi zabezpieczenie przed różnorodnymi infekcjami. Jednakże pod wpływem czynników zewnętrznych oraz wielu schorzeń ogólnoustrojowych ta bariera zabezpieczająca może ulec załamaniu.
Jakie jest podłoże występowania dermatoz?
Obrazem zdrowia całego organizmu jest m.in. wygląd skóry i sierści, co stanowi wypadkową kilku procesów: genetycznie zaprogramowanych zmian w ustroju, chorób wewnętrznych, sposobu żywienia oraz zmian wywołanych działaniem czynników środowiskowych. Na przykład u psów z atopowym zapaleniem skóry stwierdzono szereg zaburzeń dotyczących naskórka. Dochodzi wówczas do poszerzenia przestrzeni międzykomórkowych, co prowadzi do przeznaskórkowej utraty wody i przesuszenia skóry. Kolejnymi nieprawidłowościami
u psów atopowych są zaburzenia dotyczące lipidów naskórka. Zaburzenia te w konsekwencji prowadzą do znacznego osłabienie funkcji bariery zabezpieczającej skórę. To powoduje zwiększoną przepuszczalność naskórka dla alergenów i wzmaganie objawów alergii. Ponadto znacznie ułatwione jest namnażanie chorobotwórczych bakterii i drożdżaków. Innym z kolei przykładem mogą być tzw. dermatozy żywieniowozależne. U zwierząt z zespołem złego wchłaniania i trawienia lub żywionych źle przechowywaną karmą może dochodzić do niedoborów wielonienasyconych kwasów tłuszczowych oraz witamin. Sierść staje się wówczas sucha, matowa, naskórek zaś jest zgrubiały i pokryty łuskami. Z czasem rozwija się tłusty łojotok
i szybko dochodzi do wtórnych infekcji.
Czy leczenie dermatoz jest trudne?
W celu zapewnienia skutecznej terapii chorób skóry, niezbędne jest postawienie trafnej diagnozy danego schorzenia, a dopiero później podjęcie leczenia. Kłopoty ze skórą, okrywą włosową, zewnętrznym przewodem słuchowym, czy też śluzówkami naszych zwierząt może być spowodowane wieloma, różnorodnymi czynnikami. W diagnostyce musimy brać pod uwagę schorzenia tła alergicznego czy immunologicznego, zaburzenia hormonalne, choroby przemiany materii, niedobór makro- i mikroelementów, niedobory witaminowe, błędy dietetyczne, choroby pasożytnicze skóry i pasożyty wewnętrzne, a także grzybice, choroby wywoływane przez drożdżaki, choroby tła bakteryjnego oraz procesy nowotworowe.
W zależności od rodzaju objawów schorzenia, stwierdzonych w badaniu klinicznym, lekarz zwykle przeprowadza dalsze dodatkowe badania specjalistyczne tzn. zeskrobiny skóry, cytologię, biopsję i ewentualnie testy krwi, bądź inne badania internistyczne, parazytologiczne czy mikrobiologiczne. Dopiero na podstawie wyników podejmuje ukierunkowane leczenie. W terapii dermatoz używa się preparatów do stosowania miejscowego, w tym szampony, lotiony, pipety, spot-ony do zapobiegania i zwalczania pasożytów zewnętrznych. Istotna jest również zrównoważona, właściwie zbilansowana dieta, pomagająca utrzymać zdrową skórę i sierść. Karmy hipoalergiczne stosujemy przy alergii pokarmowej. W określonych przypadkach wystąpienia infekcji stosowane są antybiotyki lub środki przeciwgrzybicze. Kortykosteroidy i leki przeciwhistaminowe mogą być przepisywane do kontrolowania i leczenia zwierząt, u których występują świąd i stan zapalny skóry spowodowany alergią. Stosowana może być immunoterapia, czyli odczulanie psów z atopią. Niezależnie od powyższego w kuracji wspomagającym czynnikiem usprawniającym procesy metaboliczne w skórze, dostarczającym energię dla komórek skóry i hamującym procesy zapalne skóry są wielonienasycone kwasy tłuszczowe.
Co należy robić, aby zapewnić zdrową skórę
i okrywę włosową u czworonoga?
Na co dzień należy używać naturalnych, hipoalergicznych szamponów zalecanych do stosowania
u psów. Z kolei regularne szczotkowanie psa zapobiega matowieniu sierści i jednocześnie usuwa martwy włos. Ważnym elementem jest zapewnienie zdrowej, zbilansowanej karmy. Należy bezwzględnie przestrzegać programu zwalczania pcheł i pasożytów wewnętrznych. Warto pamiętać, aby systematycznie czyścić i odkurzać dom. Zalecenia te są szczególnie ważne dla właścicieli psów z atopią, gdzie ilość roztoczy w środowisku odgrywa bardzo istotną rolę w występowaniu nawrotów choroby. Nieocenione są spokojne warunki życia dla pupila. Lekarz weterynarii
w niektórych przypadkach może przepisać szampony lecznicze lub doustne suplementy diety zapobiegające problemom skórnym.