Artykuły

Na temat schorzeń gastrologicznych u psów i kotów rozmawiamy z prof. dr hab. Andrzejem Deptą z Zakładu Diagnostyki Klinicznej, Katedry Nauk Klinicznych Wydziału Medycyny Weterynaryjnej Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie.

Jakie są najczęściej występujące schorzenia gastrologiczne u kotów, a jakie u psów?
U dorosłych kotów często dochodzi do zwężenia przełyku, a także schorzeń jelit o podłożu bakteryjnym lub zatkania jelit (z powodu powstawania kul włosowych – pilobezoarów). Bardzo groźny jest zespół okrężnicy olbrzymiej, w którym następuje zaczopowanie masami kałowymi jelita grubego i zatrucie zwierzęcia przez toksyny z zalegającego kału. U młodych kotów najbardziej niebezpieczne są choroby wirusowe. Wiek jest głównym kryterium również w przypadku psów. Szczenięta są narażone na choroby wirusowe (parvovirozę, nosówkę, chorobę Rubharta). U młodych psów często dochodzi do zjadania różnych przedmiotów, które uszkadzają jelita. Dorosłe osobniki zapadają na przewlekłe choroby zapalne jelit (PZCJ) oraz nadmierny przerost flory bakteryjnej (SIBO). U ras dużych poważny problem stanowią schorzenia żołądka, np. ostre rozszerzenie i skręt żołądka. Co może być ich przyczyną?
Na homeostazę przedniego, środkowego i tylnego odcinka przewodu pokarmowego wpływa wiele czynników. Niekorzystny u młodych zwierząt jest brak profilaktyki przeciwwirusowej. Istotną rolę odgrywa również niewłaściwy sposób żywienia. Psy nie powinny być karmione jedzeniem dla ludzi lub resztkami ze stołu. Niewskazane jest podawanie zbyt dużej dawki pokarmowej w jednym posiłku. Na występowanie schorzeń gastrologicznych mają także wpływ predyspozycje rasowe, np. u seterów irlandzkich dochodzi często do braku tolerancji glutenu. Jeśli chodzi o koty, główną przyczyną ich problemów jest wylizywanie sierści. Tworzenie się zalegających w żołądku kulek włosów dotyczy szczególnie ras długowłosych. Koty pozbywają się ich w naturalny sposób przez zwracanie zjedzonej trawy. Jeśli tak się nie stanie, może nastąpić zatkanie światła jelita i jego niedrożność. Przyczyną syndromu okrężnicy wielkiej u kotów są stresujące warunki życia takie jak zmiana miejsca zamieszkania lub pojawienie się nowego zwierzęcia w domu.

Na czym polega badanie zwane endoskopią?
Endoskopia jest jedną z nowoczesnych technik obrazowania, polegającą na przyżyciowym oglądaniu błony śluzowej żołądka i jelit. Dzięki specjalnym manipulatorom istnieje możliwość pobierania fragmentów błony śluzowej w obrębie przewodu pokarmowego oraz usuwania ciał obcych z żołądka i jelit. Badanie endoskopowe wykonuje się w pełnym znieczuleniu. Pacjent musi być do niego odpowiednio przygotowany. Na 24 godziny przed badaniem zwierzak nie może nic jeść, a 7 godzin wcześniej nic pić. Przewód pokarmowy musi być pusty, ponieważ tylko wtedy możliwe jest obejrzenie błony śluzowej przewodu pokarmowego. W ten sposób unika się również wymiotów i zmniejsza się ryzyko zachłyśnięcia się nimi podczas wprowadzania endoskopu do przełyku.

Jakie objawy zauważone u podopiecznego powinny zaniepokoić właściciela?
Należą do nich nawracające wymioty, uporczywe biegunki, niechęć do jedzenia i bolesność okolicy brzucha. Jeśli dodatkowo w wymiocinach lub w kale właściciel zaobserwuje smugi krwi, wtedy niezwłocznie należy zgłosić się ze zwierzakiem do lekarza weterynarii.

Jak zapobiegać dolegliwościom ze strony żołądka i jelit u psów i kotów?
Młode psy i koty powinny być poddawane szczepieniom przeciw niebezpiecznym chorobom wirusowym. Trzeba pilnować, aby w ich otoczeniu nie znalazły się przedmioty, które mogą zjeść. Na spacerach nie pozwalajmy psom zjadać żadnych śmieci, ponieważ mogą się nimi zatruć. W tym celu można wyprowadzać je w plastikowych kagańcach lub na smyczy. U psów dużych ras, u których często dochodzi do skrętu żołądka, należy podzielić posiłki na mniejsze porcje. W ten sposób zapobiegniemy nadmiernemu rozszerzeniu żołądka i jego skrętowi.

Czy pacjenci z dolegliwościami żołądkowo-jelitowymi potrzebują specjalnej diety?
Odpowiednia dieta jest podstawą ich szybkiego powrotu do zdrowia. Powinna ona być lekkostrawna. Może składać się z gotowanego ryżu, marchewki oraz niewielkiej ilości mięsa drobiowego. Na rynku są dostępne diety weterynaryjne przeznaczone specjalnie dla psów i kotów ze schorzeniami gastroenterologicznymi. Zawierają one zbilansowane składniki pokarmowe, niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania przewodu pokarmowego. Ponadto pomagają przywrócić prawidłowe funkcjonowanie żołądka i jelit. Pamiętajmy, że po jedzeniu zwierzak powinien odpocząć. Nie można proponować mu wtedy spaceru lub zabawy. Jego żołądek musi mieć czas na strawienie pokarmu.