Artykuły

Równowaga w żywieniu kota

38a4499ea4c702f39b9e9a1db36e697es13.jpg
Na pytania odpowiada dr Jacek Wilczak z Zakładu Dietetyki w Katedrze Nauk Fizjologicznych SGGW w Warszawie.

Normy i zalecenia żywieniowe uwzględniają specyfikę metaboliczną każdego gatunku zwierząt. Natomiast w żywieniu psów i kotów możemy znaleźć istotne różnice. Ważne jest zatem, aby odpowiednio dobrać dietę bogatą we wszelkie składniki odżywcze, które zaspokoją w całości zapotrzebowanie naszego czworonoga.

Jakie składniki powinna zawierać zbilansowana karma dla kota?
Skład pełnoporcjowej karmy dla kota powinien przede wszystkim odzwierciedlać specyfikę jego przemian metabolicznych oraz uwzględniać wyższe zapotrzebowanie na niektóre składniki odżywcze. Dotyczy to zarówno białek, tłuszczy i ich składowych; witamin, składników mineralnych i związków biologicznie czynnych. Stąd też przykładowo, ze względów specyficznego metabolizmu kotów wśród niezbędnych składników w ich diecie powinna znaleźć się tauryna – zaliczana do aminokwasów, chociaż występuje raczej jako element składowy peptydów. Tauryna jest produktem końcowym metabolizmu aminokwasów siarkowych i prawidłowo jest tworzona z aminokwasów zawierających siarkę: metioniny i cystyny. Koty w odróżnieniu od psów nie są w stanie syntetyzować wystarczającej jej ilości, a dodatkowo są specyficznie wrażliwe na jej niedobór, gdyż produkcja soli żółciowych niezbędnych do prawidłowego trawienia i wchłaniania składników tłuszczowych jest całkowicie uzależniona od tauryny. Ten specyficzny składnik diety kota poza tym wpływa na prawidłowe funkcjonowanie serca, bierze udział w procesach związanych z rozrodem oraz spełnia ważną rolę w prawidłowym funkcjonowaniu wzroku. Wśród innych ważnych w diecie kota składników są kwasy tłuszczowe nienasycone, a przed wszystkim kwas arachidonowy, który nie powstaje w wątrobie kotów ze względu na brak aktywności enzymów niezbędnych do tego procesu. Źródłami zarówno tauryny jak i kwasu arachidonowego są mięso i produkty pochodzenia zwierzęcego – stąd też wynika bezwzględność podawania tych surowców kotu. Wśród różnic w żywieniu kotów i psów należy wyróżnić inne poziomy zapotrzebowania na poszczególne składniki odżywcze, które w bezpośredni sposób zależą od różnego tempa procesów metabolicznych tych dwóch gatunków zwierząt.

Dlaczego w karmach dla kotów używa się jako źródła białka takich składników jak królik czy tuńczyk?
Podstawą każdej zbilansowanej karmy lub dawki pokarmowej dla kota są wysokiej jakości surowce, których rodzaj i ilość w bezpośredni sposób wpływa na zawartość wszystkich składników odżywczych. Jednym z podstawowych składników odżywczych jest białko, które oprócz najważniejszych funkcji, w przypadku kota jest także źródłem aminokwasów glukogennych. Podstawowym warunkiem decydującym o jakości białka jest zawartość wszystkich egzogennych aminokwasów oraz adekwatność wzajemnych proporcji aminokwasów w stosunku do białka wzorcowego jakim jest białko jaja kurzego. Aby takie proporcje aminokwasów były możliwe do osiągnięcia, każda karma powinna bazować na urozmaiconych źródłach białka. Stąd też producenci powinni konstruować składy karm w oparciu o różne surowce pochodzenia zwierzęcego – im skład karmy jest bardziej urozmaicony, tym lepsza wartość odżywcza i jakość biologiczna białka. Dlatego też takie surowce jak mięso z królika i tuńczyka pozwalają w większym stopniu urozmaicić dzienną porcję diety w aminokwasy egzogenne deficytowe w innych surowcach. Opiekun może bazować na karmach zawierających różne źródła białka zwierzęcego oraz może zmieniać smaki karm, które opierają się na mniej urozmaiconych surowcach – w tym przypadku ważna jest świadomość takiego postępowania. Oprócz zwiększenia ilości aminokwasów egzo­gennych, takie surowce jak tuńczyk i kaczka dostarczają kotu cennych kwasów tłuszczowych zarówno tych z rodziny n-6 jaki n-3.