Artykuły

Na czym polega choroba zwyrodnieniowa stawów u psów, jakie są jej przyczyny i jak się ją diagnozuje? Czy można ją skutecznie wyleczyć?
U psów choroba zwyrodnieniowa stawów najczęściej rozwija się, jako następstwo dysplazji stawów, urazów (np. zerwanie więzadła krzyżowego przedniego), zaburzeń wzrostu, zwichnięć stawu, złamań śródstawowych. Choroba zwyrodnieniowa może dotyczyć również połączeń stawowych kręgosłupa. Podczas jej rozwoju dochodzi do zmian w chrząstce stawowej, torebce stawowej, warstwie podchrzęstnej kości oraz strukturach okołostawowych. Procesom tym towarzyszy ból, stopniowe niszczenie wszystkich struktur tworzących staw oraz zaburzenie funkcji stawu: jego zesztywnienie. Pierwszymi objawami choroby są widoczne różnice w zachowaniu, takie jak: niechęć do długich spacerów, apatyczność, długie przeciąganie się, lizanie sobie dystalnych odcinków kończyn, zmniejszony apetyt i „sztywny” chód. W bardziej zaawansowanych stanach zauważalne są kulawizny głównie po spoczynku. Na spacerach psy często siadają, nie są wstanie biegać lub szybko chodzić, są znacznie ograniczone. W skrajnych sytuacjach nieleczona choroba zwyrodnieniowa może prowadzić do całkowitej dysfunkcji narządu ruchu. W większości przypadków lekarz podczas badania klinicznego oraz danych z wywiadu jest w stanie rozpoznać chorobę zwyrodnieniową, jednak jej stopień zaawansowania często wymaga badań radiologicznych. Dokładna ocena radiologiczna jest niezbędna do zastosowania odpowiedniej i skutecznej terapii. Bardzo istotne jest jak najwcześniejsze wprowadzenie leczenia.

Zabieg z wykorzystaniem pola magnetycznego

Jakie psy są najbardziej narażone na tę chorobę, w jakim wieku się najczęściej pojawia?
Choroba zwyrodnieniowa stawów (osteoarthritis) może dotyczyć każdego psa, bez względu na to czy jest rasowy, czy nie. Oczywiście są rasy psów, które mają większe predyspozycje do wystąpienia osteoarthritis. Między innymi: labrador, owczarek niemiecki, golden retriever, border collie. Zdarza się, że nawet psy w bardzo młodym wieku cierpią na to schorzenie, jednak nie mają jeszcze objawów, które pojawiają się wraz postępowaniem choroby. Właściciele często nie wiedzą, że ich podopieczny choruje. Symptomy są zauważalne zwykle pomiędzy 5 a 8 rokiem życia.
Jakie zabiegi rehabilitacyjne są wskazane w tej chorobie? Na czym polegają?
Najczęściej stosowanymi zabiegami stosowanymi przy chorobie zwyrodnieniowej stawów są zabiegi fizykalne takie jak: zmienne pole magnetyczne, laser, terapia ultradźwiękami terapeutycznymi i elektroterapia. Zmienne pole magnetyczne, to zabieg polegający na zastosowaniu wolnozmiennego pola magnetycznego, które prowadzi do normalizacji elektrycznego potencjału spoczynkowego błony komórkowej i polepszenia dynamiki jonów przemieszczających się przez nią. Powoduje również poprawę wykorzystania tlenu przez komórki. Pole magnetyczne ma działanie przeciwzapalne, przeciwbólowe, przeciwobrzękowe oraz rozluźniające napięte mięśnie. Funkcja lasera polega na stymulowaniu chorobowo zmienionych tkanek promieniowaniem laserowym. Promienie docierają do tkanek położonych aż do kilku centymetrów od powierzchni skóry i działają biostymulująco, przeciwbólowo i przeciwzapalnie. Terapia ultradźwiękami terapeutycznymi, to z kolei zabieg polegający na oddziaływaniu ultradźwiękami – drganiami, na odsłoniętą skórę chorej okolicy. Ultradźwięki wytwarzane są przez specjalną głowicę i przekazywane tkankom w celu wywołania w nich działania cieplnego, mechanicznego i fizykochemicznego. Dzięki zastosowaniu tej metody w tkankach powstaje „mikromasaż”. Terapia ta ma działanie przeciwbólowe i przeciwzapalne. Powoduje przyspieszenie przepływu limfy w naczyniach limfatycznych i zwiększenie procesu wchłaniania, wytworzenie w tkankach ciepła i stanu przekrwienia czynnego, zmniejszenie napięcia mięśni, zwiększenie rozciągliwości tkanki łącznej w bliznach, przykurczach, zwłókniałych mięśniach i torebkach stawowych. Są dwa rodzaje elektroterapii, do celów leczniczych. NMES (elektryczna stymulacja nerwowo mięśniowa) wywołuje depolaryzację nerwów ruchowych i skurcz mięśni). TENS (przezskórna stymulacja elektryczna), powoduje depolaryzację nerwów czuciowych i blokuje reakcję bólową. Działanie przeciwbólowe pobudza nerwy i mięśnie, zwiększa ukrwienie tkanek, zmniejsza napięcie mięśni, łagodzi stany zapalne przyspiesza wchłanianie obrzęków i procesy przemiany materii. Jednak nie powinniśmy zapominać o terapii manualnej oraz kinezyterapii.  Wszystkie działania powinny być dobierane indywidualnie do pacjenta. Zabiegi fizykalne polegają głównie na zwalczaniu bólu, który towarzyszy chorobie. Zabiegi kinezyterapii oraz terapii manualnej mają za zadanie przywrócenie ruchomości stawów oraz poprawę kondycji mięśni, które przez niechęć do ruchu często ulegają zesztywnieniu a nawet ulegają zanikowi. Wskazane są również treningi na bieżni wodnej, normalizujące chód i poprawiające umięśnienie kończyn. Spacery na bieżni zwiększają też zakres ruchów kończyn przez to, że sposób poruszania się zwierząt w wodzie jest inny niż na lądzie (psy wykonują obszerniejsze ruchy).

Od czego zależy zastosowanie określonej metody rehabilitacji?
Każda terapia dobierana jest indywidualnie w zależności od stopnia sprawności fizycznej zwierzęcia oraz możliwości właściciela. Celem zastosowanej terapii powinno być, działanie przeciwbólowe, zwiększenie ruchomości stawów, zmniejszenie masy ciała. Zaczynając terapię należy pamiętać, aby wszystkie zabiegi wprowadzać stopniowo. Wskazana jest taka ilość ćwiczeń, która będzie znośna dla naszego pacjenta i którą można zwiększyć w czasie przebiegu programu rehabilitacji.

Jakie wskazówki są ważne dla właściciela?
Leczenie psów, cierpiących na chorobę zwyrodnieniową stawów, jest kilkuetapowe i obejmuje stosowanie leków przeciwbólowych i przeciwzapalnych, zmianę trybu życia, kontrolowany wysiłek fizyczny, fizjoterapię, zmniejszenie masy ciała oraz podawanie leków modyfikujących przebieg choroby. Właściciele powinni mieć świadomość, że ich zwierzak może mieć lepsze i gorsze dni, co związane jest z przebiegiem choroby, która ma następujące po sobie okresy zaostrzeń i remisji. Podczas nasilenia się objawów nie powinniśmy zmuszać czworonoga do ćwiczeń. Wskazane jest ograniczenie ruchu do krótkich spacerów na smyczy lub pływania. Pies powinien przebywać w suchym i ciepłym pomieszczeniu, na miękkim posłaniu. Należy zapewnić antypoślizgowe podłoże, aby uniknąć potknięć oraz ograniczyć wchodzenie po schodach.

Zabieg z wykorzystaniem lasera