Artykuły

Na pytania odpowiada st. kpt. Tomasz Kwiatkowski
Naczelnik Wydziału Operacyjno-Szkoleniowego KM PSP w Wałbrzychu,
Prezes OSP GPR Wałbrzych.

Psy pracujące są wykorzystywane w wielu dziedzinach życia, głównie do poszukiwań. Mogą wtedy użyć swoich nadzwyczaj wyostrzonych zmysłów, czyli węchu i słuchu na przykład do poszukiwania ludzi zaginionych pod gruzami.

Czym charakteryzują się specjalności terenowe i gruzowiskowe?

Powyżej charakteryzowałem psa ratowniczego, jako tego, który pracuje tzw. „górnym wiatrem”, czyli dochodzi do źródła zapachu osoby poszukiwanej. Wskazywałem także, że poszukiwaniami w terenie otwartym zajmuje się Policja, a podczas pracy w uszkodzonych konstrukcjach budynków PSP. Tu można wskazać właśnie na różnicę w specjalnościach ratowniczych. Najprościej – pies terenowy poszukuje osób zaginionych w akcjach organizowanych przez Policję, a gruzowiskowy przez straż pożarną. Przy poszukiwaniach osób zaginionych w terenach otwartych grupy ratownicze pracujące z psami wspierają Policję, która wykonuje szereg zadań operacyjnych, mających na celu odpowiedź na pytanie, co stało się z osobą, której zaginięcie zgłoszono. W chwili, kiedy prowadzący poszukiwania dojdzie do wniosku, że istnieje potrzeba fizycznego przeszukania terenów otwartych (np. lasy, łąki) kieruje do tego odpowiednie zespoły – piesze, w pojazdach, pilotów bezzałogowych statków powietrznych i zespoły pracujące z psami ratowniczymi. Wszystkie te osoby mają na celu fizyczne sprawdzenie, czy w zadanym obszarze może przebywać osoba poszukiwana. Pies terenowy porusza się zatem wraz ze swoim przewodnikiem oraz dodatkową osobą – nawigatorem po wskazanym do przeszukania sektorze. Taki pies może oddalać się na znaczne odległości od przewodnika i eksplorować trudnodostępne obszary w celu odnalezienia źródła zapachu – żywego człowieka. Psy gruzowiskowe wykorzystywane są przy np. katastrofach budowlanych, w których działania ratownicze prowadzi PSP. Jest on kierowany jest przez swojego przewodnika w miejsca trudnodostępne, a także miejsca niebezpieczne dla człowieka w celu wskazania, bądź wykluczenia obecności osób żywych w strukturze gruzowiska. Mechanizm jest dokładnie taki sam, czyli dotarcie do źródła najbardziej intensywnego zapachu. Praca psa gruzowiskowego wymaga od niego bardzo dobrego poruszania się po trudnodostępnych miejscach powstałych podczas uszkodzenia konstrukcji obiektu, a także dużej samodzielności i chęci dotarcia do zapachu.

Jak dbacie o komfort życia psów?

Nasze psy przebywają z nami prawie cały czas. Nie są pozostawiane w jednostkach. Są członkami naszych rodzin. Jeżdżą z nami na ćwiczenia, szkolenia oraz na urlop. Widomo, że podstawą jest właściwe żywienie i ewentualna suplementacja psa. Chodzi tu np. o obciążenia stawów i całego narządu ruchu głównie psów gruzowiskowych oraz psów w wieku starszym. Kolejną sprawą jest właściwa opieka weterynaryjna, dbanie o stan zdrowia, wykonywanie badań profilaktycznych i reagowanie na niepokojące symptomy związane ze zdrowiem psa. Z racji na konieczność częstego przemieszczania się nasze psy muszą być nauczone do podróży w klatkach zamontowanych w samochodach. Zwracamy tu szczególną uwagę na kwestię bezpieczeństwa w transporcie psa. Nasze psy muszą mieć zapewnione zajęcie w celu właściwego motywowania do pracy i właśnie dlatego podczas pracy z psem istotna jest konsekwencja i duże zaangażowanie. Wszystko jednak musi być odpowiednio zbalansowane i należy zapewnić psu właściwe miejsce do odpoczynku. Pies musi się wyciszyć, zregenerować po intensywnych ćwiczeniach, czy działaniach ratowniczych. Ja osobiście zarówno w domu, jak i w miejscu pełnienia służby posiadam przygotowane dla psa – Chilla miejsce do odpoczynku. W domu pies śpi w zawsze otwartej klatce na materacu ortopedycznym (jak nie ma psa w domu, to czasem śpi tam kot – Figiel). W pracy Chill odpoczywa w kącie biura na łóżku stelażowym dla psa. Podstawą zapewnienia komfortu psa jest zrozumienie i szanowanie jego potrzeb, wówczas to pies będzie odwdzięczał się całym sobą.

Czy ciężko jest żyć z psem pracującym?

Nie jest to najłatwiejsze i wymaga sporo pracy zaangażowania i wyrzeczeń. Ale czy warto? WARTO!!!