Artykuły

Na pytania odpowiada zoofizjoterapeutka Sylwia Rybak
ZooFizjo Rehabilitacja Zwierząt.

Choroby zwyrodnieniowe stawów mogą dotknąć psa w każdym wieku. Fizjo­terapia daje doskonałe efekty w poprawianiu dobrostanu psów dotkniętych problemami z narządem ruchu.

Jakie zachowania może zaobserwować opiekun u swojego psa, które mogą świadczyć o problemach z narządem ruchu związanych z wiekiem?

U starszych psów najczęściej mamy do czynienia z chorobami zwyrodnieniowymi stawów i kręgosłupa (OA – osteoarthritis). Pierwsze oznaki choroby mogą być subtelne, pies staje się mniej aktywny, mniej chętnie biega, szybciej się męczy. Wraz z rozwojem choroby, kiedy ból staje się coraz silniejszy dochodzą problemy ze wstawaniem z pozycji leżącej, sztywny chód, niechęć do schodzenia/wchodzenia po schodach, czy niechęć do interakcji z innymi psami. Zmienia się też sylwetka psa – pies zaczyna nosić niżej głowę i przenosi ciężar ciała do przodu, osłabiają się mięśnie zadu, a ogon jest częściej skierowany ku dołowi. Na spacerach pies przysiada, może też mieć problem z przyjęciem pozycji do załatwienia potrzeb fizjologicznych. Mogą pojawić się również deficyty neurologiczne, takie jak powłóczenie nogami, chwiejny chód, niezborność.

Jakie są przyczyny takich problemów?

Zwyrodnienia są naturalnym elementem procesu starzenia, ale już to, jak szybko się one pojawią i jak szybko będzie postępował proces zwyrodnieniowy zależy od kilku czynników. Wcześniejsze urazy, styl życia psa w młodszym wieku, czy też wady rozwojowe takie jak np. dysplazja stawów mogą niekorzystnie wpłynąć na postępy choroby.

Co może mieć niekorzystny wpływ na narząd ruchu naszego pupila?

Pomijając genetykę, bardzo duży wpływ na aparat ruchu naszego psa mają czynniki środowiskowe. Niewłaściwa dieta, nadwaga, zbyt mała aktywność fizyczna, słaba muskulatura, mogą przyczynić się do wczesnego pojawienia się chorób ortopedycznych naszego psa. W okresie szczenięcym, psy nie powinny mieć zbyt intensywnego ruchu, spacery nie powinny przekraczać 30 minut, pies nie powinien biegać za piłką, co niestety bardzo często się dzieje. Szkielet młodego psa jest delikatny w fazie rozwoju i nadmierne przeciążenia mogą prowadzić do pojawienia się dysplazji (dysplazja może być wrodzona lub środowiskowa), do powstania urazów, w wyniku czego proces zwyrodnieniowy rozpocznie się już w bardzo młodym wieku. Zachęcam wszystkich opiekunów do wykonania profilaktycznych badań RTG stawów w wieku szczenięcym. Największa skuteczność leczenia dysplazji jest właśnie w wieku do 8 miesiąca życia psa.

Jak możemy poprawić dobrostan starszego psa, który ma problemy ze stawami związane z wiekiem?

Ważne, aby jak najwcześniej zgłosić się po pomoc dla naszego zwierzaka. Dzięki temu możemy spowolnić proces zwyrodnieniowy. Szczególnie istotną część leczenia pacjenta cierpiącego z powodu choroby zwyrodnieniowej powinna stanowić fizjoterapia. Głównym celem fizjoterapii jest utrzymanie ruchomości stawów i odzyskanie prawidłowego zakresu ruchów w stawie (zmniejszenie przykurczu torebkowo-więzadłowego), zwiększenie produkcji mazi stawowej, przebudowa zwłóknień okołostawowych, zwiększenie siły mięśni wspierających staw oraz zmniejszenie bolesności stawu. Poprzez odpowiednio dobrane ćwiczenia (kinezyterapia), kontrolowany ruch oraz zabiegi fizykoterapeutyczne (np. terapia TECAR, laseroterapia) możemy w znacznym stopniu spowolnić proces zwyrodnieniowy i sprawić, aby nasz pies mógł nadal cieszyć się życiem. Należy również pamiętać, że leczenie osteoarthritis jest wielotorowe i oprócz fizjoterapii obejmuje również stosowanie leków przeciwzapalnych. Odpowiednio dobrane postępowanie terapeutyczne przez lekarza weterynarii specjalizującego się w ortopedii lub w terapii bólu w połączeniu z zoofizjoterapią dają bardzo dobre rezultaty. Ważnym elementem dbałości o psa seniora jest również zakup materaca ortopedycznego, co ułatwi mu wstawanie z posłania i znacznie poprawi jakość odpoczynku. W moim gabinecie seniorzy stanowią sporą grupę pacjentów i w przypadku, gdy opiekun zastosuje się do zaleceń, możemy zaobserwować poprawę komfortu życia pacjenta.