Artykuły

Problemy dermatologiczne w obrębie jamy ustnej

dr n. wet.
Małgorzata Taube

Zapalenie plazmocytarne jest schorzeniem bardzo uciążliwym, bolesnym i nawracającym. Podczas choroby zwierzaka wymagana jest ścisła współpraca właściciela z lekarzem weterynarii, a także cierpliwość w często długim procesie leczenia. Na pytania odpowiada dr n. wet. Małgorzata Taube, specjalizuje się w leczeniu schorzeń dermatologicznych. Przyjmuje w lecznicy weterynaryjnej w Gdańsku.

U naszej kotki została zdiagnozowana choroba 
o nazwie plazmocytarne zapalenie jamy ustnej. Czy możemy się dowiedzieć czegoś więcej i czy są jakieś nowe metody leczenia tego schorzenia? Zaproponowano nam leczenie sterydami, ale mamy nadzieję, że nie jest to jedyna metoda.
Tomasz C. z Gdańska

Zapalenie plazmocytarne u kotów to nadmierna, trudna do zahamowania reakcja zapalna tocząca się w jamie ustnej nazywana też często limfocytarno-plazmocytarnym zapaleniem, a także zespołem przewlekłego zapalenia dziąseł i jamy ustnej.
Z moich dwudziestoletnich obserwacji wynika, że nie ma statystycznie istotnych różnic w występowaniu zapalenia plazmocytarnego u poszczególnych ras oraz kotów nierasowych. Niektórzy badacze twierdzą, że koty abisyńskie, perskie, himalajskie, burmańskie i syjamskie wykazują skłonność do zachorowania na tę właśnie chorobę. Spotkałam się także z opinią, że częściej chorują kastrowane samce. Objawy mogące wskazywać, że nasz podopieczny choruje na zapalenie plazmocytarne to: nadmierne ślinienie (ślina jest często podbarwiona krwią), przykry zapach z pyszczka, zaprzestanie toalety, zmieniony głos, unikanie twardego pokarmu, zmniejszony apetyt, a co za tym idzie utrata masy ciała oraz zaczerwienione, pokryte owrzodzeniami zmiany rozrostowe zlokalizowane na dziąsłach, łukach językowo-podniebiennych, błonie śluzowej języka, warg, policzków i bardzo rzadko podniebienia twardego. Choroba przebiega z bólem, co może powodować pewne trudności przy badaniu klinicznym. Przyczyna choroby nie jest jednoznacznie stwierdzona. Podejrzewa się udział bakterii, wirusów; równie często wskazuje się na wpływ zaburzeń immunologicznych. Bakterie wywołujące schorzenie to najczęściej te beztlenowe, bytujące w kieszonkach dziąsłowych. Groźnym antygenem mogą być toksyny bakteryjne, a także alergeny pokarmowe. Stąd tak ważna jest codzienna dezynfekcja jamy ustnej i zastosowanie diety hipoalergicznej. Można kupić gotowe karmy komercyjne lub wprowadzić do diety białka i węglowodany, których kot wcześniej nigdy nie jadł. Takie żywienie powinno być stosowane przynajmniej przez 6-8 tygodni w celu wykluczenia wpływu alergenów pokarmowych na wystąpienie objawów. Choroba może być rezultatem zakażenia wirusami: kaliciwirusem, herpeswirusem typ I, wirusem białaczki kotów, wirusem niedoboru immunologicznego kotów oraz wirusem zakaźnego zapalenia otrzewnej. Lekarz weterynarii może zlecić wykonanie badań dodatkowych, aby wykluczyć wymienione zakażenia.
U Pana kotki konieczne będzie wykonanie badania krwi, które jest podstawowym elementem, pozwalającym wyeliminować choroby nerek oraz wątroby, w przebiegu których także mogą występować zmiany w jamie ustnej. Lekarz weterynarii wykona też badanie histopatologiczne, aby mieć pewność, że w jamie ustnej nie toczy się proces nowotworowy. Pyta Pan o leczenie. Jest ono złożone i wielokierunkowe. Należałoby je rozpocząć podaniem leków przeciwbólowych i przeciwbakteryjnych. Już sama antybiotykoterapia powoduję poprawę, ale niestety często krótkotrwałą. Ograniczenie liczby bakterii może powodować zmniejszenie bólu i ograniczenie stanu zapalnego. Oczywiście ważny jest czas stosowania antybiotyków oraz ich rodzaj.
Mechaniczne usunięcie płytki bakteryjnej i kamienia nazębnego (przy użyciu ultradźwięków) jest kolejną składową postępowania mającego na celu poprawę stanu kota. Wskazane jest również wypolerowanie koron zębowych. Dodatkowo można położyć na zębach lakier ochronny, który sprawi, że będą one mniej wrażliwe. Jeśli po ok. 4 tygodniach problem nadal pozostanie, wprowadza się sterydy. W przypadku niepowodzenia wskazane jest usunięcie zębów przedtrzonowych i trzonowych. Zabieg należy wykonać bardzo dokładnie i jak najmniej urazowo. Przy kolejnych nawrotach można wprowadzić inne leki, ale o tym jednak zawsze decyduje lekarz prowadzący, gdyż każdy z tych leków dobierany jest indywidualnie do konkretnego przypadku, z uwzględnieniem wskazań i skutków ubocznych stosowania danego preparatu.

ZASADY TERAPII DERMATOLOGICZNEJ

  • Przestrzegaj dawki przepisanej przez lekarza weterynarii
  • Przestrzegaj częstotliwości podawania leku
  • Przestrzegaj zalecanego czasu trwania terapii
  • Przestrzegaj podstawowych zasad higieny
  • Przestrzegaj terminów wizyt kontrolnych
  • Nie przerywaj leczenia, nawet jeśli zniknęły objawy i widać znaczącą poprawę