Artykuły

NASZ EKSPERT
Na pytania odpowiada dr Jacek Wilczak z Zakładu Dietetyki w Katedrze Nauk Fizjologicznych SGGW w Warszawie

Odpowiednia wiedza o potrzebach żywieniowych czworonoga, daje właścicielowi pewność, że jego pies każdego dnia otrzymuje niezbędne składniki energetyczne i budulcowe oraz odpowiednie substancje które regulują jego metabolizm. Dorosłe psy ras dużych mogą mieć inne wymagania pokarmowe niż psy ras mniejszych. Trzeba też pamiętać, że po zakończeniu okresu wzrostu, dietę psa należy zmodyfikować.

Jakie składniki żywieniowe są niezbędne w żywieniu psów ras dużych? W jakim wieku przechodzimy na karmę dla psów dorosłych po żywieniu karmą dla szczeniąt?
W żywieniu psów ras dużych niezmiernie istotne jest zachowanie prawidłowych proporcji między surowcami dostarczającymi składników energetycznych i budulcowych, a składnikami mineralnymi i witaminowymi. Zbyt szybki przyrost masy ciała w stosunku do słabo ukształtowanego i utrwalonego układu kostno-stawowego może być przyczyną problemów. Dodatkowo psy ras dużych w przeliczeniu na jeden kg masy metabolicznej mają niższe zapotrzebowanie energetyczne, stąd też gęstość energetyczna karmy wykorzystywanej w żywieniu psów ras dużych powinna być mniejsza aniżeli w przypadku psów ras małych. W diecie psa rasy dużej przydatne są warzywa – jako surowce dostarczające cennych składników mineralnych i witaminowych, ale także jako składniki zmniejszające gęstość energetyczną gotowej karmy. Dodatkowo, ze względu na ryzyko zaburzeń w układzie stawowym, koniecznym wydaje się obecność w diecie m.in. kwasów tłuszczowych wielonienasyconych z rodziny n-3, wykazujących działanie przeciwzapalne, a obecnych w tłuszczach rybich oraz związków biologicznie czynnych obecnych w różnych surowcach pochodzenia roślinnego. W przypadku szczeniąt ras dużych przechodzenie na karmę dla psów dorosłych może odbywać się po zahamowaniu fazy intensywnego wzrostu, ale jeszcze w okresie stabilizacji masy ciała tj. w wieku około 9 miesięcy.

Czy psom dorosłym powinno się podawać mleko? Czy lepiej je wyeliminować z diety?
W przewodzie pokarmowym psa w okresie poodsadzeniowym (tj. po zaprzestaniu karmienia tylko i wyłącznie mlekiem matki) stopniowo zanika aktywność enzymów trawiących laktozę. Stąd też w żywieniu psa dorosłego mleko surowe nie powinno być stosowane – w wyniku jego sporadycznego spożycia mogą pojawiać się biegunki oraz pies może wykazywać objawy nietolerancji pokarmowej. Inaczej mogłoby być, gdyby mleko surowe było podawane codziennie. Wtedy aktywność laktazy mimo, że na niskim poziomie byłaby podtrzymywana i możliwe byłoby nie pojawienie się objawów nietolerancji laktozy. Inaczej jest w przypadku stosowania mlecznych produktów fermentowanych, w których laktoza uległa przekształceniu m.in. do kwasu mlekowego. Stosowanie tych produktów w żywieniu psa dorosłego zminimalizuje ryzyko pojawienia się nietolerancji pokarmowej i możliwe jest niepojawienie się biegunki. Należy jednak zastanowić się, czy dorosły pies spożywający pełnoporcjową karmę lub dietę domową powinien dostawać dodatkową porcję składników odżywczych: białka czy kwasów tłuszczowych. Produkty pochodzenia mlecznego, głównie mleko surowe, skondensowane raczej są zalecane w żywieniu szczeniąt po odsadzeniu, szczeniąt sierot – w żywieniu psów dorosłych produkty zawierające mleko świeże nie są w ogóle wskazane.

Jakie witaminy i mikroelementy są niezbędne w żywieniu psów dorosłych?
Na tak postawione pytanie odpowiedź jest tylko jedna: wszystkie. Problem pojawia się tylko w jakich ilościach i czy są takie stany fizjologiczne w czasie których zwiększa się zapotrzebowanie na wybrane składniki. Jeżeli właściciel psa w jego żywieniu stosuję gotową karmę bytową pełnoporcjową lub prawidłowo zbilansowana karmę domową, dodatkowe porcje witamin i składników mineralnych nie powinny być stosowane. Czujna obserwacja wyglądu i zachowania psa w niektórych przypadkach może zasugerować właścicielowi suplementację diety. W okresie jesiennym i wiosennym, w czasie wymiany sierści, oprócz zwiększonego zapotrzebowania na białko, można wprowadzić do diety cynk, selen oraz witaminy z grupy B, biotynę i kwasy tłuszczowe z rodziny n-6. W przypadku żywienia zwierząt starszych warto wprowadzić, razem z dietą lekkostrawną, wysokie dawki witaminy E. Z kolei psy aktywne fizycznie powinny w dawce mieć uwzględnione zwiększone zapotrzebowanie na witaminy z grupy B, witaminę E oraz składniki mineralne: wapń, potas czy magnez. Owo zwiększone zapotrzebowanie na większość składników powinno być dostoswane do wzrostu zawartości energii pochodzącej głównie z węglowodanów i białek w przemianach metabolicznych których wspomniane składniki odgrywają kluczową rolę.