Artykuły

Lek. wet. Piotr Parys Członek Europejskiego Towarzystwa Dermatologów Weterynaryjnych. Na co dzień przyjmuje w klinice weterynaryjnej w Olsztynie.

Schorzenia alergiczne psów i kotów stanowią coraz częstszą przyczynę wizyt w lecznicach weterynaryjnych. Przypadki ostrych reakcji występują rzadziej, jednak nieleczone mogą stanowić zagrożenie dla życia chorego zwierzęcia.

Co to jest alergia?
Wiemy, że układ odpornościowy organizmu chroni go przed różnorodnymi czynnikami zewnętrznymi, a jego zadaniem jest rozpoznawanie i usuwanie ,,ciał obcych” oraz rozpoznawanie i tolerowanie własnych tkanek. Zdarza się jednak, że mechanizmy immunologiczne ulegają załamaniu, prowadząc do niedoborów odporności lub chorób  wywołanych nadmierną reakcją obronną organizmu. W tym drugim przypadku mówimy o zjawisku nadwrażliwości, czyli alergii, kiedy to nasz układ immunologiczny reaguje nieproporcjonalnie do wielkości uszkodzeń, jakie może wywołać alergen.

Przyczyny alergii
Wiosna i lato to pory roku kiedy nasze zwierzaki są szczególnie narażone na ostre reakcje alergiczne pod wpływem czynników zewnętrznych. Kontakt ze śliną owada, jadem meszki, komara lub innych owadów, a także silne działanie promieni UV to najczęstsze przyczyny tych reakcji.

Reakcje alergiczne:
Hot spot
Właściciele psów mogą zaobserwować skutek reakcji alergicznych w postaci tzw. hot spotów, czyli ostrego sączącego zapalenia skóry, które wcale nie musi się pojawić w miejscu ukąszenia. Najczęstsza lokalizacja tych objawów to policzki, okolica lędźwiowo-krzyżowa i boczna powierzchnia szyi.

Krążkowy toczeń rumieniowaty
Również działanie promieni słonecznych może wywoływać szczególną reakcję alergiczną zwaną krążkowym toczniem rumieniowatym, który lokalizuje się 
w obrębie lusterka nosowego w postaci jego ubytków, nadżerek i owrzodzeń. U kotów dodatkowo zapalenie słoneczne skóry lokalizuje się w obrębie koniuszków małżowin usznych i najbardziej narażone są koty maści białej. U kotów wychodzących choćby na balkon często możemy spotkać zmiany skórne w obrębie lusterka nosowego, czoła i małżowin usznych z powodu ukąszeń komarów lub meszek. Jest to bardzo charakterystyczna lokalizacja zmian, bo choć oczywiście cały kot kontaktował się z owadami to jednak zmiany występują tylko w tych miejscach.

Kontaktowe zapalenie skóry
Innym przykładem jest kontaktowe zapalenie skóry 
u psów. Wywołują je rośliny, detergenty, barwnik 
i plastikowe przedmioty. W środowisku zewnętrznym najważniejszą rolę odgrywają trawy, szczególnie gdy są mokre lub świeżo ścięte, ale także chwasty. Rozmieszczenie zmian na skórze zależy od miejsca kontaktu, ale problem dotyczy głównie skóry słabo owłosionej, lub bez włosów.

Pokrzywka
Najczęściej spotykaną reakcją alergiczną w okresie wiosenno-letnim jest pokrzywka występująca miejscowo lub rozprzestrzeniona na całym ciele w postaci bąbli. Obrzęk naczynioruchowy występuje w postaci dużych opuchlin, zajmujących rozległe obszary skóry, szczególnie powieki, wargi lub łapy. Może być nawet śmiertelny, jeśli dotyczy gardła i krtani.

Pierwsza pomoc
Objawy ostrych reakcji alergicznych przebiegają zazwyczaj z silnym świądem i są bolesne. Zanim dotrzemy do lekarza weterynarii można miejscowo zastosować krem lub żel przeciwświądowy i przeciwzapalny. Regularne stosowanie środków przeciwko insektom, unikanie miejsc ich żerowania pozwala zmniejszyć ewentualność wystąpienia nadwrażliwości na owady, należy również unikać silnych kąpieli słonecznych 
i w godzinach najsilniejszego działania promieni UV bezwzględnie trzymać naszego pupila w cieniu.

Należy pamiętać, że wszystkie ostre reakcje alergiczne wymagają podjęcia jak najszybszej terapii, dlatego też w przypadku pojawienia się niepokojących objawów 
u zwierzęcia należy natychmiast udać się do najbliższej lecznicy weterynaryjnej.