Artykuły

Na pytania odpowiada zoofizjoterpeutka Magda Pyszczek,
Pyszczek Osteopatia Zwierząt

Osteopatia jest coraz częściej stosowaną formą terapii w leczeniu schorzeń ludzkich. Niewielu z nas wie, że możemy za jej pomocą pomagać także zwierzętom. Podobnie, jak w przypadku ludzi – osteopatia pełni istotną funkcję profilaktyczną – pozwala utrzymać czworonoga w dobrym zdrowiu oraz zidentyfikować problem zdrowotny, zanim zamieni się on w jakieś poważniejsze schorzenie.

Czym to jest osteopatia zwierzęca?

Osteopatia zwierzęca jest gałęzią terapii manualnej bazującą na dokonaniach medycyny osteopatycznej, którą wykorzystuje się w terapii ludzkiej od ponad 150 lat. Podstawowym celem terapii jest uruchomienie mechanizmów samoleczenia i autoregulacji, które posiada każdy żywy organizm. To co wyróżnia osteopatyczne podejście w diagnozie i leczeniu to fakt, że jest ono holistyczne, czyli ocenia organizm jako całość. Może stanowić naturalne dopełnienie opieki weterynaryjnej. Osteopatia wykorzystuje i łączy interdyscyplinarne badania i wiedzę naukową z zakresu m.in. anatomii, fizjologii, embriologii oraz biomechaniki. Terapia osteopatyczna zwiększa odporność, poprawia przepływ krwi i limfy. Zabiegi stymulują układ nerwowy. Osteopatia przyspiesza procesy powrotu do zdrowia po przebytych chorobach, zabiegach i operacjach. Przynosi ulgę w bólu i poprawia samopoczucie, w związku z tym jest wskazana dla zwierząt w każdym wieku.

Co skłoniło Cię do podjęcia studiów na tym kierunku? Na czym one polegają?

Psy fascynowały mnie od zawsze i są nieodłączną częścią mojego życia. Podczas wspólnych aktywności, czasami zdarzały się nam kontuzje. O ile sama wiedziałam gdzie szukać pomocy, w wypadku psów, sprawa nie była już taka prosta. W poszukiwaniu odpowiedzi zaczęłam studiować psią anatomię i fizjologię. Po kolejnej kontuzji, sama trafiłam do osteopaty. Wizyta w gabinecie przyniosła w końcu odpowiedź na pytanie, dlaczego nie mogę wyjść z błędnego koła problemów ze zdrowiem. Ta wizyta była przełomem, nie tylko dlatego, że moje kontuzje przestały nawracać, ale także dlatego, że okazało się, że terapia ta jest stosowana także u zwierząt. Kiedy otworzyła się pierwsza w Polsce szkoła osteopatii zwierzęcej, nie wahałam się. Studia trwają 3 lata. Uczy nas międzynarodowa kadra – głównie Włosi. Uczymy się patrzeć na ciało jako całość, poprzez studiowanie anatomii i fizjologii oraz odnajdywanie wzajemnych połączeń jakie istnieją w ciele, by lepiej zrozumieć zachodzące procesy. Uczymy się też palpacji, aby lepiej czuć, bo osteopatia to terapia manualna – przez dotyk diagnozujemy gdzie jest problem, a przez zastosowanie technik manipulacyjnych wpływamy na rozwiązanie tego problemu. Oprócz psów uczymy się pracy na innych zwierzętach, m.in. na koniach, ptakach i zwierzętach egzotycznych.

Jak wygląda konsultacja pacjenta na czterech łapach u osteopaty?

Podstawą jest zrobienie dobrego wywiadu z opiekunem zwierzęcia, w celu oceny czy problem z jakim się zwraca, należy do kompetencji osteopaty czy raczej w pierwszej kolejności powinien zwierzę zobaczyć lekarz weterynarii. Najwięcej czasu zajmuje badanie zwierzęcia. Zaczynamy od obserwacji globalnych: jak zwierzę się porusza, w jakim jest nastroju, czy widać oznaki bólu lub dyskomfortu. Następnie za pomocą palpacji, badamy wszystkie tkanki, począwszy od kręgosłupa i stawów po tak delikatne struktury jak powięź, czy rytm czaszkowo-krzyżowy. Celem badania jest zidentyfikowanie przyczyny pojawienia się dysfunkcji i niepokojących objawów. Wszystko po to, by zdecydować jakie działania będą najskuteczniejsze, by postawić pacjenta „na cztery łapy”. Podczas pracy osteopata zwierzęcy szczególną uwagę zwraca na to, jak zwierzę reaguje na terapię. Musi odczytywać wszystkie sygnały jakie wysyła, by zapewnić mu komfort, ale też pracować w szacunku dla zwierzęcia i granic jakie stawia. Przekonałam się, że zwierzęta mają niesamowitą świadomość własnego ciała i potrafią wyczuć nasze intencje – nie da się ich oszukać. Kiedy już nam zaufają, potrafią potwierdzić, że znaleźliśmy właśnie to miejsce w ciele, które im doskwiera, a także mówią, kiedy terapia powinna zostać zakończona.

Kiedy warto skorzystać z osteopatii?

Z osteopatą warto skonsultować się zawsze, gdy u naszego pupila zaobserwujemy niepokojące objawy lub nietypową zmianę zachowania. Najczęściej mam do czynienia z problemami aparatu ruchu, z pacjentami po urazach i operacjach, z problemami gastrycznymi, nagłym spadkiem aktywności fizycznej. W tych wypadkach, już jeden zabieg w widoczny sposób poprawia stan pacjenta. Warto też skonsultować swojego czworonoga, kiedy zauważymy jakieś dziwne zachowanie, które do tej pory nie występowało np. pies nie lubi być głaskany w jakimś miejscu, zaczął nas budzić o 3 w nocy, bo wtedy musi zwymiotować, podnosił nogę przy oddawaniu moczu, a nagle przestał to robić. Zachęcam by umówić wizytę, także wtedy, gdy pojawią się problemy z poruszaniem, zwyrodnienia, napięcie w mięśniach, niechęć do spacerów, ćwiczeń. Pamiętajmy, że osteopatia jest dobra dla psów starszych, gdyż delikatna praca terapeuty może spowolnić procesy starzenia i utrzymać czworonoga w komforcie jeszcze dłuższy czas.

Na czym może polegać współpraca osteopaty z lekarzem weterynarii?

Osteopatia jest dziedziną uzupełniającą działania lekarzy weterynarii. Można powiedzieć, że obydwie terapie się wzajemnie uzupełniają, a jednocześnie są ściśle wyspecjalizowane. Z punktu widzenia pacjenta, pozwala to na lepsze dobranie zespołu działań umożliwiających przywrócenie go do pełni zdrowia. Współdziałanie osteopaty z lekarzem, przynosi obopólne korzyści. Jest ona powszechną praktyką m.in. w Niemczech czy Wielkiej Brytanii. Osteopatami zwierzęcymi są często lekarze weterynarii. Osteopatia, prezentując inne spojrzenie na pacjenta może pomóc w diagnostyce problemów, które nie są oczywiste np. kulawizn. Osteopata może pomóc w odbudowaniu odporności, jeśli zwierzak przechodził długie leczenie farmakologiczne, a z pewnych powodów nie może zażywać leków lub źle na nie reaguje. Konsultacja osteopatyczna, będzie przydatna także w leczeniu krążenia, lub wspomagająco w sytuacjach, w których często nawracają stany zapalne. Osteopatia pomoże również w kuracji problemów z układem szkieletowo-mięśniowym, ta dziedzina terapii, przydaje się wszędzie tam, gdzie trzeba pomóc organizmowi wrócić do równowagi, jest bowiem gałęzią medycyny regulacyjnej.