Artykuły

Nie wszystkie kleszcze są nosicielami zakażeń. Jednak ich obszar występowania ciągle się poszerza. Warto poznać objawy najczęściej występujących chorób odkleszczowych, by w porę podjąć leczenie naszego czworonoga.

W jaki sposób kleszcz zaraża żywiciela chorobą?
Do zarażenia żywiciela dochodzi podczas ssania krwi. W trakcie  „posiłku” kleszcz wpuszcza do krwi ofiary ślinę, która zawiera patogeny wywołujące tzw. choroby odkleszczowe. Inną przyczyną zainfekowania jest nieumiejętna próba usunięcia kleszcza posmarowanego np. tłuszczem czy spirytusem. Wówczas pasożyt może zwymiotować treść pokarmową wraz z zarażoną śliną.

Kleszcze są wektorami przenoszącymi patogeny i choroby – jakie?
Chorób przenoszonych przez kleszcze jest niestety kilka. Należą do nich : piroplazmoza(babeszjoza), anaplazmoza, erlichioza, mykoplazmoza oraz borelioza (choroba z Lyme). Poza tym w Europie spotyka się  także hepatozoonozę, a w Ameryce Północnej cytaukszoonozę, która dotyka kotowate. Choroby te charakteryzują się bardzo różnymi objawami – często mało specyficznymi, o różnym nasileniu i przebiegu. Ich rozpoznanie może nastręczać poważnych problemów diagnostycznych.

Jak długo trwa leczenie, jakie są rokowania?
Czas leczenia zależy głównie od momentu zauważenia pierwszych objawów. Im wcześniej zdiagnozuje się schorzenie i rozpocznie terapię, tym krócej będzie trwała kuracja. Dzięki temu czworonożny podopieczny uniknie komplikacji zdrowotnych, jakie wywołują  choroby wektorowe. Powikłania, zwłaszcza te dotyczące narządów takich, jak nerki, serce czy mózg niosą ze sobą ryzyko śmierci pacjenta. Leczenie, w zależności od rodzaju choroby, może trwać od 3 dni do 4-6 tygodni. Rokowania są tym pomyślniejsze, im młodsze jest zwierzę i im lepszy posiada status immunologiczny. Pamiętajmy też, że kleszcz może zarazić pupila więcej niż jednym patogenem, co komplikuje rozpoznanie i leczenie. Diagnoza opiera się na wywiadzie (czy był kleszcz?), badaniu klinicznym, wykonaniu morfologii z rozmazem, bądź też określeniu miana przeciwciał.

Jakie są objawy najczęściej występujących chorób odkleszczowych?
W Polsce najczęściej występuje babeszjoza. Wywołuje ją pierwotniak Babesia canis lub Babesia gibsoni, który atakuje i niszczy erytrocyty żywiciela, doprowadzając do niedokrwistości. Żywicielem jest pies. Objawy pojawiają się  3-20 dni po zarażeniu (gorączka, apatia, sztywność chodu, ciemno zabarwiony mocz, blade bądź żółte błony śluzowe, przyspieszony oddech.
Anaplazmoza jest chorobą, w czasie której bakteria Anaplasma phagocytophilum zakaża neutrofile zwierzęcia. Nie jest znana postać przewlekła 
tej choroby. Następuje gorączka, anoreksja, bolesność i obrzęki stawów, symptomy neurologiczne.  Boreliozę wywołują krętki Borrelia burgdorferi. Objawy kliniczne mogą pojawić się nawet kilka miesięcy po zarażeniu. Jest to przewlekła infekcja – czasem występująca w ostrej postaci. Obserwujemy wtedy gorączkę, apatię, obrzęki stawów, przemijające kulawizny, powiększenie węzłów chłonnych, niewydolność nerek i objawy nerwowe oraz uszkodzenie mięśnia sercowego. 
U kotów ta choroba jest słabo udokumentowana.
Na mykoplazmozę wywołaną przez Mycoplasma haemocanis chorują psy, a na wywołaną przez Mycoplasma haemofelis – koty. Drobnoustroje te opłaszczają erytrocyty gospodarza, po czym układ immunologiczny niszczy te erytrocyty. Dochodzi do niedokrwistości. Pacjent jest słaby i ma blade błony śluzowe. Na mykoplazmę zapadają zwłaszcza zwierzęta o upośledzonej odporności – koty zarażone wirusem FIV bądź FeLV oraz psy po usunięciu śledziony.
Erlichioza jest wywoływana przez bakterię Erlichia spp. Chorują psy i koty a także ludzie. Ostry przebieg  rozpoczyna się około 1-3 tyg. po zarażeniu. Pojawia się - gorączka, apatia, krwotoki. W formie przewlekłej – spada masa ciała, powiększają się węzły chłonne i śledziony, występują duszności, zapalenie stawów, zapalenie niektórych struktur gałki ocznej oraz objawy nerwowe.

Jak można skutecznie zabezpieczyć psa i kota przed kleszczami uwzględniając jego styl życia?
Prawidłowe zabezpieczenie przed infestacją kleszczy opiera się na stosowaniu preparatów 
w postaci kropli i aerozoli na skórę zwierzęcia bądź na założeniu mu obroży. Krople zakrapla się najczęściej co 4 tygodnie, stosując je zgodnie 
z instrukcją producenta. Obroże obecne na rynku są przeznaczone dla psów i kotów, a co najważniejsze działają kilka miesięcy. Jeśli zwierzę 
pływa lub często wychodzi, warto zdecydować się na obrożę, która „nie boi się” kontaktu z wodą. Skuteczne preparaty przeciwkleszczowe najlepiej nabyć u lekarza weterynarii.