Artykuły

Nerki – wielofunkcyjny narząd psa

foto-sc.jpg

Na pytania odpowiada lek. wet. Sylwia Cymerman
z Przychodni Weterynaryjnej Animales w Konstancinie Jeziornej.


Nerki są u psów, podobnie jak u ludzi jednym z najważniejszych narządów wewnętrznych. Odpowiadają za filtrowanie krwi i oczyszczanie jej. Wczesne wykrycie choroby nerek jest bardzo istotne dla efektywnego leczenia naszych czworonogów. Pomagają w tym nowoczesne badania laboratoryjne takie, jak badanie poziomu SDMA.

Jaką funkcję pełnią nerki w organizmie psa i na czym polega ich praca?

Najważniejszą funkcją tego narządu jest filtrowanie krwi i oczyszczanie jej z niepotrzebnych organizmowi związków chemicznych i ubocznych produktów przemiany materii. Nerki utrzymują odpowiednie stężenie płynów w organizmie czworonoga. Psy, podobnie jak ludzie rodzą się z określoną liczbą nefronów. Nefron jest jednostką strukturalno-funkcjonalną. Z wiekiem i w wyniku chorób liczba nefronów się zmniejsza. Nefrony nie mają zdolności do regeneracji.
Nefron składa się z dwóch zasadniczych elementów, czyli kanalików i kłębuszków. Uszkodzenia tych struktur przyczyniają się do stopniowej utraty funkcji nerek. Pierwsze odstępstwa od normy widoczne w podstawowych badaniach laboratoryjnych tj. mocznik i kreatynina są zauważalne w późnej fazie, kiedy pracuje ok. 30% kłębuszków nerkowych, co oznacza, że 70% nieodwracalnie utraciło swoją funkcję.

Na jakie problemy z nerkami są narażone psy?

Ostra niewydolność nerek występuje w przypadku, kiedy nerki psa lub kota nagle przestają funkcjonować. Zmiany w kanalikach nerkowych w przebiegu tej choroby mogą mieć u części pacjentów charakter odwracalny. Taka sytuacja występuje w przypadku, kiedy komórki nabłonkowe kanalików pozostaną zdolne do życia. Ostra niewydolność nerek może być następstwem urazów, zakażeń, odwodnienia organizmu psa, cukrzycy, babeszjozy, zapalenia trzustki, czy zaburzeń funkcjonowania innych narządów. Przewlekła niewydolność nerek przez długi czas może nie dawać żadnych objawów klinicznych. Objawy są nieswoiste, trudno je wyłapać, mogą towarzyszyć również innym problemom ogólnoustrojowym. W przebiegu przewlekłej niewydolności nerek opiekun może zaobserwować wzrost pragnienia, częstsze oddawanie moczu, w późniejszej fazie brak apetytu, wymioty. Przy zatruciu toksynami, głównie mocznikiem, zwierzę traci chęć do życia, staje się apatyczne, może występować nieprzyjemny zapach z jamy ustnej, objawy neurologiczne, spadek masy ciała. Wymienione objawy są następstwem utraty funkcji nerek, które pracują coraz gorzej i nie mogą pełnić swoich funkcji. W organizmie czworonoga krąży zanieczyszczona krew, co może prowadzić do wyniszczenia organizmu, a w konsekwencji do śmierci. Przewlekła choroba nerek powinna być wykryta jak najwcześniej. Warto zapytać lekarza weterynarii o możliwość zbadania wskaźnika filtracji nerek SDMA w badaniu laboratoryjnym krwi psa lub kota. Zwykle w celu zbadania funkcji nerek sprawdza się dwa parametry: mocznik i kreatyninę, które wykrywają chorobę nerek przy 75% utracie ich funkcji. Poziom SDMA wzrasta nawet kilkanaście miesięcy wcześniej. Badanie można wykonać u lekarza weterynarii.

Jak leczy się przewlekłą niewydolność nerek?

Przewlekła choroba nerek to duże wyzwanie dla opiekuna psa lub kota, które wymaga zaangażowania, konsekwencji i ścisłej współpracy z lekarzem weterynarii. Psy powinny być wyłącznie na specjalnej diecie weterynaryjnej i mieć stały monitoring parametrów nerkowych w badaniach laboratoryjnych krwi, w razie potrzeby stosuje się dodatkowe nawadnianie u lekarza weterynarii, podawanie leków i suplementów zgodnie ze wskazaniami lekarza prowadzącego.

Jak można diagnozować choroby nerek?

Nerki psa i kota muszą być regularnie monitorowane na każdym etapie życia, również u zdrowych zwierząt. Pierwszym krokiem jest wykonanie badań biochemicznych krwi i badań laboratoryjnych moczu. U zwierząt do 7 roku życia należy to robić minimum raz w roku, u starszych co 6 miesięcy. Diagnostyka obrazowa – usg, pozwala wykryć ewentualne zmiany anatomiczne narządu.