Artykuły

Na pytania odpowiada dr Jacek Wilczak z Zakładu Dietetyki w Katedrze Nauk Fizjologicznych SGGW w Warszawie.

Koty są zwierzętami mięsożernymi, dlatego też w podawanym im pokarmie podstawę powinno stanowić mięso i produkty pochodzenia zwierzęcego. Wymaga tego specyfika przemian metabolicznych składników odżywczych zachodzących w organizmie kota.

Jakie znaczenie może mieć dla zdrowia kota fakt, że karma nie zawiera zbóż?
Zboża (źródło węglowodanów) mogą występować, ale w niewielkiej ilości. Wszystkie składniki odżywcze, w tym także wspomniane węglowodany, kot pokrywa z surowców jakimi są mięso i produkty pochodzenia zwierzęcego. Glukoza, która występuje w mięsie jako aminokwas glukogenny ulega przemianie w wątrobie kota. Jeżeli pupil będzie miał zapewniony systematyczny dostęp do karmy o wysokiej zawartości pełnowartościowego białka, mechanizm ten gwarantuje stały dowóz glukozy do wszystkich komórek organizmu kota. W przypadku dostarczania kotu węglowodanów (np. w postaci zbóż) metabolizm glukozy także jest wykorzystywany do bezpośrednich przemian metabolicznych, ale przy przewadze źródeł węglowodanów nad źródłami białka może dochodzić do narażania kota na powstawanie nadwagi i otyłości oraz chorób im towarzyszących.

Jaka jest rola kwasów EPA i DHA?
W surowcach przeznaczonych do produkcji karm dla kotów szczególnie ważna jest zawartość tłuszczu i skład kwasów tłuszczowych. Łosoś oraz kurczak to surowce będące źródłem cennych wielonienasyconych kwasów tłuszczowych należących do dwóch ważnych rodzin: kwasów n-3 i n-6. Ze względu na specyfikę metabolizmu pokarmu kotów, w przeciwieństwie do pokarmu psów, powinien zawierać większą ilość kwasów tłuszczowych z rodziny n-3. Najlepszym ich źródłem są mięso i produkty pochodzenia zwierzęcego. Dopiero w przypadku braku możliwości bilansowania ich składu w karmie za pomocą tych surowców stosuje się dodatki tłuszczów rybich i olejów roślinnych. W przypadku żywienia kotów dorosłych ilość tłuszczu w ich diecie powinna być znacząca. Tuńczyk i królik stanowią podstawę karmy dla kotów, u których ilość energii pochodzącej z tłuszczu powinna być mniejsza np. z powodu skłonności do nadwagi i otyłości powstającej w wyniku kastracji czy sterylizacji. Niezmiernie cenne są końcowe produkty metabolizmu długołańcuchowych kwasów tłuszczowych: kwasy eikozapentaenowy (EPA) i dokozaheksaenowy (DHA). Oba te kwasy oprócz tego, że są odpowiedzialne za kontrolę procesów zapalnych w każdej komórce, to odpowiadają za prawidłowe funkcje mózgu (szczególnie funkcje poznawcze), procesy rozrodcze oraz uwrażliwienia komórek na działanie endogennych hormonów.

Jakiego rodzaju białko jest wskazane w karmach kocich?
Odpowiednio skomponowane karmy, dzięki wykorzystaniu mięsa i surowców pochodzenia zwierzęcego najwyższej jakości, stanowią źródło białka łatwostrawnego i dobrze przyswajalnego, charakteryzującego się wysoką wartością biologiczną. Należy podkreślić, że białko i tłuszcz zawarte w surowcach pochodzenia zwierzęcego w istotny sposób wpływają na odbieranie atrakcyjności karmy przez koty. W przypadku ich żywienia jednoznacznie należy zaznaczyć, że produkty pochodzenia zwierzęcego są lepszym źródłem białka, niż produkty pochodzenia roślinnego. Do najczęściej stosowanych składników będących źródłem białka w pokarmach domowych i karmach pełnoporcjowych dla kotów należą: kurczak, królik, tuńczyk oraz łosoś. Dzięki bogatej kompozycji aminokwasów oraz białek karmy te są pełnowartościowe. Jednocześnie każdy z zastosowanych surowców pozwala na urozmaicanie codziennej diety kotów.