Artykuły

Królik w domu. Część II

3a6cf983771102c5b4247a8697315cfdsmz1012.jpg
lek. wet.
Jerzy Andrzej Kulesza

Króliki to urocze zwierzaki, lubiane przez dzieci. Mają radosny i ciekawski charakter. Pamiętajmy, że ich opieką, pielęgnacją i wychowaniem powinniśmy zająć się my, czyli dorośli.
Na pytania odpowiada lek. wet. Jerzy Andrzej Kulesza z klinik w Warszawie i Piastowie, który zajmuje się leczeniem zwierząt egzotycznych, głównie gryzoni oraz królików i tchórzofretek.

Po czym poznać, że nasz królik jest chory i jakie są to najczęściej dolegliwości?
Pierwszym niepokojącym objawem jest brak zainteresowania pokarmem. Także zmienny i wybiórczy apetyt, zwłaszcza preferowanie pokarmów miękkich, skłania do wybrania się na wizytę do lekarza weterynarii. Często występujące u królików miniaturowych problemy stomatologiczne, związane z wadami zgryzu lub ubytkami w uzębieniu, prowadzą do utrudnionego pobierania pokarmu przy zachowanym apetycie. Nieraz nadmiernie przerośnięte siekacze mogą wystawać poza obręb jamy ustnej lub kaleczyć wargi. Nie należy lekceważyć zmian zachowania takich jak: osowiałość, nadmierna nerwowość oraz częste przysiadanie, po którym nie dochodzi do oddawania kału lub moczu. Widocznym zaburzeniem funkcjonowania układu pokarmowego jest wodnista biegunka. Jednak nie należy jej mylić 
z papkowatym kałem fizjologicznie oddawanym w nocy i nad ranem. Zaobserwowanie takich objawów jak: kichanie, katar, łzawienie, ślinienie oraz zmiany skórne (łysienie lub łupież) bezwzględnie wymagają konsultacji u lekarza. Często pojawiające się u królików deformacje w okolicy głowy, zwłaszcza na podbródku, żuchwie i szyi, przeważnie wymagają interwencji chirurgicznej.

Czy ma on jakieś specjalne wymagania, jeśli chodzi o żywienie i pielęgnację?
W żywieniu królików można stosować pokarmy gotowe w postaci mieszanek nasion zbóż i strączkowych oraz przemysłowe granulaty pełnoporcjowe, tzn. zawierające odpowiednio dobraną 
i zbilansowaną ilość składników pokarmowych, dostępne w sklepach zoologicznych. Jako uzupełnienie takiej karmy stosujemy siano. U królików bardzo młodych, bezpośrednio po przywiezieniu ze sklepu, takie żywienie można uznać za wystarczające i bezpieczne. Jednak u starych królików, zwłaszcza w okresie letnim, należałoby wzbogacić dawkę pokarmową o świeżą zieleninę. Taka różnorodność poprawia apetyt, umożliwia dostarczenie większej ilości witamin oraz, co bardzo ważne, poprawia funkcjonowanie przewodu pokarmowego, zapewniając lepsze wykorzystanie zjadanego pokarmu. Przy podawaniu jakichkolwiek zielonek należy pamiętać, że nie mogą być zawilgocone czy powiędnięte. Podajemy je zawsze suche, świeże i w ilości takiej, aby zwierzęta mogły je zjeść w krótkim czasie. W okresie zimowym, do uzupełnienia i wzbogacenia dawki pokarmowej, można stosować dodatki witaminowo-mineralne w postaci odpowiednio preparowanego ziarna lub lizawek. O takie dodatki należy pytać w sklepach zoologicznych.
Króliki nie wymagają skomplikowanych zabiegów pielęgnacyjnych. Rola opiekuna polega głównie na zapewnieniu odpowiedniego żywienia, utrzymania czystości w klatce i jej otoczeniu. Bardzo ważne jest usuwanie resztek niedojedzonych karm wilgotnych (warzyw i zieleniny) oraz codzienna wymiana wody w poidełkach. Każdorazowo należy dokładnie myć pojemniki na pokarm i wodę, aby nie dochodziło do zatruć pokarmowych. Należy także kontrolować długość pazurów, zwłaszcza u królików, które nie są wypuszczane z klatek i przez to mają dużo mniejsze możliwości naturalnego ich ścierania.

Czy i jakie zabiegi profilaktyczne należy stosować, aby zapobiec chorobom?
Poprzez racjonalne żywienie i zapewnienie odpowiednich warunków utrzymania możemy zapobiegać większości chorób niezakaźnych. Zawsze pozostaje jednak pewne niebezpieczeństwo związane z występowaniem pasożytów oraz chorób zakaźnych. Profilaktyka chorób pasożytniczych polega na systematycznym odrobaczaniu zwierząt. Postępowanie takie wymagane jest u wszystkich zwierząt, w których żywieniu wykorzystywane są świeże zielonki oraz tych, które w sezonie letnim wypuszczane są na dwór. Nawet u zwierząt karmionych wyłącznie pokarmami gotowymi, kupowanymi w sklepach może dojść sporadycznie do zakażeń pasożytniczych oraz infekcji grzybiczych ze względu na konieczność zastosowania w żywieniu siana. Króliki zabierane w sezonie na działki, nawet na wypady weekendowe, bezwzględnie powinny być poddawane szczepieniom ochronnym. Nie oznacza to, że zwierzęta pozostające całe życie tylko w zamknięciu są całkowicie bezpieczne. Niektóre choroby przenoszone są poprzez owady i mogą powodować zachorowania u naszych pupili przebywających 
w mieszkaniach. Do ważnych zabiegów profilaktycznych należą systematyczne wizyty w gabinecie weterynaryjnym przynajmniej dwa razy w roku. 
W czasie takich wizyt, poza kontrolą stanu zdrowia zwierzaka, lekarz dokonuje wspomnianych powyżej zabiegów profilaktycznych (szczepienia, odrobaczanie) oraz przeprowadza ocenę stanu zgryzu i uzębienia. W razie stwierdzenia wad zgryzu konieczna jest korekcja nieprawidłowo rosnących zębów. Zabiegi takie muszą być wykonywane systematycznie, już do końca życia, z częstością zależną od rodzaju wady zgryzu.