Artykuły

Karmy funkcjonalne – z czym to się je?

38a4499ea4c702f39b9e9a1db36e697es13.jpg
Na pytania odpowiada dr Jacek Wilczak z Zakładu Dietetyki w Katedrze Nauk Fizjologicznych SGGW w Warszawie.

Idea karmy funkcjonalnej to dostarczanie surowców, które nie są źródłem białka alergennego. Podając ją czworonożnemu alergikowi zakłada się stymulację funkcji układu odpornościowego, dzięki czemu kontakt z alergenem w przyszłości może wywierać mniejsze skutki.

Czy problem alergii dotyczy kotów?
Problem alergii pokarmowej w przypadku kotów jest coraz częściej diagnozowany i jest tak samo często spotykany jak w przypadku psów. Szacuję się, że do 6 roku życia koty są najbardziej narażone na pojawienie się objawów alergii pokarmowej. Kot drapie się i wylizuje zwłaszcza w okolicach głowy, szyi i części twarzowej. Na skórze są zaczerwienia, charakterystycznie wyglądająca pokrzywka, strupki, sierść jest w kiepskiej kondycji, występują miejscowe wyłysienia, chociaż może też tracić sierść z całego ciała. Może pojawić się łojotok. Z powodu ran powstałych podczas drapania mogą pojawić się wtórne zakażenia bakteryjne i grzybicze. Konsekwencją alergii pokarmowych jest dysfunkcja układu odpornościowego gdyż alergię pokarmową można traktować jako przesadną reakcję komórek układu odpornościowego, na białka dotychczas obojętne. Stąd też dysfunkcja przewodu pokarmowego i ograniczenie wchłaniania składników odżywczych na skutek nadmiernego angażowania komórek układu odpornościowego zlokalizowanego w ścieni przewodu pokarmowego. Najważniejszy jest fakt, że pogarsza się komfort życia kota. Jeżeli alergia pokarmowa zostanie już potwierdzona, najwłaściwszym rozwiązaniem jest stosowanie karmy, która w swoim składzie zawiera białko nieuczulające zwierzę.

Jaka jest różnica między alergią i nietolerancją pokarmową?
Alergia pokarmowa to specyficzna immunologiczna odpowiedź organizmu na kontaktową reakcję z alergenem – białkiem, mniejszymi polipeptydami czy lipoproteinami. Często alergenem jest specyficzna budowa białka występująca w danym jego źródle. Stąd przykładowo przekonanie o alergenności białka kurczaka czy wieprzowiny – tylko czy to jest zasadne w każdym przypadku? Uważa się, że reakcję immunologiczną powoduje przejściowy lub powtarzający się w pewnych odstępach czasu kontakt z antygenem, a nie stała jego obecność w karmie – co utrudnia dodatkowo prawidłową diagnozę. Objawami alergii pokarmowej są najczęściej zmiany skórne oraz rzadziej objawy ze strony przewodu pokarmowego, które mogą ale nie muszą towarzyszyć objawom skórnym; często zapalenie ucha zewnętrznego może być powodem alergii pokarmowej. W przypadku nadwrażliwości pokarmowej zwierzę reaguje na pewien specyficzny skład diety (obecność mikroorganizmów i ich toksyn, reakcja farmakologiczna na obecność substancji dodatkowych w karmie) bez objawów immunologicznych. Reakcją organizmu jest najczęściej biegunka.

Czy u kotów możemy stosować karmę funkcjonalną?
Karma funkcjonalna to taka, która oprócz zawartości wszystkich składników odżywczych na odpowiednim poziomie poprzez swój skład i zawartość dodatkowych składników i surowców wywiera efekt profilaktyczny w stosunku do wybranych jednostek dietozależnych. Tak więc w przypadku kota, który wcześniej miał epizod z alergią pokarmową i dzięki czemu opiekun posiada wiedzę na temat jego dolegliwości. W celu profilaktyki można stosować karmę funkcjonalną, która zminimalizuje ryzyko pojawienia się objawów alergii pokarmowej. Idea karmy funkcjonalnej dla kotów alergików oprócz zawartości surowców, które nie są źródłem białka alergennego zakłada stymulację funkcji układu odpornościowego, głównie przewodu pokarmowego, dzięki czemu kontakt z alergenem w przyszłości może wywierać mniejsze skutki. Jednakże należy nadmienić, że w przypadku stwierdzenia alergii pokarmowej u kota należy wprowadzić postępowanie dietetyczne stosując dietę weterynaryjną dla kotów alergików lub karmę monobiałkową – poprzedzając każde postępowanie dietetyczne wprowadzeniem diety eliminacyjnej.