Artykuły

Na pytania odpowiada dr Jacek Wilczak
z Zakładu Dietetyki w Katedrze Nauk Fizjologicznych SGGW w Warszawie.

Pokarmy funkcjonalne stanowią ciekawe podejście do żywienia zwierząt towarzyszących, zawierają w swoim składzie substancje biologicznie czynne. W ten właśnie sposób możemy profilaktycznie chronić naszego czworonoga przed wieloma chorobami.

Jaka jest koncepcja karm funkcjonalnych dla psów?

W żywieniu zwierząt towarzyszących wykorzystywane są karmy bytowe. Z założenia mają one pokryć zapotrzebowanie na wszystkie składniki odżywcze oraz diety weterynaryjne, których rolą jest korygowanie postępowania żywieniowego i dostosowanie go do danej jednostki chorobowej. Pełnoporcjowe karmy bytowe są stosowane przez cały czas życia psa lub kota, natomiast diety weterynaryjne mogą być stosowane leczniczo: albo do ustąpienia objawów choroby albo do końca życia psa lub kota. Karmy funkcjonalne, poza wartością wynikającą z obecności składników odżywczych, dostosowanych do danego gatunku zwierzęcia, zawierają w swoim składzie substancje biologicznie czynne. Idea karm funkcjonalnych bazuje na udokumentowanych doniesieniach naukowych wskazujących na wysoką wartość biologiczną poszczególnych substancji. Karmy funkcjonalne, powinny być traktowane jako szczególnie wartościowe produkty, które mogą w realny sposób zabezpieczyć nasze zwierzęta przed powstawaniem chorób. Stosowanie karm funkcjonalnych przynosi najbardziej oczekiwane efekty w przypadku chorób dieto zależnych, których objawy pojawiają się dopiero w dłuższej perspektywie, w przypadku czasowej predyspozycji występującej na skutek terapii lub zabiegu chirurgicznego. Stąd postępowanie żywieniowe w przypadku otyłości czy predyspozycji do alergii może być podparte karmą funkcjonalną, która w swoim składzie dodatkowo zawiera substancje hamujące powstawanie danej jednostki chorobowej. Długotrwałe, ale systematyczne spożywanie tego typu pożywienia, przyczynia się do hamowania procesów metabolicznych odpowiedzialnych za powstawanie danego schorzenia.

Czy nadwaga to problem, który dotyczy psów coraz częściej?

Przyjmuje się, że do 15% przekroczenia prawidłowej masy ciała mówimy o nadwadze, a powyżej tej wartości już o otyłości. O ile w przypadku psów rasowych wzorce masy ciała są ustalone i łatwo tylko na podstawie masy ciała ustalić nadwagę lub otyłość, o tyle w przypadku pozostałych psów jest to problematyczne. Dlatego też wiarygodniejszą metodą oceny nadwagi i stopnia otyłości, ale także niedowagi psa są plansze (BSC). Na ich podstawie każdy opiekun jest w stanie ocenić czy jego pies posiada prawidłową budowę ciała, która nie wskazuje na nadwagę bądź otyłość. W momencie, kiedy opiekun dostrzeże problem nadwagi i otyłości u swojego psa, powinien wprowadzić zmiany w sposobie żywienia, które uwzględniają długoterminową zmianę ilości składników energetycznych w diecie. A także, co jest niezbędne, zwiększyć intensywność i ilość aktywności fizycznej dostosowanej do aktualnego stanu fizjologicznego organizmu czworonoga. Proces redukcji masy ciała powinien być długotrwały i stopniowy – tylko takie postępowanie gwarantuje utrzymanie prawidłowej masy ciała i wprowadzenie prawidłowych nawyków żywieniowych. Zawsze pamiętając o odpowiedniej ilości dobrej jakościowo karmy oraz aktywności fizycznej, możemy mieć pewność, że nasz pies nie będzie cierpiał w wyniku dolegliwości związanych z nadwagą bądź otyłością. Mała uwaga: powinniśmy w ocenie kondycji psa uwzględnić naturalne sezonowe wahania masy ciała i założyć, że ich zwiększona aktywność fizyczna w okresie wiosenno-letnim będzie naturalnym sposobem redukcji nadmiernej masy ciała zdobytej w okresie jesienno-zimowym.