Artykuły

NASZ EKSPERT
Na pytania odpowiada dr Jacek Wilczak z Zakładu Dietetyki w Katedrze Nauk Fizjologicznych SGGW w Warszawie

Żywienie psów powinno być dostosowane do ich wielkości, rasy oraz aktywności fizycznej jaką nasze czworonogi wykonują codziennie. Nieodpowiednio dobrana dieta, zbyt duże dzienne porcje, oraz nadmiar witamin w diecie, mogą prowadzić do groźnych chorób. Także karmienie psów jedzeniem ludzkim może być dla nich szkodliwe, właściciel powinien pamiętać, że pies ma inne zapotrzebowanie na większość składników odżywczych.

Na czym polega różnica w doborze karmy dla psów ras małych?
Zasady żywienia psów dorosłych wszystkich ras, zarówno małych, dużych jaki i olbrzymich wydawać by się mogło, są identyczne, a stosowana w ich żywieniu karma taka sama. Specyfika zapotrzebowania energetycznego psów dorosłych ras różnej wielkości zmusza jednak do indywidualizacji żywienia. Podstawowym czynnikiem wpływającym na zapotrzebowanie energetyczne organizmu jest masa metaboliczna, odnosząca się do zawartości w organizmie tkanek biorących aktywny udział w przemianach metabolicznych. Ponieważ zależność ta jest wprost proporcjonalna i zależna od masy ciała zwierzęcia nie uwzględnia ona różnic w tempie metabolizmu zwierząt małych i dużych. W przeliczeniu na 1 kg masy metabolicznej zapotrzebowanie energetyczne dorosłego Yorkshire teriera i Labradora retrievera jest identyczne i wynosi w przypadku psów średnio aktywnych 120-130 kcal. Nie jest to zgodne ze zwiększonym zapotrzebowaniem na energię psów ras małych uwzględniającym dodatkowo takie czynniki jak powierzchnia ciała, zwiększona aktywność układu hormonalnego oraz większą zawartość tkanki mięśniowej w przeliczeniu na kg masy ciała. Biorąc pod uwagę wszystkie czynniki zapotrzebowanie energetyczne psów ras małych kształtuje się na poziomie 130-140 kcal/kg masy metabolicznej podczas gdy u psów ras dużych – 110-120 kcal/kg masy metabolicznej. Zwiększona gęstość energetyczna dawki pokarmowej/karmy w przypadku dorosłych czworonogów ras małych wiąże się także ze zwiększoną gęstością odżywczą. Dawka pokarmowa dla tych psów – w przeliczeniu na jej masę – charakteryzuje się wyższą zawartością białka, kwasów tłuszczowych przy niższej zawartości składników węglowodanowych oraz balastowych wpływających na stopień wypełnienia przewodu pokarmowego. W przeciwieństwie do psów ras małych, dieta psów ras dużych i olbrzymich musi jednocześnie zapewniać odpowiednią ilość składników odżywczych, pokrywać wysokie zapotrzebowanie na składniki mineralne oraz zapewniać uczucie sytości poprzez odpowiednie wypełnienie przewodu pokarmowego – stąd też gęstość energetyczna jest niższa. W praktyce oznacza to wykorzystanie w produkcji karmy większej ilości surowców trudniej strawnych i dłużej przebywających w przewodzie pokarmowym.

W jakim stopniu powinniśmy uwzględniać temperament i zamiłowanie do aktywności fizycznej aby zapewnić odpowiednią dawkę dzienną pożywiania dla psa małej rasy?
Ilość energii wykorzystanej przez psa w czasie aktywności fizycznej powinna być rekompensowana w dawce pokarmowej, poprzez zwiększenie ilości produktów zawierających zwiększoną ilość składników tłuszczowych i węglowodanowych. Takie działanie zapewni utrzymanie masy ciała psa na stałym poziomie. Z drugiej strony aktywność fizyczna jest głównym czynnikiem pozwalającym zredukować nadmierną ilość tkanki tłuszczowej w najbardziej fizjologiczny sposób. Jeżeli więc istnieje taka możliwość, u psa z objawami otyłości, aktywność fizyczna może być traktowana jako czynnik terapeutyczny w redukcji masy ciała. Niestety problemem dość istotnym staje się umiejętność przeliczenia zwiększonej aktywności fizycznej na dodatkową ilość energii karmy/diety. Normy żywienia niejednoznacznie odnoszą się do uwzględnienia dodatkowej ilości energii związanej z aktywnością fizyczną. Tylko opiekun, poprzez stałą obserwację swojego psa, jest w stanie oszacować ilość dodatkowej porcji energii równoważącej aktywność fizyczną. W przypadku dorosłych psów ras małych istotne jest, aby źródłem dodatkowej ilości energii w diecie były wysokoenergetyczne składniki tłuszczowe – nie zaleca się podawania zwiększonej ilości zbilansowanej pełnoporcjowej karmy, gdyż w dłuższym okresie jej stosowania może dochodzić do objawów nadmiaru składników odżywczych, głównie białka.