Artykuły

Dlaczego karma powinna być smakowita

Smakowitość karmy jest szerokim pojęciem i dużo czynników wpływa na wynik ostateczny. Jest to zespół cech wpływających na atrakcyjność karmy i chęć jej spożywania przez czworonogi. Poza cechami fizycznymi, chemicznymi i reologicznymi, jest ona także konsekwencją indywidualnych smakowych preferencji zwierzaka.

38a4499ea4c702f39b9e9a1db36e697es13.jpg
Na pytania odpowiada dr Jacek Wilczak z Zakładu Dietetyki w Katedrze Nauk Fizjologicznych SGGW w Warszawie

Jakie czynniki wpływają na smakowitość?

Istnieje kilka czynników w większym stopniu wpływających na smakowitość karmy (w ujęciu statystycznym) i są to, po pierwsze jakość surowców – w przypadku karm mokrych najważniejszy czynnik, w przypadku karm suchych ma mniejsze znaczenie, gdyż wysoka temperatura obróbki niszczy naturalne substancje zapachowe i smakowe. Po drugie, wysoka zawartość białka – czyn­nika decydującego o naturalnych walorach smakowych, oraz ilość tłuszczu będącego naturalnym nośnikiem dla tłuszczorozpuszczalnych substancji smakowo-zapachowych. Najsilniejsze walory smakowe posiada tłuszcz naturalnie występujący w surowcach pochodzenia zwierzęcego, a nie ten, który dodawany jest na samym końcu cyklu produkcyjnego. Stosowane wtedy najczęściej oleje roślinne stanowią bowiem tylko nośnik dla substancji poprawiających smakowitość karmy (mogą to być zarówno substancje pochodzenia naturalnego, jak i syntetyczne). W kwestii smakowitości karmy najrozsądniejszym wydaje się prowadzić obróbkę termiczną w warunkach, które w najmniejszym stopniu powodują degradację białek. Konieczne jest podniesienie problemu substancji powstających w procesach technologicznych (wysoka temperatura), a wpływających także na atrakcyjność sensoryczną karmy. Połączenie surowców będących źródłem białek i cukrów redukujących (czyli np. mięso plus skrobie zbożowe) powoduje, że w czasie procesu technologicznego powstają substancje zapachowe, które nawet przez opiekuna mogą być odebrane jako atrakcyjne. Niestety mogą one opowiadać za generowanie silnych stanów zapalnych w przewodzie pokarmowym. W konsekwencji mogą one przyczyniać się do powstawania nowotworów. Znaczenie smakowitości karmy ma decydujące znaczenie dla psa – karma o niskiej smakowitości będzie niechętnie spożywana albo całkowicie odrzucona i stąd pojawiające się ryzyko niedoborów składników pokarmowych. Jeżeli opiekun zauważa, że dana karma nie jest atrakcyjna dla psa, to nie należy uatrakcyjniać jej poprzez dodanie gotowanego mięsa, białego sera, olejów, czy innych tłuszczów – zawsze to jest porcja dodatkowych składników odżywczych i energii. Lepiej wybrać inną karmę oraz zaobserwować, czy brak apetytu nie jest spowodowany niezależnymi czynnikami np. chorobą psa.

Jakie witaminy i mikroelementy są niezbędne w żywieniu psów dorosłych?

Mówiąc krótko – wszystkie. Pytanie brzmi tylko w jakich ilościach i jakie są takie stany fizjologiczne, w czasie których zwiększa się zapotrzebowanie psa na wybrane składniki. Jeżeli opiekun w żywieniu czworonoga stosuję gotową karmę bytową, pełnoporcjową lub prawidłowo zbilansowaną karmę domową, dodatkowe porcje witamin i składników mineralnych nie powinny być stosowane. Czujna obserwacja wyglądu i zachowania psa w niektórych przypadkach może zasugerować właścicielowi dodatkową suplementację diety. W okresie jesiennym i wiosennym, w czasie wymiany sierści, oprócz zwiększonego zapotrzebowania na białko, można wprowadzić do diety cynk, selen, witaminy z grupy B, biotynę i kwasy tłuszczowe z rodziny n-6. W przypadku żywienia psiaków starszych warto wprowadzić wysokie dawki witaminy E. Psy aktywne fizycznie powinny mieć uwzględnione zwiększone zapotrzebowanie na witaminy z grupy B, witaminę E oraz składniki mineralne: wapń, potas czy magnez. Zapotrzebowanie na większość składników powinno być dostosowane do wzrostu zawartości energii pochodzącej głównie z węglowodanów i białek w przemianach metabolicznych, gdzie wspomniane składniki odgrywają kluczową rolę.