Artykuły

Coraz częściej słyszymy o alergiach, z którymi borykają się nie tylko ludzie, ale i nasi czworonożni podopieczni. Schorzenie to polega na nieprawidłowej reakcji komórek organizmu na czyn­niki środowiskowe.
 
Jakie mogą być objawy alergii?
Mechanizm powstawania alergii polega na nieprawidłowej reakcji limfocytów na czynniki środowiskowe. Ten rodzaj reakcji jest określany mianem nadwrażliwości typu I. Jest ona  ochronną odpowiedzią organizmu na patogeny zasiedlające błony śluzowe (np. nicienie jelitowe) oraz patologiczną odpowiedzią na alergeny środowiskowe (np. alergeny roztoczy kurzu domowego), wnikające przez skórę, drogi oddechowe oraz przewód pokarmowy. Nadwrażliwość typu I jest przyczyną chorób alergicznych takich, jak astma czy atopowe zapalenie skóry. W pierwszej fazie alergii dochodzi do „analizy” wroga, w drugiej fazie do jego „zapamiętania”. To czy i kiedy dojdzie do objawów klinicznych alergii zależy głównie od charakteru i dawki antygenu oraz indywidualnych skłonności danego osobnika. Oczywiście im dłużej organizm narażony jest na potencjalny alergen, tym większe jest ryzyko pojawienia się niepożądanej reakcji.

Jak rozróżnić źródło świądu?
Istnieją dwie, dobrze poznane metody. Aby uzyskać informację co tak naprawdę uczula naszego pacjenta można wykonać test śródskórny, na podstawie którego oceniamy reakcję skóry na wprowadzoną standaryzowaną dawkę alergenu. Test serologiczny natomiast, polega na badaniu poziomu przeciwciał w surowicy krwi na określone antygeny. Choć w środowisku dermatologów toczą się dyskusje, które testy są najbardziej miarodajne, nie zmienia to faktu, że na podstawie testu możemy dokonywać terapii swoistej w postaci odczulania.

Czym jest mapa świądu?
Mapa świądu to rozmieszczenie punktów objętych  świądem, czy też wykwitami skórnymi, w określonych miejscach na ciele, charakterystycznych dla poszczególnych nadwrażliwości. Należy przy tym zwrócić uwagę, jak może objawiać się świąd. Odpowiedzią na świąd jest nie tylko drapanie. Może to być lizanie, ocieranie, wycieranie, tarzanie się, otrzepywanie. Mapa świądu pomaga  doświadczonemu lekarzowi ocenić z dużą dokładnością rodzaj alergii. Sprawdzić czy jest to np. alergia na ślinę pcheł, alergia kontaktowa, czy alergia pokarmowa. W przypadku kotów, alergie pokarmowe zarysowują mapę świądu w okolicy części twarzowej i szyjnej głowy. Należy zwrócić uwagę na to, że w przypadku alergii na ślinę pcheł, koty nie drapią się, a wylizują. Właściciele nie sygnalizują świądu, ponieważ nie widzą, aby kot się drapał. Wyłysienia okolicy wewnętrznej powierzchni ud, brzucha, okolicy nasady ogona oraz okolicy krzyżowej kręgosłupa dla dermatologa są wskazówką, że mamy u kota do czynienia właśnie z alergią na ślinę pcheł.

Na czym polega diagnostyka alergii z surowicy krwi?
Diagnostyka alergii z surowicy krwi, polega na określeniu poziomu przeciwciał na określone alergeny środowiskowe. W panelu mamy między innymi  ślinę pcheł, roztocza magazynowe, roztocza kurzu domowego, pyłki traw, drzew i kwiatów. Na podstawie tego badania wykonuje się tak zwany zestaw odczulający, który złożony jest z tych alergenów, na które pacjent jest uczulony.

Na czym polega immunoterapia swoista?
Immunoterapia swoista jest najlepszym rodzajem terapii w postępowaniu z pacjentem alergicznym, szczególnie jeśli mamy do czynienia z pacjentem atopowym. Stanowi ona jedyny sposób leczenia przyczynowego. Mechanizm odczulania, polega na modyfikowaniu odpowiedzi komórkowej pacjenta tak, aby nie reagował w sposób nadmierny na otaczające go alergeny. Wodny
roztwór wyciągu alergenów jest przygotowywany indywidualnie dla każdego pacjenta na podstawie wyników testu, który przeprowadza się bądź z surowicy krwi, bądź poprzez test śródskórny. Należy pamiętać, że najlepiej sprawdzają się roztwory przygotowywane dla konkretnych rodzajów alergenów. Na podstawie wyniku lekarz dokonuje wyboru, które alergeny powinny znaleźć się w roztworze odczulającym. Roztwór, gotowy do podania w iniekcji, przesyłany jest wraz z protokołem dawkowania. Terapia powinna być stosowana przez całe życie, tzn. powinna być kontynuowana również po zmniejszeniu objawów lub ich ustąpieniu. W przypadku alergii sezonowych, terapia powinna być kontynuowana również podczas sezonu. Początkowo immunoterapię należy wykonać w gabinecie pod kontrolą lekarza weterynarii. Należy podkreślić, że terapia swoista jest jedną z ważniejszych metod ogólnej terapii psa atopowego. Nie zmienimy mu już „garnituru immunologicznego” determinowanego genetycznie. Jednak składając terapię wraz z dietą wzbogaconą w nienasycone kwasy tłuszczowe, szamponoterapią oraz stałą szeroko pojętą profilaktyką przeciwpasożytniczą, możemy spowodować ograniczenie do minimum stosowania leków immunomodulujących. Jeśli
zatem położymy na jedną szalę koszty testów oraz zestawu odczulającego, a na drugą korzyści dla pacjenta zarówno finansowe jak i te niewymierne, w tym ograniczenie ilości leków podawanych codziennie często z wielką trudnością, wówczas okaże się, że warto jednak zrobić test i dowiedzieć się, co tak naprawdę uczula naszego podopiecznego.