Artykuły

Na pytania odpowiada lek. wet. Elwira Buczek

Choroby oczu z jakimi spotykamy się u czworonogów zależą od wielu czynników tj.: rasy, stanu ogólnego pacjenta oraz pory roku w jakiej występują.

W jakich przypadkach najczęściej pies lub kot trafia do okulisty?

Choroby oczu z jakimi mamy do czynienia zależą w znacznej mierze np. od pory roku, czy od rasy psów lub kotów. Wiosną mamy wiele przypadków zapaleń spojówek, wywołanych przez pyłki kwitnących roślin. Z kolei jesienią po szaleństwach psów wśród liści pojawiają się stany zapalne spojówek. Natomiast lato sprzyja wszelkim urazom rogówki. Psy na długich spacerach buszują w trawach i krzewach, a my okuliści leczymy wówczas owrzodzenia rogówek, a z worków spojówkowych i z rogówki wyjmujemy ciała obce. Mogą być to kłosy traw ukryte pod trzecią powieką lub nawet fragmenty roślin wbite w rogówkę. Zimą natomiast gdy urazowość jest mniejsza i spacery krótsze pojawiają się ponownie zapalenia spojówek. W tym przypadku elementem drażniącym jest sól wymieszana ze śniegiem. W okulistyce weterynaryjnej obserwujemy rasowe predyspozycje do schorzeń narządów wzroku. Obecnie bardzo popularne są psy ras brachycefalicznych i miniaturowych. U pierwszych ze względu na budowę anatomiczną (krótka kufa i płytko osadzone w oczodołach gałki oczne) występują takie jednostki chorobowe jak owrzodzenia rogówek, ich stany zapalne lub melanozy rogówek, a także wycieki łez na policzki i związane z nimi stany zapalne skóry i przebarwienia sierści tej okolicy. Do ras tych należy np. mops, buldog francuski. Obecnie również bardzo dużo spotykamy pacjentów ras miniaturowych np. maltańczyki, pomeraniany, yorkshire teriery. U nich ze względu na miniaturyzację rasy i związane z tym uwarunkowania anatomiczne diagnozujemy przewlekłe zapalenia spojówek i wycieki łez na policzki. Natomiast jeśli chodzi o kocich pacjentów to ich głównym problemem są stany zapalne wywołane przez herpeswirus kotów typu 1 oraz towarzyszące temu wtórne zakażenia bakteryjne.

Jakie zakażenia grzybicze mają związek z problemami okulistycznymi?

U psów i kotów grzybicze zapalenia spojówek są bardzo rzadkie. Dla nas patogeny te stanowią problem jeśli zaczynają się namnażać na wilgotnej sierści pod oczami. Wówczas obserwujemy brązowe zacieki, które chyba najbardziej są widoczne u maltańczyków. Rdzawo-brązowe odbarwienie włosa jest również wynikiem obecności we łzach barwnika pochodnej laktoferyny. Mówimy tu o jednostce chorobowej określanej jako zespół plam łzowych.

Co to jest zespół suchego oka?

Powierzchnia rogówki i spojówki pokryta jest przez film łzowy. Składa się on z trzech warstw: zewnętrznej (lipidowej), środkowej (wodnistej), wewnętrznej (mucynowej). Pomiędzy tymi warstwami powinna być zachowana stała równowaga ilościowa i jakościowa. Jeżeli dochodzi do zmniejszenia ilości produkcji łez, czyli frakcji wodnistej, obserwujemy nagromadzenie gęstej wydzieliny o charakterze śluzowym lub śluzowo-ropnym zaklejającym wręcz powieki. Jest to właśnie KCS (keratoconjunctivitis sicca – suche zapalenie rogówki i spojówek). Obserwujemy tu bardzo często wtórne owrzodzenia rogówek, zapalenia rogówek i ich pigmentację. Dla opiekuna zwierzęcia najbardziej charakterystycznym objawem jest gęsta wydzielina gromadząca się w oku głównie po nocy oraz sucha, zalepiona wydzieliną dziurka w nosie po stronie chorego oka.

Kiedy mówimy o niedrożności kanalików nosowo-łzowych?

U psów i kotów na wewnętrznej stronie spojówki powiekowej wyróżniamy górny i dolny punkt łzowy, od nich odchodzą kanaliki łzowe, które następnie łączą się w woreczku łzowym i jednym przewodem nosowo-łzowym znajdują swoje ujście w jamie nosowej. O niedrożności kanalików mówimy wówczas, gdy dochodzi do zmian na którymś z tych odcinków. Mogą być to anatomiczne wady w ich budowie, stany zapalne powodujące zbliznowacenie i zablokowanie punktów łzowych. Objawem tych zaburzeń jest nadmierne łzawienie, które doprowadza często do brązowego zabarwienia włosa.

Na czym powinna polegać pielęgnacja oczu?

Dla mnie jako lekarza weterynarii przy pielęgnacji oczu ważne jest utrzymanie właściwej fryzury u psa. Jeśli chodzi o uczesanie naszego pupila to jestem zwolennikiem teorii jak najmniej włosów w oczach. Swoim pacjentom proponuję, albo krótkie fryzury, albo długie włosy spięte w kucyki. Pamiętajmy o osuszaniu okolicy oczu, aby nie namnażały się nam patogeny na wilgotnej sierści. Obecnie jest bardzo dużo preparatów do pielęgnacji oczu i ich okolicy. Wybieramy takie, które łagodzą podrażnienia i działają odkażająco. Ostrożnie należy używać preparatów ze środkami wybielającymi, gdyż mogą one działać drażniąco na skórę powiek.