Artykuły

Czy zmieniać dietę psa zimą?

290d35814170fd5249e66044fbdd047bs13.jpg
Na pytania odpowiada dr Jacek Wilczak z Zakładu Dietetyki w Katedrze Nauk Fizjologicznych SGGW w Warszawie

Okres zimowy nie powoduje wykluczenia wybranych składników z diety naszego czworonoga. Zwierzęta takie jak psy, są przygotowane na funkcjonowanie w niskich temperaturach przez długi okres czasu. Pozwala im na to specyfika okrywy włosowej oraz zgromadzony nadmiar energii w postaci tkanki tłuszczowej.

Czy w okresie zimowym powinniśmy uwzględnić zmianę w żywieniu psa? W jakich przypadkach?

Myśląc o zimie szczególną uwagę skupiamy na niskich temperaturach, które mogą doskwierać psu w czasie spaceru. Tymczasem zarówno anatomicznie – poprzez specyfikę okrywy włosowej jak i fizjologicznie – poprzez zgromadzony nadmiar energii w postaci tkanki tłuszczowej, zwierzęta takie jak psy, są przygotowane na przetrwanie w niskich temperaturach przez stosunkowo długi okres czasu. Tempo przemiany materii ulega zwiększeniu i nadmiar wyprodukowanej energii zostaje poświęcony na pokrycie strat związanych z termoregulacją. Sytuacja taka dotyczy zarówno niskich jak i wysokich temperatur. Pies przebywający w bardzo ciepłych warunkach (np. w bardzo dobrze ogrzewanym pomieszczeniu) traci podobną ilość energii na utrzymanie stałej temperatury ciała jak w przypadku krótkiego spaceru w czasie srogiej zimy. Podstawowym warunkiem utrzymania prawidłowego stanu zdrowia psa w czasie zimy jest dostarczeniu mu porcji karmy, która pokrywa jego zwiększone zapotrzebowanie na składniki energetyczne i odżywcze. Zwiększeniu może ulec ilość energii pochodzącej ze składników tłuszczowych. Cennymi składnikami, które powinno się włączyć do codziennej diety psa są wielonienasycone kwasy tłuszczowe z rodziny n-6, których źródłem są przede wszystkim oleje roślinne: olej z ogórecznika, z wiesiołka dziwnego czy olej lniany. Nadal ważne jest dostarczanie cały czas pełnowartościowej karmy, w której szczególną uwagę należy zwrócić na jakość zastosowanego białka – im jest ono mniej przetworzone tym większa ilość aminokwasów zostanie wykorzystana na cele budulcowe. Dieta zawierająca dobrej jakości białko wraz z wielonienasyconymi kwasami tłuszczowymi stosowana w okresie zimowym, skróci czas oraz wpłynie na regenerację okrywy włosowej w okresie wiosennym.

Czy dieta zimowa zależy od rasy lub kondycji psa?

Podobnie jak w każdej innej porze roku istnieją różnice indywidualne w zapotrzebowaniu energetycznym psów wynikające z różnic w masie ciała, aktywności fizycznej, stopnia nadwagi lub otyłości, czy np. ilości i grubości sierści. W okresie zimowym najistotniejszym decydującym czynnikiem o ilości składników energetycznych w karmie powinna być wielkość psa. Psy ras dużych i olbrzymich będą lepiej znosiły niskie temperatury niż psy ras małych – przede wszystkim z powodu mniejszej warstwy tkanki tłuszczowej. Z drugiej strony jeżeli poprzez kondycję rozumiemy także stopień nadwagi i otyłości to okres zimowy – pod warunkiem umiejętnego postępowania – można wykorzystać jako naturalną metodę pozwalającą zredukować nadmierną ilość tkanki tłuszczowej u psa. Wykorzystując naturalnie zwiększone tempo przemiany materii w okresie zimowym i przy zachowaniu takiej samej ilości karmy organizm będzie zmuszony do czerpania niezbędnej ilości energii z tkanki zapasowej. Należy jednak zachować wyjątkową czujność i wyczucie, żeby proces redukcji tkanki tłuszczowej nie postępował zbyt gwałtownie.

Jakie składniki powinna zawierać dobrze zbilansowana karma na zimę?

Zwróciłbym szczególną uwagę na karmy bazujące na białku bardzo dobrze przyswajalnym i o wysokiej wartości biologicznej. Zwiększone tempo przemiany metabolizmu powoduje zwiększony obrót aminokwasów w poszczególnych tkankach, a niska jakość biologiczna białka nie dostarcza wszystkich niezbędnych aminokwasów. Ważna jest także jakość tłuszczu bazująca zarówno na kwasach tłuszcz-owych nasyconych jak i wielonienasyconych. Kwasy
tłuszczowe nasycone to przede wszystkim źródło energii, ale organizm chcąc tę energię wykorzystać musi uruchomić szereg mechanizmów – nie ma jej podanej w bardzo prosty sposób. Kwasy tłuszczowe wielonienasycone to oprócz źródła energii także cenne składniki regulatorowe i wpływające np. na kondycję skóry, wygląd i jakość sierści – która w okresie zimowym spełnia bardzo określoną funkcję.

Co jest niewskazane w diecie psa zimą?

Okres zimowy nie powoduje wykluczenia wybranych składników z diety psa w porównaniu do pozostałych pór roku. Tak jak zawsze karma powinna być podawana w temperaturze pokojowej. Ważne jest natomiast aby pamiętać, że także w tym okresie konieczny jest stały dostęp do świeżej wody do picia. Zima, w czasie silnych mrozów, charakteryzuje się niską wilgotnością powietrza i szczególnie psy przebywające w ogrzewanych mieszkaniach, potrzebują większej ilości wody.