Artykuły

Choroby psów, w przebiegu których występuje świąd, są częstymi dolegliwościami i najbardziej frustrują właścicieli czworonogów. Lekarz weterynarii spotyka się z takimi problemami w codziennej praktyce. Ponad 1 000 000 psów, może cierpieć z powodu uporczywego swędzenia wywołanego alergią, obecnością pasożytów czy infekcją skóry.

Jakie są objawy świądu?
Jednym z objawów świądu u psów może być drapanie się. Przyczyn tej uciążliwości jest wiele, a co gorsze może być ich kilka jednocześnie. Obraz kliniczny w przebiegu poszczególnych chorób jest podobny. W różnicowaniu należy brać pod uwagę choroby skóry takie jak: zakażenie świerzbowcem drążącym, alergia lub nietolerancja pokarmowa, alergiczne pchle zapalenie skóry, alergia kontaktowa. Najczęściej objaw drapania się u psów, występuje w przebiegu atopowego zapalenia skóry, które zwykle jest wtórnie wikłane przez bakterie lub drożdżaki. Świąd może także towarzyszyć zakażeniom dermatofitami, przy chorobach nowotworowych (chłoniak epiteliotropowy, mastocytoma) lub zaburzeniach behawioralnych.  Istnieje pojęcie tzw. ,,progu świądowego’’, czyli efektu kumulowania się różnych alergenów środowiskowych, pokarmowych i pasożytniczych. Przekroczenie tego etapu skutkuje wystąpieniem objawów świądu. Skóra stanowi granicę, pomiędzy wnętrzem organizmu a środowiskiem zewnętrznym. Na jej powierzchni znajdują się bardzo liczne bakterie, w niektórych miejscach drożdżaki, tworząc swoistą biocenozę skóry. Gdy dojdzie do zaburzenia równowagi tej mikroflory, wywołanej np. alergią czy obecnością pasożytów zewnętrznych, wówczas niektóre bakterie lub drożdżaki zaczynają się namnażać. W konsekwencji to prowadzi do pojawienia lub nasilenia objawów chorobowych, w tym również drapania.

Czy alergia u psów może pojawić się w każdym wieku?
Termin alergia jest pojęciem szerokim. Precyzując czynniki wywołujące objawy alergii mówimy np. o atopowym zapaleniu skóry, czyli genetycznej predyspozycji do nadwrażliwości na alergeny środowiskowe. Pierwsze objawy tego schorzenia, czyli świąd, pojawiają się w wieku od 6 miesięcy do 3 lat i niestety mogą trwać do końca życia. Alergiczne pchle zapalenie skóry pojawić się może w każdym wieku po kontakcie psa z pchłą. Występują objawy o charakterystycznej lokalizacji z silnym świądem. Alergia lub nietolerancja pokarmowa może pojawić w każdym wieku od kilku miesięcy, także u psów starszych powyżej 7 roku życia.

Co to jest atopowe zapalenie skóry?
Jest to przewlekła, nawrotowa i nieuleczalna choroba skóry, której podstawowym objawem jest uporczywy świąd, charakterystyczny obraz kliniczny i lokalizacja zmian na skórze.  Jest schorzeniem uwarunkowanym genetycznie, polegającym na zwiększonym wytwarzaniu przeciwciał klasy IgE, w odpowiedzi na stosunkowo niskie stężenia alergenów powszechnie występujących w środowisku. W zależności od postaci choroby – ostrej lub przewlekłej – objawy kliniczne mogą być zróżnicowane.

Jakie mogą być konsekwencje uporczywego drapania?
Objawy świądu to nie tylko drapanie, ale również: ocieranie, lizanie, żucie, wygryzanie,
tarzanie, trzepanie głową, saneczkowanie czy fałszywa niezborność ruchowa. Wszystkie te objawy na czele z uporczywym drapaniem mogą doprowadzić do zmian w wyglądzie włosa, samouszkodzeń w postaci przeczosów czy ran, które szybko ulegają wtórnym zakażeniom i potęgują obawy świądu. Z czasem nieleczony świąd może być przyczyną zaburzeń w zachowaniu w postaci nadmiernej agresji, braku apetytu czy stanów lękowych. Psy tracą radość życia z powodu ciągłego świądu.

W jaki sposób diagnozuje się przyczyny drapania?
Szukanie przyczyn świądu u psa powinno się przeprowadzić w kilku etapach, w celu wykluczenia zjawiska nakładania się na siebie różnych czynników świądotwórczych. Zaczynając od szczegółowego wywiadu z właścicielem zwierzęcia, poprzez badanie kliniczne pacjenta, przeprowadzenie kolejno dodatkowych testów. Na zasadzie wykluczania jednostek chorobowych, dokonujemy rozpoznania różnicowego. Pasożyty zewnętrzne należy wyeliminować jako pierwsze. Kolejno rozpoznajemy i zwalczamy choroby skóry wywołane drobnoustrojami. Mogą to być: gronkowcowe ropne zapalenie skóry, grzybicze zapalenie skóry wywołane przez Malassezia czy grzybica skóry. Po wykluczeniu inwazji pasożytniczej i infekcji drobnoustrojami, należy wykluczyć nadwrażliwość pokarmową poprzez przeprowadzenie diety eliminacyjnej. Rozpoznanie atopowego zapalenia skóry, stawia się na podstawie wywiadu i badania klinicznego, nie zaś jak panuje błędne przekonanie w oparciu o testy alergiczne.

Dlaczego kampania społeczna Stop Drapaniu może pomóc naszym podopiecznym na czterech łapach?
,,Stop Drapaniu’’ to kampania społeczna mająca na celu uświadomienie właścicielom psów problemu świądu, który może być wywołany różnorodnymi czynnikami zewnętrznymi i wewnętrznymi.  Istotne jest także, aby pomóc odróżnić zwykłe drapanie  od świądu, który jest zwiastunem wielu różnych chorób skóry. Kampania ma również zachęcić do podjęcia w odpowiednim czasie konsultacji specjalistycznej, aby pomóc zwierzęciu. W procesie terapeutycznym ważny jest wywiad, a szczególnie rzetelne odpowiedzi właściciela na pytania lekarza. Ponadto właściciel pupila powinien zdawać sobie sprawę, że przypadek dermatologiczny to długi proces diagnostyczny oraz przestrzeganie procedur stosowania leków w odpowiednich dawkach w stosownym czasie leczenia.