Artykuły

dr nauk wet.
Grzegorz Wąsiatycz

---

Ból, zarówno u zwierząt jak i u ludzi, spełnia bardzo ważną biologiczną funkcję, informując o przebiegającym stanie patologicznym w organizmie, który może doprowadzić do uszkodzenia jego tkanek (narządów).
Na pytania odpowiada 
dr nauk wet. 
Grzegorz Wąsiatycz z kliniki weterynaryjnej w Poznaniu.

Jakie reakcje na ból mogą wystąpić u psa?
Czynniki powodujące ból mogą być różnorodne, najczęstsze spośród nich to:  mechaniczne, termiczne, chemiczne i elektryczne. W zależności od bodźca, jego nasilenia i czasu trwania reakcje psa mogą mieć różny charakter. Może to być skowyt, piszczenie, wycie, szczekanie lub ograniczenie aktywności ruchowej, niechęć do ruchu zabawy, chowanie się 
w zacisznych miejscach, spadek apetytu, wzmożona agresja, lękliwość i inne.

Czy ból może pełnić jakieś pozytywne funkcje?
Oczywiście. Manifestowanie bólu przez psa daje bardzo czytelny sygnał, że z jego organizmem coś się dzieje. Zwłaszcza w początkowym okresie jego trwania, kiedy ból pełni funkcję ochronno-informacyjną. Np. złamanie kończyny zmusza psa do jej maksymalnego odciążania, a właściciela do udzielenia podopiecznemu jak najszybciej fachowej pomocy. 
Z kolei ból przewlekły, gdy dochodzi do tzw. uwrażliwienia ośrodkowego, jest o tyle groźny, że trudno go wyeliminować podczas leczenia nawet po znacznym osłabieniu wywołującego go czynnika.

Co robić, gdy psa boli, ale nie wiemy dlaczego?
Zarówno wtedy, kiedy znamy przyczynę bólu, jak 
i wtedy, kiedy występują trudności z jego lokalizacją, powinniśmy udać się do lekarza weterynarii celem postawienia dokładnej diagnozy i jak najszybszego przystąpienia do uśmierzenia bólu. Lekarz sugeruje odpowiednie postępowanie: farmakologiczne, operacyjne, fizjoterapię, sterowanie aktywnością ruchową itp., co powinno dać pacjentowi odczuwalną poprawę w formie zniesienia lub ograniczenia odczuwania bólu.

Czy ból jest zjawiskiem często występującym u psów starszych?
Zdrowy pies, zarówno młody jak i starszy, w zasadzie nie powinien odczuwać bólu przy normalnej aktywności życiowej. Jednak faktem jest, że u wielu starszych psów występują dolegliwości bólowe związane głównie z układem ruchu. Dla właścicieli jest to przykry moment, kiedy starszy podopieczny, sprawny jeszcze umysłowo, mocno cierpi z powodu bólu, ograniczonej sprawności fizycznej itp. Dolegliwości te są najczęściej spowodowane schorzeniem nazywanym osteoarthritis, czyli krótko mówiąc chorobą zwyrodnieniową stawów. Może to dotyczyć m.in. stawów: biodrowych, kolanowych, skokowych, barkowych, łokciowych, nadgarstkowych.
Postępowanie powinno się podzielić na dwa etapy. Pierwszy etap to fachowa diagnostyka, umożliwiająca rozpoznanie choroby (dysplazja bioder, łokci itp.). Etap drugi to dobranie odpowiedniego procesu terapeutycznego: farmakologicznego, operacyjnego, wprowadzenie odpowiedniego programu fizjoterapii itp.
Zarówno pierwszy jak i drugi etap postępowania powinien przebiegać pod ścisłą kontrolą lekarza weterynarii i przy pełnej współpracy ze strony właściciela zwierzaka. Dopiero takie spójne działanie zwiększy szansę na to, aby psy nawet w starszym wieku cieszyły się pełnią życia i nie cierpiały 
z powodu bólu spowodowanego chorobą układu ruchu.


PAMIĘTAJ
Stosowanie leków przeciwbólowych ułatwia rekonwalescencję pooperacyjną i powrót zwierzęcia do zdrowia.