Choroby serca
Z dr nauk wet. Bohdanem Kurskim z kliniki weterynaryjnej Elwet przy al. Niepodległości 24/30 w Warszawie rozmawiamy na temat najczęstszych schorzeń układu krążenia u psów.
Czy choroby mięśnia sercowego to częste zaburzenie występujące u psów?
Tak, w zespole chorób wewnętrznych małych zwierząt choroby serca stanowią dość istotny problem. Są jedną z najczęstszych dolegliwości zdrowotnych. Oceniam, że 8-10% przypadków internistycznych u psów dotyczy właśnie kardiologii.
Jakie choroby serca u psów występują najczęściej?
U psów małych ras (pudle, jamniki) najczęściej mamy do czynienia ze schorzeniami zastawek (tzw. niedomykalność zastawek). W obrębie serca są cztery zastawki: dwudzielna, trójdzielna, aorta i tętnica płucna. Zwykle dochodzi do dysfunkcji zastawki dwudzielnej (mitralnej), która znajduje się między lewym przedsionkiem a lewą komorą. Na skutek jej niedomknięcia, w czasie skurczu lewej komory, nie cała objętość krwi jest wypychana do aorty. Pewna jej ilość wraca do lewego przedsionka, który musi wykonać dodatkową pracę - ponownie wypchnąć cofniętą krew. To cofanie się fali krwi nazywamy regurgitacją. Z upływem czasu obciążony przedsionek staje się niewydolny, a zdolność pompowania krwi przez serce zmniejsza się. W przypadku dużych ras często obserwuje się inne zaburzenie - kardiomiopatię rozstrzeniową. Dotyczy ona m.in. dobermanów, bokserów, dogów niemieckich, labradorów. Choroba ta powoduje zwyrodnienie włókien mięśniowych, przez co mięsień sercowy nie kurczy się wydajnie. Nie jest w stanie przepompować wystarczającej ilości krwi w celu utrzymania prawidłowego krążenia i zaopatrzenia tkanek organizmu w tlen oraz substancje odżywcze. Obok tych dwóch schorzeń nabytych wyróżniamy również wrodzone wady serca. Wśród nich m.in. podzastawkowe zwężenie ujścia aorty (SAS). Choroba ta jest genetyczna i obecna już w chwili narodzin psa, choć jej symptomy pojawiają się później.
Jakie są objawy nieprawidłowego funkcjonowania serca?
Najważniejszym objawem jest kaszel. Właściciel może zauważyć u psa niewydolność wysiłkową. Nawet po krótkiej zabawie czy bieganiu na spacerze zwierzę jest zmęczone, kładzie się. Po wysiłku kaszle, dyszy, łapie powietrze. Kaszel wynika z gromadzenia się na terenie płuc i oskrzeli płynu. Objawem zaawansowanej choroby serca jest obrzęk płuc. Opiekun może również zaobserwować u psa zabarwienie błon śluzowych w przedsionku jamy ustnej. Zamiast koloru różowego są one sine, co świadczy o niewydolności układu krążenia.
Co robić, by zapobiec niewydolności serca u pupila?
Pamiętajmy, by w czasie rutynowego badania klinicznego (np. przed szczepieniem) zadbać, by lekarz weterynarii osłuchał klatkę piersiową psa i zmierzył tętno. Dzięki osłuchiwaniu możliwe jest usłyszenie szmerów, które występują w chorobach zastawek i wrodzonych wadach serca. To skłania lekarza do skierowania czworonożnego pacjenta na pełne badanie kardiologiczne: zdjęcie RTG, zapis EKG oraz badanie echokardiograficzne. Starsze psy powinny mieć wykonywane przynajmniej raz w roku EKG, żeby wykluczyć chorobę serca lub uchronić je przed gwałtowną śmiercią sercową. Jeśli schorzenie serca zostanie zdiagnozowane, niestety w większości przypadków nie ma możliwości całkowitego wyleczenia. Możemy natomiast poprawić komfort życia psa. W profilaktyce bardzo ważne jest zapewnienie zwierzakowi dużej ilości ruchu. Istotna jest także odpowiednia dieta o niskiej zawartości sodu, a wysokiej potasu, zawierająca taurynę i karnitynę. Nie zapominajmy również o dokładnym obserwowaniu psa, czy nie występują u niego niepokojące objawy.