Artykuły

Choroby onkologiczne czworonogów

bb5b0d03538fa0ab0133517c6f2cf730s6.jpg
Na pytania odpowiada lek. wet. Joanna Kołodziejska-Lesisz  z przychodni weterynaryjnej w Warszawie

Nowotwory to jedna z najczęstszych chorób cywilizacyjnych. Dotyczą one coraz częściej nie tylko ludzi ale i naszych czworonożnych podopiecznych. Na szczęście medycyna weterynaryjna posługuje się coraz doskonalszymi metodami terapeutycznymi.

Badania naukowców brytyjskich dowodzą, że choroby nowotworowe mogą dotyczyć 30% psów i kotów. Jakie mogą być przyczyny tego zjawiska?
Niestety przyczyn opisanego zjawiska jest wiele i zapewne jeszcze nie wszystkie są do dnia dzisiejszego poznane przez naukowców. Jednak do najważniejszych należy zaliczyć zanieczyszczenie środowiska życia – powietrza, wody oraz gleby. Szczególnie niekorzystny jest obserwowany w ostatnim czasie wzrost stężenia pyłów i substancji kancerogennych w powietrzu. Kolejnym istotnym czynnikiem jest nieodpowiednie żywienie. Karma, produkowana z surowców gorszej jakości i wzbogacana konserwantami, wzmacniaczami smaku oraz zapachu, z całą pewnością nie służy zdrowiu naszych pupili. Innym problemem u zwierząt poddanych selekcji rasowej jest wąska pula genetyczna. W hodowlach psów czy kotów, w celu utrwalenia pożądanej cechy prowadzi się często tzw. chów wsobny. Niestety uzyskane potomstwo od blisko spokrewnionych osobników może być bardziej wrażliwe na niekorzystne warunki środowiskowe oraz podatne na choroby, także nowotworowe. Trzeba również pamiętać, że na wzrost przytoczonych statystyk ma wpływ znaczne wydłużenie życia zwierząt domowych oraz postęp medycyny. Dawniej, ze względu na gorszą opiekę oraz mniejszą dostępność usług weterynaryjnych, zwierzęta żyły krócej i często choroba nowotworowa nie zdążyła się u nich rozwinąć lub nie została właściwie rozpoznana.

Jakie metody diagnostyczne stosuje się w celu wykrycia nowotworu?
Dobór metod diagnostycznych wymaga indywidualnego podejścia w oparciu o informacje uzyskane podczas wywiadu z właścicielem oraz ogólnego badania klinicznego pacjenta. Przy wyborze badań dodatkowych istotny wpływ mają takie czynniki jak: podejrzewany typ nowotworu (łagodny czy złośliwy), prawdopodobny rodzaj tkanki czy tkanek z których się on wywodzi oraz domniemane narządy bądź układy, które mogły zostać objęte chorobą nowotworową. Pomocne w procesie stawiania lekarskiego rozpoznania mogą okazać się badania krwi (np. przy nowotworach wątroby, układu krwiotwórczego), badanie moczu (przy nowotworze pęcherza moczowego), badanie ultrasonograficzne (np. przy nowotworze prostaty, wątroby, śledziony), badanie rentgenowskie (np. przy nowotworach kości). Czasem istnieje konieczność posłużenia się metodami takimi jak: rezonans magnetyczny lub tomografia komputerowa, badanie cytologiczne pobranego płynu mózgowo-rdzeniowego czy analiza histopato­logiczna materiału pobranego drogą biopsji cienkoigłowej bądź wycinkowej.

Z jakimi nowotworami u psów i kotów może spotkać się lekarz weterynarii?
U psów i kotów występują bardzo różne nowotwory, podobnie jak u ludzi. Z mojej obserwacji wynika, iż opiekunowie zwierząt często sami zauważają pierwsze niepokojące zmiany dermatologiczne i zaniepokojeni tym faktem zgłaszają się do lekarza weterynarii, dlatego nowotwory skóry i jej wytworów są powszechnie diagnozowane. Jednak równie popularne u naszych czworonogów są nowotwory narządów wewnętrznych, takich jak wątroba, śledziona czy prostata. U psów i kotów stosunkowo częstym nowotworem, choć o odmiennej etiologii, jest chłoniak.

Jakie mamy dzisiaj możliwości leczenia nowotworów?
Wybór terapii zależy od rodzaju, lokalizacji nowotworu, stanu ogólnego pacjenta oraz obecności ewentualnych przerzutów. Chirurgia w dalszym ciągu uznawana jest za główną metodę postępowania w przypadku guza tkanki bądź narządu. Celem zabiegu operacyjnego jest całkowite usunięcie zmiany nowotworowej, bądź zmniejszenie jej masy, by poprawić komfort życia chorego lub przygotować go do dalszego leczenia. Obecnie coraz więcej czworonożnych pacjentów onkologicznych jest leczonych przy wykorzystaniu chemioterapii, immunoterapii, elektrochemioterapii oraz radioterapii.

Jakie substancje czynne wspomagają hamowanie rozwoju komórek nowotworowych?
W ostatnim czasie na rynku pojawiły się preparaty wspomagające psy i koty z chorobą nowotworową, zawierające substancje takie jak kwercetyna czy trans-resweratrol. Opublikowane badania naukowe potwierdzają, że wpływają one korzystnie na organizm poprzez modulowanie odpowiedzi immunologicznej, hamowanie rozwoju komórek nowotworowych i indukowanie ich apoptozy, co zapowiada się niezwykle obiecująco. Dodatkowo w walce z chorobą nowotworową ważne jest równoczesne stosowanie substancji o właściwościach antyoksydacyjnych
np. witaminy E, C czy selenu.