Artykuły

Na pytania odpowiada dr Anna Reinholz
kierownik Zakładu Psychologii Zwierząt Wydziału Psychologii Uniwersytetu Warszawskiego.

W pracy ze zwierzętami, szczególnie w roli trenera zwierząt, a także behawiorysty bardzo ważne są umiejętności psychologiczne i wiedza z zakresu pracy z ludźmi. Szkolenie psów, kotów czy koni to nie tylko szkolenie samych zwierząt, ale głównie nauka ich opiekuna. Dlatego tak ważne jest, aby specjaliści z tego zakresu mieli szeroką wiedzę i umiejętności z zakresu psychologii.

Do kogo skierowane są studia na kierunku Psychologia Zwierząt na Uniwersytecie Warszawskim?

Studia są przeznaczone dla osób zainteresowanych szeroko pojętą psychologią zwierząt, w tym zagadnieniami temperamentu, osobowości i różnic indywidualnych u zwierząt, ich emocjami, motywacją i procesami poznawczymi. To studia, na których poruszane są zagadnienia związane z komunikacją i relacjami człowieka ze zwierzętami, kwestiami więzi między ludźmi a zwierzętami, procesami uczenia się zwierząt (ale nie tylko warunkowaniem, dlatego to nie behawiorystyka). Wszystko to bardzo ściśle powiązane jest z dobrostanem zwierząt – rozumianym szeroko, z uwzględnieniem ich specyficznych potrzeb, zachowań i subiektywnych doświadczeń. Warto podkreślić, że są to zagadnienia, którymi od dawna interesuje się właśnie psychologia – nie bez przyczyny więc kierunek ten znajduje się na tym właśnie wydziale. Są to studia ogólnoakademickie, które mają przekazać przede wszystkim wiedzę, ale nie w oderwaniu od praktyki i umiejętności. Wiadomo, że po studiach ogólnoakademickich absolwenci muszą się doszkalać i nastawić się na zdobywanie dalszej praktyki, bo nie jest to kurs zawodowy – ale nasz absolwent ma wiedzę na temat psychologii zwierząt i umie odróżnić ziarno od plew (których to plew niestety w tym obszarze jest wiele – szamaństwo, kult guru, ideologia w oderwaniu od wiedzy naukowej). W obliczu wszelkiej maści „kursów”, często wątpliwej jakości – warto mieć to na uwadze. Jak byłam dzieckiem, to popularne były takie książki „nauka jazdy konnej w weekend”, „nauka windsurfingu w weekend” – jak się domyślacie po tej lekturze nikt nie potrafił ani jeździć konno ani pływać, co więcej wiedza tam przekazana była mocno pobieżna i często nierzetelna. Mam teraz wrażenie, że z czymś podobnym mamy do czynienia w zakresie szkolenia zwierząt. Warto podkreślić, że to nie jest kurs trenerski, instruktorski tylko są to studia, zakończone dyplomem wyższej uczelni rozpoznawanej na całym świecie (uczelni, która nie zniknie i nie zmieni nazwy, w zależności od tego jak idzie rekrutacja). Osoby, które nie są nastawione na zdobywanie rzetelnej wiedzy, na poważną naukę nie znajdą tu sobie miejsca – to nie są kursy zdalne, na których po wpłacie określonej kwoty (często niemałej) otrzymuje się garść pdf-ów z dyplomem behawiorysty/trenera/dogoterapeuty w pakiecie. U nas na dyplom trzeba rzetelnie zapracować.

Jakie mogą być obszary wyzwań zawodowych dla absolwentów tego kierunku? Jakie perspektywy i możliwości mają absolwenci?

Nasi studenci mogą pracować w różnych obszarach związanych z pracą ze zwierzętami oraz ludźmi. Mogą pracować jako trenerzy i terapeuci/psychologowie zwierząt w rożnych ośrodkach i instytucjach. To oznacza zazwyczaj szkolenie ludzi, jak mają szkolić swoje zwierzęta oraz szkolenie zespołów zwierzę-człowiek. Problemy behawioralne zwierząt rozwiązuje się systemowo. Terapia obejmuje pracę z problemami zwierząt, ale także pracę z opiekunem, a nierzadko z całą rodziną zwierzęcia (pies jako członek większej grupy jaką jest rodzina). Nasi absolwenci mogą pracować także jako eksperci ds. zachowań zwierząt – konsultanci czy doradcy, prowadząc na przykład własną działalność. Mogą być współpracownikami organizacji pozarządowych oraz instytucji zajmujących się kontrolą dobrostanu zwierząt. Wreszcie też mogą zostać wykwalifikowanymi pracownikami schronisk, hoteli dla zwierząt, stadnin czy ogrodów zoologicznych. Są także cenionymi fachowcami w branżach usług/interwencji z udziałem zwierząt mających na celu dawanie wsparcia emocjonalnego ludziom takich jak tzw. dogoterapia. Ważnym obszarem wchodzącym w kompetencje naszych absolwentów jest praca naukowa związana z badaniami w zakresie psychologii zwierząt. Nasi studenci otrzymują solidne podstawy naukowe, wsparte praktycznymi umiejętnościami. Póki co nasze studia to studia licencjackie, zaoczne. Planujemy jednak otwarcie 2-go stopnia tego kierunku, obecnie trwają intensywne prace powołanego zespołu Rady Dydaktycznej.