Artykuły

Imponujące pościgi, bezwzględne prawa, zaskakujące więzi. W filmie akcji na Animal Planet główną rolę odegrają wielkie koty. Kenia, rezerwat Masai Mara. To tutaj, w samym sercu Afryki, gepard rozpędza się w trzy sekundy do prędkości 70 km/h, lampart wspina na najwyższe drzewa, a w stadzie lwów kształtuje się hierarchia i silne więzi rodzinne. Na teren parku przybywają prezenterzy Animal Planet: Simon King i Jonathan Scott, którzy zaprosili do współpracy Sabę Douglas-Hamilton. Dzięki nim, w nowej edycji programów "Dziennik z życia wielkich kotów", będziemy mogli przyjrzeć się afrykańskim przedstawicielom tych zwierząt. Na szczęście z bezpiecznej odległości. Dzikie koty przypominają nam małych domowych podopiecznych, jednak z pewnością nie dałyby się pogłaskać. To groźne drapieżniki, które przystosowały się do trudnych reguł życia na rozległychsawannach Czarnego Lądu.

SŁABOŚCI KOCIEGO SPRINTERA
Ma giętkie i lekkie ciało, długie nogi, żółtawe futro z charakterystycznymi czarnymi cętkami. Z kącików oczu wychodzi czarny pasek, który wygląda jak ślad po spływającej łzie. O świcie zaczyna się skradać, przystaje co jakiś czas ukryty wśród traw i zawiesza wzrok. Jego zmysły wyostrzają się i po chwili rodzi się decyzja o ataku. Podrywa się z miejsca i startuje niczym strzała wystrzelona z łuku z maksymalną prędkością do 110 km/h. To gepard, najszybszy lądowy ssak świata. Dzięki sprężystości kręgosłupa i sile mięśni mknie za pomocą długich skoków. W biegu jego ciało rozciąga się, a potem podkurcza. Pazury, które nie są wysuwane (to wyjątek u kotów) gwarantują mu dobrą przyczepność. Młoda gazela tomi ucieka na oślep, próbując zmylić drogę przeciwnika. Wydaje się, że nie ma żadnych szans w obliczu pędzącego ku niej kota, który próbuje podciąć jej tylne nogi i powalić na ziemię. Jednak czas pościgu wydłuża się i nieoczekiwanie gepard daje za wygraną. Jak to możliwe? Antylopa ma szansę uciec w dwóch przypadkach: jeśli wystartuje do biegu wcześniej niż drapieżnik oraz gdy wytrzyma tempo dostatecznie długo. Wielki kot jest "sprinterem", a nie "długodystansowcem". Ma tylko dwadzieścia sekund na dogonienie ofiary. W trakcie pościgu traci olbrzymią ilość energii, a temperatura jego ciała podnosi się do niebezpiecznej wysokości czterdziestu stopni Celsjusza. Bez względu na wynik gonitwy musi odpocząć i ochłodzić się. Po morderczym biegu jest bezbronny, ciężko oddycha i dyszy. Jeśli uda mu się schwytać zdobycz, powinien szczególnie uważać, podstępna hiena może odebrać mu zasłużony posiłek. Natomiast, gdy z polowania wyjdzie przegrany, po kwadransie musi się podnieść i być gotowy zacząć łowy od nowa. Samica wie, że ma wykarmić siebie i młode. Nie może zawieść, dzieci uważnie ją obserwują, ucząc się od niej łowieckich technik. Co ciekawe, w stosunku do ludzi koty te nie są bardzo płochliwe. Jonathan Scott miał okazję się o tym przekonać. Kiedyś gepardy oswajano i wykorzystywano do polowań. Pełniły funkcje podobne do tych, jakie spełniają obecnie psy myśliwskie.

AZYL W KORONACH DRZEW
W programie "Dziennik z życia wielkich kotów" poznamy również lamparta, a dokładniej jednego z nich zwanego Shadow. W przeciwieństwie do geparda, leopard poluje nocą i zna sposób na zabezpieczenie łupu przed innymi drapieżnikami. Po wyczerpującej walce ma jeszcze dość siły, by wspiąć się na najwyższe korony drzewa i wciągnąć ze sobą ciężką zdobycz. Rozłożyste korony drzew akacji dają mu poczucie bezpieczeństwa i pozwalają zdrzemnąć się na grubych gałęziach. Do tak położonej kryjówki nie mają dostępu inne zwierzęta i lampart może w spokoju delektować się posiłkiem przez następnych parę dni. Duża ofiara może mu starczyć nawet na dwa tygodnie. Częściej, czyli co trzy dni, poluje zwykle tylko samica, która ma do wykarmienia młode. Doskonałe umiejętności wspinaczkowe leopard zawdzięcza masywnej budowie, silnym mięśniom barków i łapom wyposażonym w chowające się pazury. Ubarwienie tego kota to kolejna zaleta, zapewniająca skuteczny kamuflaż. Nie wszystkie lamparty mają identyczny kolor sierści, jasnożółty z ciemnymi cętkami. Czasami rodzi się malec cały czarny. Niesłusznie nazywamy go czarną panterą, to po prostu lampart. Nietypowy kolor sierści wynika z nagromadzenia dużej ilości ciemnego pigmentu, melaniny i jest sprawą genetyczną. Jeśli lepiej się przyjrzymy, przekonamy się, że spod ciemnego futra "czarnej panterze" wystają cętki. Lamparty można spotkać nie tylko w Afryce, ale też w Azji. Niezwykle do nich podobne są jaguary, które żyją w tropikalnych lasach deszczowych Środkowej i Południowej Ameryki.

SAMIEC ODPOCZYWA, SAMICA POLUJE
W kenijskim rezerwacie nie mogłoby zabraknąć królów zwierząt. Program Animal Planet wprowadzi nas w losy pewnej lwiej rodziny. Stado liczy zwykle do piętnastu osobników, przewodzi mu najsilniejszy samiec. Żyjące razem wielkie koty są często spokrewnione i łączą je silne więzi. W rodzinie obowiązują stałe zasady. Po pierwsze, prawdziwemu królowi nie wypada pracować, więc dostarczanie pożywienia grupie to zadanie lwic. Polują one wspólnie, wybierając najsłabszego osobnika spośród pasących się zebr, gazel, bawołów lub gnu. Wymieniają się zadaniami, jedne samice ścigają, a inne skaczą na zwierzynę z ukrycia. Drugie niepisane prawo tych zwierząt mówi, że dominujący samiec je pierwszy. Nie szkodzi, że to nie on upolował zdobycz. Kiedy się posila, samice i młode cierpliwie czekają. Zajmuje to trochę czasu, bo lew, żeby się dobrze najeść, musi pochłonąć najlepiej trzydzieści kilogramów mięsa. Po posiłku długo wyleguje się, trawiąc pokarm. Co jeszcze robią samce? Przede wszystkim bronią terytorium, znacząc je moczem i walczą między sobą o samice w czasie rui. Dominująca pozycja lwa jako władcy sawann jest niekwestionowana. Niewiele zwierząt odważyłoby się z nim zmierzyć. Warto przypomnieć, że dorosły "król lew" waży do dwustu pięćdziesięciu kilogramów i ma gęstą, ochronną grzywę. Obecnie koty te to wyłącznie mieszkańcy chronionych obszarów afrykańskich. Wyjątkiem jest rezerwat Gir w Indiach, gdzie żyje jeszcze kilkaset lwów azjatyckich, mniejszych od ich kuzynów z Afryki.

NAJLEPSZE Z NAJLEPSZYCH
Wiemy już, że najszybszym zwierzęciem lądowym na krótkich dystansach jest gepard. Jakie inne zwierzęta mają zaszczyt być najlepsze na świecie? Animal Planet zaprasza od listopada na programy z serii "Najlepsze z najlepszych". Dowiemy się, które gatunki są najsilniejsze, najsprytniejsze, a nawet najbardziej zachłanne. Warto poznać prawdziwych rekordzistów ze świata zwierząt i przekonać się, jak marnie wypadają przy nich osiągnięcia człowieka.




Wejdź na strony internetowe www.animalplanet.pl