Potrzeby żywieniowe psów
Na pytania odpowiada dr Jacek Wilczak
z Zakładu Dietetyki w Katedrze Nauk Fizjologicznych SGGW w Warszawie.
Podstawą prawidłowej diety czworonoga jest dostosowanie ilości i jakości składników odżywczych do aktualnego zapotrzebowania na nie. Dzielą się one na te, które odgrywają rolę energetyczną, budulcową jak i regulatorową. Potrzebna ilość poszczególnych składników w codziennej diecie jest zależna od wielu czynników i to one muszą być uwzględnione w czasie komponowania diety, bądź wyboru rodzaju karmy.
Na czym polega prawidłowy przebieg procesów metabolicznych w organizmie psa?
Prawidłowy przebieg procesów metabolicznych jest zapewniony, jeżeli wraz z pożywieniem dostarczone będą wszystkie niezbędne składniki odżywcze. W odpowiednich proporcjach i adekwatnie do aktualnego zapotrzebowania. Ważnym czynnikiem jest także uwzględnienie wpływu czynników, które pośrednio wpływają na przebieg procesów metabolicznych. Wśród składników odżywczych można wyróżnić takie, które dostarczają energię – zapewniają wzrost i pracę organizmu (tłuszcze, węglowodany, białka). Substancje dostarczające szkieletów węglowych dla bardziej złożonych cząsteczek przez co pełnią funkcje budulcowe (aminokwasy, puryny, nienasycone kwasy tłuszczowe). A także substancje właściwe kontrolujące przebieg procesów metabolicznych np. niezbędne do funkcjonowania enzymów (witaminy, koenzymy, mikroelementy). Prawidłowy przebieg procesów metabolicznych będzie właściwie kontrolowany jeżeli w komórce będą zachodziły wszystkie reakcje biochemiczne w ściśle kontrolowanych warunkach, tzn. ilość substratów tych reakcji (np. białek, tłuszczy czy węglowodanów) będzie zależna od ilości substancji regulujących ich przemiany metaboliczne(np. witamin i mikroelementów).
Jakie podstawowe składniki powinna zawierać karma dla psów dorosłych, aby dostarczyć ważnych dla zdrowia składników odżywczych?
Świadomość opiekuna w jaki sposób metoda produkcji karmy wpływa np. na wykorzystanie składników odżywczych w przewodzie pokarmowym psa, powinna być decydująca w wyborze najlepszej metody jego żywienia. Wśród czynników decydujących o zapotrzebowaniu psa na poszczególne składniki odżywcze najważniejsze są: faza wzrostu, masa ciała, aktywność fizyczna, takie stany fizjologiczne jak ciąża, laktacja, rekonwalescencja oraz tzw. przynależność psa do wzorca wielkości rasy. Suma wszystkich czynników decyduje o ilości energii oraz stosunku ilości energii do objętości karmy. Karma psa na każdym etapie jego rozwoju musi bazować na mięsie i produktach pochodzenia zwierzęcego. Tylko one, w odpowiednich ilościach i proporcjach dostarczają główne składniki odżywcze: białko, tłuszcz, składniki mineralne i witaminy. Pozostałe składniki diety stanowią uzupełnienie zapotrzebowania, nie są podstawą prawidłowej wartości odżywczej diety.
Jakie znaczenie mają dodatki w karmie takich składników jak: dorsz, przepiórka czy królik?
Zasada żywienia psa zakłada, że podstawą jego diety są mięso i produkty pochodzenia zwierzęcego. Dlatego też obecność w karmie dorsza, przepiórki czy królika spełnia te warunki. Dodatkowo każdy w tych surowców jest źródłem cennych składników odżywczych. Dorsz, oprócz białka o wysokiej strawności, jest także źródłem kwasów tłuszczowych z rodziny n-3. Przepiórka i królik, podobnie jak dorsz dostarczają białko o wysokiej wartości odżywczej, szczególnie bogatego w metioninę, ale w odróżnieniu od dorsza są źródłem kwasów tłuszczowych z rodziny n-6. Szczególnie cennym pod tym kątem jest przepiórka, przy założeniu, że jest wykorzystywana łącznie ze skórą. Wszystkie składniki bilansują karmę w składniki mineralne i witaminy. Niezaprzeczalnym walorem karm bogatych w omawiane surowce jest ich wysoka smakowitość.