Artykuły

Choroby nerek

ce7840e78d9001e3537359036a25c7dakw0707.jpg Prof. dr hab. Roman Lechowski z Katedry Nauk Klinicznych Zakładu Chorób Wewnętrznych Wydziału Weterynarii SGGW w Warszawie odpowiada na pytania związane z chorobami nerek u zwierząt. Jaką rolę w organizmie psa spełniają nerki?
Psy i koty, podobnie jak ludzie, posiadają dwie nerki. Każda z nich składa się z wielu tysięcy malutkich jednostek funkcjonalnych zwanych "nefronami", które filtrują krew i produkują mocz. Składają się one z kłębuszka nerkowego i kanalików nerkowych. Nerki pełnią wiele ważnych funkcji. Utrzymują właściwe stężenie płynów i składników mineralnych w organizmie oraz odpowiedni odczyn moczu (pH) i ciśnienie krwi. Wchłaniają zwrotnie wszelkie substancje niezbędne do życia m.in. glukozę, sód, potas. Wywarzają w tzw. aparacie przykłębkowym hormon erytropoetynę, czyli substancję odpowiedzialną za produkcję erytrocytów. Uczestniczą w regulacji równowagi kwasowo-zasadowej organizmu przez wstrzymywanie lub wydalanie jonów wodorowych. Wydalają końcowe produkty przemian białkowych. Zdrowe zwierzęta posiadają znaczną rezerwę nefronów. Niewydolność nerek pojawia się dopiero, gdy trzy-czwarte nefronów ulegnie zniszczeniu.

Panie Profesorze, jak często w swojej praktyce ma Pan do czynienia z chorobami nerek?
Choroby nerek i dróg wyprowadzających wchodzą w skład chorób układu wydalniczego. Polegają na postępującej utracie prawidłowej czynności nerek. Mogą być związane z samym narządem lub powstać w wyniku chorób innych narządów i układów. Niewydolność nerek to częsta przypadłość z jaką się spotykam. Do lecznic trafia około 10-15% pacjentów z tym problemem.

Jakie są objawy przewlekłej niewydolności nerek?
Na początku choroba przebiega w postaci utajonej. Pies zachowuje się normalnie, nie ma żadnych objawów klinicznych. Jedynymi wskaźnikami, które mogłyby sugerować przewlekłą niewydolność nerek to niewielkie podwyższenie stężenia mocznika i kreatyniny w surowicy. W drugiej fazie – wielomoczu – nerki zaczynają tracić zdolność zagęszczania moczu. Następuje ucieczka wody z organizmu, co objawia się wzmożonym pragnieniem. W tym momencie właściciel może już zauważyć niepokojące symptomy: pies dużo pije i oddaje nadmierną ilość moczu. Trzecie stadium schyłkowe to faza mocznicy. Jedyne, co można na tym etapie zrobić, to przeprowadzić dializę otrzewnową lub przeszczepić nerkę. Niestety w naszym kraju nie wykonuje się transplantacji u psów. Niewydolność nerek może również wystąpić w postaci ostrej, a wtedy pierwszym objawem jest brak lub znaczne ograniczenie wytwarzania moczu.

Jak wygląda leczenie przewlekłej niewydolności nerek?
W większości przypadków nie jest możliwe dokładne określenie przyczyny tej przypadłości. Celem leczenia jest zahamowanie objawów i spowolnienie postępu choroby. Należy ustalić, jakiego charakteru są zmiany w nerkach. Możemy mieć do czynienia z przewlekłą niewydolnością nerek spowodowaną zapaleniem kłębuszków nerkowych. To schorzenie jest łatwe do zdiagnozowania za pomocą badania moczu, ponieważ charakteryzuje się masywnym białkomoczem. Natomiast w przypadku śródmiąższowego zapalenia nerek (tkanki, która jest poza kłębuszkami) nie pojawiają się charakterystyczne objawy. Wskaźnikiem, że nerki pracują w sposób nieprawidłowy, jest wykrycie patologicznych substancji w osadzie moczu. W procesie leczenia ważna jest odpowiednia dieta i leki.

U jakich zwierząt niewydolność nerek występuje najczęściej?
Wyróżnia się rasy psów, które zapadają na tzw. rodzinne choroby nerek. Należą do nich m.in.: cocker spaniele, dalmatyńczyki, dobermany, beagle, bullteriery, rottweilery. W przypadku kotów choroby nerek szczególnie dotykają takie rasy, jak: maine coon, abisyńskie, syjamskie, rosyjskie błękitne. Koty częściej niż psy chorują na torbielowatość nerek. Odmianą szczególnie narażoną na to schorzenie są persy. Ryzyko zachorowania na niewydolność nerek wzrasta z wiekiem zwierzęcia i podwaja się między 10 a 15 rokiem życia. U starszych zwierzaków często jest konsekwencją przewlekłych chorób, np. cukrzycy. Wszystkim właścicielom zwierząt polecam wykonywanie profilaktycznych badań moczu co pół roku. Im wcześniej zareagujemy, tym większe szanse na utrzymanie zwierzaka w dobrym zdrowiu.


Rozmawiała Natalia Gierymska



8ef4a00600e3caeb818d47d289054d6bdslogo.gif