Alergia pokarmowa
Na pytania odpowiada lek. wet. Kamilla Borowiak
z przychodni weterynaryjnej Petit-Vet Ursynów.
Alergia, to schorzenie które dotyka nie tylko ludzi, ale także naszych czworonożnych podopiecznych. Polega na nieprawidłowej reakcji komórek organizmu na czynniki środowiskowe.
Jak manifestuje się alergia pokarmowa?
Pierwsze objawy alergii pokarmowej u psów i kotów występują najczęściej pomiędzy 6 miesiącem a 3 rokiem życia, lecz zdarzają się pacjenci dużo młodsi lub starsi. Główne objawy alergii pokarmowej u psów stanowią świąd dotyczący łap, brzucha, okolicy pach i pachwin, okolicy okołoodbytowej i uszu. Do innych objawów związanych z występowaniem alergii pokarmowej można zaliczyć pokrzywkę, nawracające ropne zapalenia skóry, świąd okolicy lędźwiowo-krzyżowej, a także objawy ze strony przewodu pokarmowego takie jak nieuformowany kał z obecnością śluzu, krwi, wzdęcia oraz nawracające biegunki. U niewielkiej liczby pacjentów mogą wystąpić objawy takie jak zapalenia spojówek i kichanie. U kotów głównymi objawami są samouszkodzenia okolicy głowy i szyi w wyniku występowania świądu, symetryczne wyłysienia, prosówkowe zapalenie skóry oraz zespół eozynofilowy kotów.
Na czym polega nietolerancja pokarmowa, czym różni się od alergii pokarmowej?
Jeśli u naszego zwierzaka występują̨ objawy ze strony układu pokarmowego takie jak przewlekłe biegunki lub wzdęcia, niekoniecznie musi oznaczać́ to alergię pokarmową. Nasz pupil może także wykazywać́ nie-tolerancję na niektóre składniki swojej diety. Nietolerancja może być́ wynikiem działania toksyn, aromatów, konserwantów, barwników lub składników naturalnie występujących w pokarmie takich jak laktoza. Alergia pokarmowa jest nieprawidłową odpowiedzią̨ immunologiczną organizmu na określone białko. Występuje po dłuższym kontakcie z alergenem w odróżnieniu od nietolerancji, która daje objawy zazwyczaj w krótkim czasie po spożyciu określonego pokarmu. Złotym standardem w rozpoznawaniu alergii pokarmowej jest dieta eliminacyjna. Oznacza to wprowadzenie na czas minimum 8 do 12 tygodni nowego źródła pożywienia i obserwację, czy występujące dotychczas niepożądane objawy ustępują. Prawidłowo przeprowadzona dieta eliminacyjna powinna być zakończona próbą prowokacyjną, czyli podaniu zwierzęciu pokarmu, który spożywało przed dietą. Jeśli objawy wrócą mamy potwierdzenie występowania alergii pokarmowej. Wielu opiekunów moich pacjentów pyta, czy nie ma dostępnych testów, które pozwoliłyby na postawienie rozpoznania w łatwiejszy sposób niż przeprowadzanie diety eliminacyjnej. Odpowiedź niestety brzmi nie. Istnieją na rynku testy wykrywające określone immunoglobuliny we krwi, lecz bardzo często dają one wyniki fałszywie ujemne (co oznacza, że zwierzę uczulone na określony pokarm w teście wykazuje wyniki ujemne) i fałszywie dodatnie (co oznacza wyniki pozytywne u zwierząt nieuczulonych). Diagnostykę alergii pokarmowej utrudnia także fakt, że często występuje ona łącznie z alergią środowiskową, a objawy są podobne.
Czym powinna charakteryzować się dieta hipoalergiczna?
Diety określane tym mianem zawierają mniejszą liczbę potencjalnie uczulających składników niż inne. Mają krótszy skład i zazwyczaj produkowane są na bazie rzadziej uczulających źródeł białka. Do przeprowadzenia diety eliminacyjnej powinniśmy stosować karmy zhydrolizowane ewentualnie karmy monobiałkowe, oparte na nowym źródle białka, którego dotychczas nasz zwierzak nie spożywał lub specjalnie przygotowane diety domowe. W mojej opinii, jeśli nasz pupil dotychczas jadł karmy komercyjne najlepszym wyborem będzie karma zawierająca białko hydrolizowane, czyli takie, które w procesie produkcji zostało rozbite na mniejsze cząsteczki, które nie wywołują reakcji alergicznej. Najczęściej są to karmy oparte na białku drobiowym, sojowym lub rybnym. Diety takie występują na naszym rynku zarówno w postaci suchej jak i mokrej. Czasami, zwłaszcza w wypadku kotów trzeba spróbować z dwiema lub trzema karmami, zanim znajdzie się tą odpowiednią. Niestety badania pokazują, że część pacjentów może wykazywać niepożądane objawy nawet na diecie zhydrolizowanej. Można także zastosować dietę monobiałkową opartą na nowym źródle białka zarówno w postaci karmy jak i diety domowej. Należy bardzo wnikliwie analizować składy i kupować karmy dobrej jakości. Tańsze często są produkowane w warunkach, które nie zapewniają braku zanieczyszczeń innymi białkami. Jeśli chcemy stosować dietę domową warto zwrócić się do dietetyka o pomoc w ułożeniu odpowiedniej dla naszego podopiecznego.