Artykuły

Na pytania odpowiada dr hab. Marcin Szczepanik,
profesor Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie.
P.O. Kierownika Zakładu Diagnostyki Klinicznej i Dermatologii Weterynaryjnej.

Często objawy skórne manifestują inne choroby psów i kotów. Skóra i sierść są bowiem swojego rodzaju zwierciadłem, w którym widoczna jest kondycja zwierzaka.

Jakie mogą być przyczyny problemów skórnych u psów i kotów?

Niezwykle trudno jest odpowiedzieć krótko na to pytanie, ponieważ powodów problemów dermatologicznych u psów i kotów jest bardzo wiele. Należą do nich przykładowo problemy tła alergicznego, które obecnie stanowią najpoważniejsze wyzwanie dla dermatologów weterynaryjnych i są, tak jak w przypadku człowieka poważnym problemem cywilizacyjnym. Poza szeregiem chorób alergicznych psy i koty mogą chorować z wielu innych przyczyn. Problemy mogą dotyczyć tła czy to immunologicznego (szereg chorób autoimmunologicznych jak toczeń skórny rumieniowaty) czy też natury zakaźnej, jak również związanych z zaburzeniami hormonalnymi, nowotworami. Często jedne choroby skóry są następstwem innych, będąc tzw. dermatozami wikłającymi, typowym przykładem jest tu malasezioza. Wiele chorób u psów i kotów jest uwarunkowanych genetycznie i stanowią pewne osobliwości rasowe, występując tylko u jednej konkretnej rasy psa czy kota i nie zdarzają się nigdzie indziej(np. parakeratoza nosa labrador retriverów). Ponadto niezwykle prawdziwe jest stwierdzenie, że „skóra jest zwierciadłem organizmu, w którym odbijają się liczne problemy dotyczące różnych narządów”.

Jakie problemy skórne występują naj­częściej u naszych pupili?

Najpowszechniejszymi obecnie problemami są choroby alergiczne. Najczęściej występuje, uwarunkowane genetycznie, atopowe zapalenie skóry. Dość powszechne są również: alergia pokarmowa, inwazje pasożytnicze jak zarażenie świerzbowcem
Sarcoptes scabiei u psów i Otodectes cynotis u kotów. Ponadto, szczególnie na terenach wiejskich, czy na pograniczu dużych miast, gdzie możliwy jest częstszy kontakt z dzikimi czy też bezdomnymi zwierzętami spotykane są zakażenia dermatofitami. Inwazje ektopasożytnicze oraz grzybice są zoonozami i mogą stanowić zagrożenie dla właścicieli zwierząt. Nasi pupile żyją długo, pojawiają się u nich typowe dla wieku podeszłego problemy – różnego typu zaburzenia hormonalne z których najpowszechniejsze są: niedoczynność tarczycy czy też nadczynność kory nadnerczy. U starszych zwierząt częste są ponadto nowotwory skóry oraz różnego typu problemy związane z dysfunkcją innych narządów jak powierzchowne martwicowe zapalenie skóry u psów z chorobami wątroby.

Na czym polega diagnostyka problemów dermatologicznych?

Rozpoznanie konkretnych chorób opiera się na różnego typu badaniach dodatkowych (bez zastosowania których nie ma możliwości prawidłowej diagnostyki chorób skóry), ale są i takie choroby, których ostateczne rozpoznanie stawiane jest na podstawie charakterystycznych cech klinicznych, przebiegu choroby i wykluczenia innych chorób o podobnych objawach, a nawet odpowiedzi na stosowane leczenie. Generalnie, w większości przypadków na wizycie u dermatologa pobierane są próbki włosów (do badania mikroskopowego, czasem również mikrobiologicznego), naskórka i/lub materiału z obecnych na skórze wykwitów (do badania zeskrobiny czy badania cytologicznego lub hodowlanego), a w bardziej złożonych przypadkach (podejrzenie problemów autoimmunologicznych, nowotworowych, genetycznych) nawet całe wycinki skóry do badania histopatologicznego. Przyczyny uczuleń badane są za pomocą testów skórnych lub poprzez oznaczanie przeciwciał w surowicy krwi. W przypadku podejrzenia alergii pokarmowej lekarz zleca u pacjenta wielotygodniową dietę eliminacyjną. W końcu szereg chorób dziedzicznych rozpoznawanych jest za pomocą testów genetycznych.

Jak utrzymać skórę w dobrej kondycji?

Istotne jest stosowanie odpowiedniego żywienia tak by nie brakowało tam żadnych istotnych dla skóry i włosów składników takich jak cynk, biotyna, witaminy A, E i wielonienasycone kwasy tłuszczowe. Na rynku obecne są dedykowane karmy i diety poprawiające jakość włosa i skóry. Dieta odgrywa szczególnie istotną rolę u psów i kotów z alergią/nietolerancją pokarmową, gdzie jej rygorystyczne przestrzeganie warunkuje brak objawów choroby. Ponadto na rynku dostępnych jest szereg preparatów, które zawierają w składzie składniki poprawiające jakość skóry.