Artykuły

NASZ EKSPERT
Na pytania odpowiada lek. wet. Kamil Mordas z gabinetu weterynaryjnego w Suwałkach

Spotykane są na miejskich skwerach, w parkach, na łąkach, w pobliżu terenów trawiastych, wilgotnych, z dużą ilością krzewów. Mowa o kleszczach, pajęczakach przenoszących niezwykle groźne dla zdrowia i życia zwierząt i ludzi choroby.

Dlaczego tak ważne jest, aby chronić psy i koty przed kleszczami?
Kleszcze są pajęczakami atakującymi zwierzęta stałocieplne. Najpopularniejsze w Polsce gatunki to Dermacentor retikulatus, Ixodes ricinus oraz Rhipicephalus sanguineus. Do terenów o szczególnym zagrożeniu zaliczamy już nie tylko lasy i łąki ale coraz częściej parki, ogrody, skwery i trawniki miejskie. W przychodniach weterynaryjnych zdarzają sie również koty niewychodzące, które kleszcz „zaatakował” na balkonie w bloku. Sezon aktywności kleszczy rozciąga sie niemal na cały rok kalendarzowy. Jeśli zima jest łagodna te groźne pajęczaki można spotkać nawet w styczniu czy lutym. Szczyt ich aktywności tzw. „wysyp kleszczy” przebiega wiosną i jesienią czyli w okresach umiarkowanej temperatury.

Jakie choroby przenoszą te groźne pasożyty?
Do chorób odkleszczowych zaliczamy m.in.: Babeszjozę (piroplazmozę), Anaplazmozę, Erlichiozę monocytarną, Boreliozę, Hemobartonellozę oraz bardzo rzadko, wirusowe odkleszczowe zapalenie mózgu. Najczęściej wystepującą chorobą jest Babeszjoza, wywoływana przez pierwotniaki z rodzaju Babesia. Inna nazwa tej jednostki chorobowej to Piroplazmoza. Kleszcz przyssany do zwierzęcia wprowadza do jego krwiobiegu chorobotwórcze pierwotniaki, które atakują erytrocyty (krwinki czerwone). W wyniku szeregu reakcji dochodzi do niszczenia krwinek, a co za tym idzie anemii oraz znacznego uszkodzenia narządów wewnętrznych, w szczególności nerek i wątroby. Pierwszymi objawami są: osowiałość, apatia, niechęć do jedzenia, wysoka temperatura, po kolejnych kilku dniach dołącza się zmiana zabarwienia moczu na barwę ciemno żółtą nawet do brunatnej, następnie zazwyczaj dochodzi do żółtaczki. Nieleczone zakażenie w większości przypadków kończy się nieodwracalną niewydolnością nerek,
a nawet śmiercią. Pamiętajmy, że przechorowanie babeszjozy, nie oznacza wykształcenia odporności na nią. Nasz zwierzak może zachorować ponownie!

W jaki sposób diagnozuje się choroby odkleszczowe?
Rozpoznanie opiera się na podstawie wywiadu, badania klinicznego i wyników badań laboratoryjnych. Bardzo ważny jest wywiad, czyli szczera rozmowa z wlaścicielem zwierzęcia. Kolejny etap to badanie kliniczne czyli omacywanie, oglądanie i osłuchiwanie. Lekarz weterynarii między innymi ocenia kondycję zwierzęcia, mierzy temperaturę ciała, sprawdza kolor błon śluzowych, węzły chłonne i stawy. Podstawowymi badaniami laboratoryjnymi są morfologia i rozmaz krwi, ogladany pod mikroskopem. Coraz popularniejsze są badania serologiczne oraz szybie testy diagnostyczne, dostępne w wielu gabinetach, wykorzystujące m.in. technologie Elisa.

Na czym polega działanie kropli typu spot-on? 
Preparaty typu spot-on to nic innego jak popularne pipetki z plynną zawartością. Bardzo ważne jest, aby stosować je z uwzględnieniem wagi naszego zwierzaka oraz zgodnie z przeznaczeniem tzn. inne preparaty dla psów, a inne dla kotów. Zawartosć pipetki aplikuje się na zdrową, nieuszkodzoną skórę karku po uprzednim odgarnięciu sierści. W przypadku większych zwierząt preparat aplikujemy w 2-3 miejscach wzdłuż kręgoslupa. Częstym błędem popełnianym przez właścicieli jest „wcieranie” preparatu oraz dzilenie pipetek na kilka podań. Dla zapewnienienia skuteczności działania preparatów, minimum 2 dni przed ich podaniem oraz 2 dni po aplikacji pies nie powinien być kąpany, a także powinno się unikać zmoczenia sierści pupila podczas deszczu. Po podaniu preparatu substancja czynna zawarta w kroplach przenika do warstwy lipidowej skóry i do gruczołów łojowych, skąd jest w ciagu 24-48 h uwalniana na powierzchnię naskórka, tworząc niewidzialny film o działaniu odstraszającym i bójczym. Okres działania ochronnego przeciwko kleszczom to zazwyczaj cztery tygodnie, jednak uzalezniony jest od substancji czynnej zawartej w danym preparacie. Środki kleszczobójcze zawarte w preparatach typu spot-on są bezpieczne dla ludzi i zwierząt jednak podczas ich aplikowania właściciel powinien zachować podstawowe środki ostrożności. Należy unikać kontaktu produktu z jamą ustną i oczami, po jego użyciu umyć ręce, a leczone zwierzęta nie powinny być dotykane, dopóki miejsce podania nie wyschnie.