Artykuły

Kleszcze atakują naszych czworonożnych podopiecznych

Kleszcze spotyka się nie tylko w miejscach zadrzewionych bądź porośniętych krzewami i wysoką trawą, ale także w mieście. Nasilenie ich występowania wiąże się z bytowaniem w określonych ekosystemach potencjalnych żywicieli.


f9c6b6707cdf3b96ec6f85ff7d3916c54lapy05-2012krzysztofkostrop12.jpg
NASZ EKSPERT
Na pytania odpowiada
prof. dr hab.
Krzysztof Kostro
z Katedry Epizootiologii
i Kliniki Chorób Zakaźnych Wydziału Medycyny Weterynaryjnej Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie

Czy kleszcze są zagrożeniem dla milusińskich tylko poza miastem?
Porośnięte roślinnością tereny miejskie mogą stanowić porównywalne, a nawet większe zagrożenie intestacją kleszczami, niż analogiczne środowiska leśne czy łąkowe o mniejszej koncentracji zwierząt. Poza tym kleszcze występujące w miastach mogą być częściej transmiterami patogenów z uwagi na większą koncentrację określonych gatunków zwierząt, potencjalnych rezerwuarów patogenów.

Jakie choroby odkleszczowe mogą wystąpić 
u naszego czworonoga?
Kleszcze mogą być transmiterami wielu groźnych chorób. Jedną z nich jest porażenie pokleszczowe. Wywołuje ją neurotoksyna kleszczowa występująca u wszystkich gatunków kleszczy w Polsce. Podczas choroby występują trudności w połykaniu, niedowłady, a sporadycznie, w przypadku niewydolności mięśni oddechowych, choroba może kończyć się śmiercią zwierzęcia. W miejscu ukłucia kleszcza może rozwinąć się ropne zakażenie skóry, bo w rance dochodzi zwykle do powstania pierwotnego ogniska zakażenia bakteryjnego, które następnie może rozprzestrzeniać się na inne partie ciała zwierzęcia. Mało znaną chorobą jest hemobartonelloza, podczas której występują uszkodzenia czerwonych krwinek, co prowadzi do niedokrwistości i ogólnego wyniszczenia organizmu. Chorobą o podobnej etiologii jest erlichioza. W jej przebiegu obserwuje się skoki temperatury, utratę masy, możliwe zapalenie opon mózgowych, nerek, płuc, stawów oraz skazę krwotoczną. Równie niebezpieczna jest borelioza. W przebiegu choroby dochodzi do zapalenia stawów, mięśnia sercowego czy wątroby. Groźnym skutkiem infekcji może być uszkodzenie nerek, które jest niebezpieczne dla życia psa. Chorobą o etiologii wirusowej jest odkleszczowe zapalenie mózgu psów, które manifestuje się wysoką gorączką, apatią, konwulsjami, porażeniami kończyn i atakami padaczki. Z kolei chorobą o etiologii pierwotniaczej jest hepatozoonoza, która ma przewlekły, wyniszczający charakter. W jej przebiegu obserwuje się skoki gorączki, apatię, zmatowienie sierści oraz powiększenie węzłów chłonnych. Część przypadków może kończyć się śmiercią. Najbardziej znaną i najczęściej diagnozowaną chorobą przenoszoną przez kleszcze u psów jest babeszjoza. Objawy i przebieg choroby uzależnione są od odporności zwierząt. Ostry przebieg choroby, trwający 3-7 dni, charakteryzuje się wysoką gorączką, niedokrwistością, zaburzeniami krążenia i oddychania. Forma ta, w przypadku nie podjęcia właściwego leczenia, najczęściej kończy się śmiercią zwierzęcia.



8c317ee747ab818376f23fb16a3a54064lapy05-2012krzysztoftomczukp12.jpg

NASZ EKSPERT
Na pytania odpowiada 
dr n. wet.
Krzysztof Tomczuk
z Zakładu Parazytologii 
i Chorób Inwazyjnych Wydziału Medycyny Weterynaryjnej Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie

Jakie objawy może zaobserwować właściciel, które mogą świadczyć o zarażeniu przez kleszcza?
Wszystkie choroby odkleszczowe manifestują się 
z reguły skokiem gorączki, co u psa objawia się osowiałością, brakiem apetytu, a nawet apatią. Wówczas należy szukać pomocy u lekarza weterynarii. Po stwierdzeniu i fachowym usunięciu kleszcza ze skóry zwierzęcia, powinniśmy przez okres kilku tygodni zwracać szczególną uwagę na zachowanie się pupila. W większości chorób odkleszczowych okres wylęgania choroby trwa od kilku dni do kilku tygodni a nawet miesięcy.


W jaki sposób właściciel może zabezpieczyć czworonoga przed kleszczami?
Najprostszym zabiegiem profilaktycznym jest unikanie terenów porośniętych wysokimi trawami oraz drzewami i krzewami. W praktyce jest to jednak bardzo trudne. Na rynku występuje szeroka gama preparatów przeciwkleszczowych w formule do oprysków, kąpieli, nakraplania na skórę (spot-on) czy obróż. Różnią się one skutecznością, długością działania protekcyjnego oraz toksycznością dla zwierzęcia. Należy zwracać uwagę na dobór preparatu w zależności od gatunku zwierzęcia, rasy, wieku, masy ciała oraz określonych stanów fizjologicznych (ciąża czy okres karmienia). Dlatego dobór odpowiedniego preparatu dla konkretnego zwierzęcia, z uwagi na skuteczność działania oraz bezpieczeństwo, należy powierzyć lekarzowi weterynarii.