Artykuły

W lutym rozpoczął się sezon występowania kleszczy, który potrwa aż do końca listopada. Zbliżający się maj będzie dla nich najlepszym okresem żerowania. W związku z rosnącym zaniepokojeniem tym małym, ale bardzo groźnym pasożytem, lekarz weterynarii Wojciech Czerwiecki odpowiada na pytania Czytelników miesięcznika "Cztery Łapy".

Panie Doktorze,
Mam 4-letnią suczkę, kundelkę. Co roku zabieram ją na działkę pod Warszawę. Domek stoi w lesie, więc Sonia narażona jest na kontakt z kleszczami. Kilkakrotnie w jej sierści trafiłam na tego pasożyta, ale nie wiedziałam, że może on przenosić groźne choroby. Umiem usunąć kleszcza, jednak nigdy nie mam pewności, czy znalazłam wszystkie. Nie wiem też, czy są one na Sońce na tyle krótko, aby nie wpuścić jakiegoś jadu. W pobliżu działki nie ma gabinetu weterynaryjnego, a nie chciałabym niepotrzebnie panikować. Jakie choroby przenosi kleszcz i jak rozpoznać, że nie zostawił on we krwi zwierzaka żadnego wirusa?
Anna

Kleszcz przenosi wiele chorób groźnych dla zwierząt. Pojawia się od lutego do listopada, a najczęstszym miejscem jego występowania są lasy, parki i łąki. Przyczepiony do liścia wyczekuje swojego żywiciela. Gdy pojawia się "ofiara", kleszcz spada na nią i rozpoczyna wędrówkę w poszukiwaniu żerowiska. Są to przeważnie powierzchnie dobrze ukrwione i mało widoczne, jak okolice uszu, głowy, pach lub klatki piersiowej. Kleszcz wysysa krew, aby potem na jej miejsce wprowadzić rodzaj śliny, zawierającej toksyny i substancje zapobiegające krzepnięciu krwi.

Najgroźniejszą i często spotykaną chorobą przenoszoną przez kleszcze, jest babeszjoza. Odpowiedzialny za jej występowanie pierwotniak pasożytuje w czerwonych krwinkach. Jej przebieg jest ostry i na ogół kończy się śmiercią zwierzaka - właściciele psów zazwyczaj zbyt późno pojawiają się u lekarza weterynarii. Główne objawy to gwałtowny wzrost temperatury (do 41 st. C), osowiałość, brak apetytu, wymioty, zaburzenia krążenia i oddychania, ciemnobursztynowe zabarwienie moczu, powiększenie wątroby, żółtaczka, anemia. Rozpoznanie choroby możliwe jest dzięki badaniu krwi. Należy przy tym pamiętać, że wynik negatywny oznacza, iż w danej próbce krwi nie stwierdzono obecności pasożyta. Nie wyklucza to choroby, a o skuteczności leczenia decyduje szybkość jego podjęcia.

Drugą z chorób wywoływanych przez kleszcze u psów jest borelioza.

Okres od zakażenia do wystąpienia objawów, kulawizny z ewentualnym obrzękiem jednego lub kilku stawów, wynosi od 2 do 5 miesięcy. Pies jest osłabiony, ma podwyższoną temperaturę i nie chce jeść. Węzły chłonne są powiększone i bolesne. Oprócz zapalenia stawów, zdarzają się również zapalenie mięśnia sercowego i nerek. Kulawizna może wystąpić w pierwszym stadium choroby, później ustępuje, by ponownie pojawić się za kilka miesięcy. Możliwe jest także pojawienie się objawów neurologicznych, zaburzenia centralnego układu nerwowego - utrata równowagi. Niezborność ruchów, depresja, nagła bolesność całego ciała. Po wykonaniu badania serologicznego i postawieniu diagnozy przez lekarza weterynarii, leczenie polega głównie na podawaniu dużych dawek antybiotyków. Skutkiem nieleczonej boreliozy mogą być uszkodzenia chrząstki stawowej i zwyrodnienie mięśni.

Nie każdy kleszcz jest zakażony, a jeśli już jest, to nie od razu wprowadza żywicielowi zarazki. Jeśli szybko zauważymy i usuniemy pasożyta, niebezpieczeństwo zachorowania będzie niewielkie. W miejscu ukłucia przez pewien czas widoczny jest otworek w skórze i rozszerzenie skórnych naczyń krwionośnych. Jeśli główka kleszcza nie zostanie usunięta ze skóry psa może wystąpić ropień. Zmian tych nie należy się obawiać i wpadać w panikę.

PAMIĘTAJ!

Preparaty przeciwko kleszczom należy stosować regularnie od lutego do listopada, zgodnie z zaleceniami producenta. Najskuteczniejsze środki przeciwko kleszczom można kupić w gabinetach weterynaryjnych. Lekarz weterynarii poleci odpowiedni dla pupila preparat (obróżka zabezpieczająca lub krople) i sposób jego stosowania, a także określi odpowiednią dawkę w zależności od wagi psa.