Artykuły

Jak dbać o kanały słuchowe u kotów?

dr n. wet.
Piotr Wilkołek

Toaleta przewodów słuchowych u zwierząt towarzyszących, związana najczęściej z okresowym ich czyszczeniem, nie należy do czynności przyjemnych dla zwierząt. Stąd ogranicza się ją do niezbędnego minimum, korzystając z pomocy lekarzy weterynarii.

Na pytania odpowiada dr n. wet. Piotr Wilkołek z Zakładu Diagnostyki Klinicznej i Dermatologii Weterynaryjnej Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie.

Czy małżowiny uszne u kota wymagają szczególnej pielęgnacji?

Same małżowiny uszne, jak i pozostałe okolice ciała, zdrowe koty potrafią pielęgnować same i zwykle nie ma potrzeby stosowania żadnych dodatkowych zabiegów. Innym problemem jest przewód słuchowy zewnętrzny w uchu, z którego co pewien czas należy usuwać gromadzącą się woszczynę. Jednakże, nawet u zdrowych kotów, podczas silnego działania promieni słonecznych na małżowiny uszne, szczególnie u osobników z jasnym włosem, może dochodzić do oparzeń. Powoduje to powstawanie ran, a w konsekwencji niekorzystną zmianę kształtu małżowin usznych, prowadząc do ich skręcenia i nierówności. Jeżeli istnieje konieczność przebywania takich zwierząt na słońcu, należy używać kremów z filtrami przeciwsłonecznymi 2 razy w ciągu dnia. Innym problemem w okresie letnim są reakcje nadwrażliwości na ukłucia i ukąszenia owadów, szczególnie komarów. Wywołuje to silny świąd i obrzęk uszu, co skutkuje drapaniem zarówno małżowin, jak i okolic wokół nich. Takie sytuacje wymagają profilaktycznego stosowania środków odstraszających owady.

Jak prawidłowo należy dbać o toaletę przewodów słuchowych zewnętrznych u kotów?

U zwierząt zdrowych uszy należy kontrolować raz w tygodniu, a woszczynę usuwać w zależności od stanu 1-2 razy w miesiącu. Na rynku dostępnych jest wiele preparatów do czyszczenia uszu naszych milusińskich. Zwykle podaje się do przewodów słuchowych po kilka kropli preparatu i delikatnie masuje całe ucho, zamykając ujście zewnętrzne przewodu słuchowego i przytrzymując głowę zwierzęcia. Po 2-3 minutach usuwa się nadmiar płynu wraz z rozpuszczoną woszczyną zawierającą komórki naskórka i wydzielinę łojową. Najlepiej robić to watą zawiniętą na palec, wycierając całą małżowinę uszną. Pomimo, że czyszczenie za pomocą pęsety z nawiniętą watą nie naraża zwierząt na uszkodzenie głębszych struktur ucha, to ten sposób usuwania zalegającej wydzieliny należy pozostawić lekarzowi weterynarii.

Jakim chorobom towarzyszy zapalenie przewodu słuchowego i czym się objawia?

Zapalenie przewodu słuchowego zewnętrznego objawia się u kotów świądem skóry okolic uszu oraz częstym potrząsaniem głową, szczególnie podczas dotykania podstawy małżowin usznych. Dość szybko dochodzi do zaczerwienia skóry uszu i pourazowych wyłysień, pojawiają się nawet nadżerki. Kiedy w przewodach słuchowych gromadzi się wydzielina koloru brązowego lub czarnego 
o konsystencji mazistej lub suchej, najczęstszą przyczyną są pasożyty zewnętrzne (zwykle świerzbowiec uszny). Zapalenie może też wywołać alergia pokarmowa, kiedy zwierzę uczula się na składniki pokarmowe, np. mięso wołowe, kurczaka lub rybę lub nie toleruje np. jakiegoś rodzaju gotowej karmy. Zapalenie przewodów może także przebiegać z bolesnością ucha, a kiedy wydzielina jest bardziej płynna, konsystencji śluzowej czy ropnej, przyczyną jest infekcja bakteryjna. Zapalenie na tle bakteryjnym może przenosić się głębiej z ucha zewnętrznego do ucha środkowego lub nawet do ucha wewnętrznego. Powodować to może u zwierzaka objawy nerwowe. Zwierzęta wówczas przechylają głowę na stronę chorą lub trzymają ją 
w takiej pozycji przez cały czas. Poza tym mają również trudności z prawidłowym poruszaniem się.

Jak zmniejszyć ryzyko wystąpienia oporności bakteryjnej?

Oporność pewnych szczepów bakterii na antybiotyki, które powodują ropne zapalenie uszu, jest rzadko występującym problemem u kotów. Czasami jednak, kiedy z ucha izolowane są tzw. bakterie Gram-ujemne, oznaczać to może, że najczęściej podawane antybiotyki do uszu mogą nie przynieść poprawy. Bakterie takie mogą być również niebezpieczne dla człowieka. Istnieją preparaty, które powodują zwiększenie przepuszczalności ścian komórkowych bakterii i zwiększenie skuteczności leczenia. Preparaty takie „uwrażliwiają  bakterie, które są zwykle oporne na antybiotyki. Powodują również wzrost pH w przewodzie słuchowym, co zwiększa bójczość antybiotyków.

ZASADY TERAPII DERMATOLOGICZNEJ

  • Przestrzegaj dawki przepisanej przez lekarza weterynarii
  • Przestrzegaj częstotliwości podawania leku
  • Przestrzegaj zalecanego czasu trwania terapii
  • Przestrzegaj podstawowych zasad higieny
  • Przestrzegaj terminów wizyt kontrolnych
  • Nie przerywaj leczenia, nawet jeśli zniknęły objawy i widać znaczącą poprawę