Artykuły

Atopia u psa – jak z nią walczyć?

lek. wet.
Piotr Namysłowski

Choroby alergiczne u psów występują coraz częściej. Stanowi to ogromny problem dla dotkniętych alergią zwierząt oraz ich właścicieli. Jeśli więc zobaczysz, że twój pies zbyt często się drapie, nie lekceważ tego, czym prędzej zasięgnij porady specjalisty.

Na pytania odpowiada lek. wet. Piotr Namysłowski, specjalista chorób psów i kotów oraz specjalista chirurgii weterynaryjnej z przychodni weterynaryjnej w Szczecinie.

Czy atopia to choroba, która coraz częściej spotykana jest u psów?

W dzisiejszych czasach choroby alergiczne występują bardzo powszechnie. Szacuje się, że alergie stwierdzane są u ponad 20% populacji ludzi na świecie. Ponieważ pies żyje bardzo blisko człowieka, w takich samych warunkach środowiskowych, można przypuszczać, że co czwarty pies będzie chorował z powodu schorzeń alergicznych. Na przestrzeni ostatnich lat zauważamy wzrost zachorowań. Ta niekorzystna tendencja spowodowana jest pogarszającymi się czynnikami środowiskowymi, np. rozwojem motoryzacji, spalaniem śmieci w przydomowych piecach, chemizacją produkcji żywności. Istotą AZS (atopowego zapalenia skóry) jest genetycznie uwarunkowana predyspozycja do przewlekłej i nawracającej choroby skóry przebiegającej ze świądem oraz zapaleniem. Aby rozpoznać AZS u badanego zwierzęcia, powinny występować co najmniej 3 główne kryteria oraz 
3 kryteria poboczne. Do głównych kryteriów zaliczamy: świąd; wygląd oraz umiejscowienie zmian, tzn. zajęcie pyska lub łap (także jednocześnie), liszajowacenie fałdów skokowych lub powierzchni grzbietowej nadgarstków (także jednocześnie); przewlekłe i nawracające zapalenie skóry; predysponowana rasa lub skłonności rodzinne. Najbardziej predysponowanymi rasami są: foksteriery, west highland white teriery, shar pei, boksery, labradory, settery, pekińczyki, shih tzu, lhasa apso, dalmatyńczyki oraz bullteriery. Natomiast wśród kryteriów pobocznych wymienia się: początek objawów pomiędzy 1. a 3. rokiem życia; rumień twarzowej części pyska; obustronne zapalenie spojówek; powierzchowne ropne zapalenie skóry; nadpotliwość; dodatnie testy skórne.

Jak możemy leczyć i zapobiegać atopii?

Obecnie rekomendowane jest wielokierunkowe podejście do leczenia psów cierpiących z powodu atopii. Ostro przebiegające nawroty choroby powinny być leczone specjalnymi leczniczymi kąpielami i nowoczesnymi, miejscowymi glikokortykoidami. Bardzo ważne jest ustalenie przyczyny nawrotu choroby i unikanie czynników wyzwalających pojawienie się silnych objawów. W zapobieganiu nawrotów atopii duże znaczenie przypisuje się wysokiemu poziomowi higieny i pielęgnacji skóry oraz sierści poprzez stosowanie kąpieli w specjalnych łagodzących szamponach, a także podawanie wysokiej jakości karmy – bogatej w niezbędne kwasy tłuszczowe. Bardzo ważne jest stałe zwalczanie pcheł, gdyż zarówno u psów, jak i kotów istotną rolę w rozwoju uczulenia (w przypadku atopowego zapalenia skóry oraz alergicznego pchlego zapalenia skóry) odgrywa ślina pcheł. Pamiętajmy również, że leczenie psa z AZS zwykle trwa przez całe życie zwierzęcia.

Które testy są skuteczniejsze – alergiczne śródskórne czy serologiczne?

Odpowiadając na to pytanie, trzeba zaznaczyć, że rozpoznanie atopowego zapalenia skóry u psów opiera się głównie na zebranym wywiadzie, objawach klinicznych i historii choroby, nie zaś na wynikach testów laboratoryjnych. Zarówno alergiczne testy śródskórne, jak i testy serologiczne są pomocne w wykrywaniu nadwrażliwości psów z AZS na alergeny środowiskowe. Ze względu na stosunkowo proste postępowanie w przypadku serologicznych testów alergicznych w porównaniu do testów śródskórnych, będą one w dalszym ciągu metodą z wyboru dla wielu lekarzy weterynarii. Pamiętać także należy, że pozytywne wyniki alergicznych testów śródskórnych i serologicznych występują również u psów bez objawów AZS.

Czy pielęgnacja sierści i skóry psa może pomóc w leczeniu atopii?

Oczywiście tak. Zalecam stosowanie szamponoterapii. Specjalne szampony lecznicze łagodzą świąd, nawilżają skórę oraz fizycznie usuwają alergeny 
i mikroorganizmy. W porozumieniu z prowadzącym lekarzem weterynarii możemy też stosować szampony przeciwłojotokowe i antyseptyczne. W przypadkach, gdy szampony nadmiernie wysuszają skórę – stosujemy preparaty nawilżające.