Artykuły

Psy źle znoszące samotność to duży problem dla właściciela, który często po powrocie do domu zastaje zniszczone buty, ubrania, a niejednokrotnie meble czy drzwi wejściowe. Fachowo nazywa się to „lękiem separacyjnym”, czyli strachem przed samotnością.
Na pytania odpowiada lek. wet. Dagmara Mieszkis-Święcikowska, specjalista w leczeniu zaburzeń zachowań zwierząt.

Jakie są przyczyny lęku separacyjnego?
Wszystkie psy uwielbiają gryźć. Niestety, wiele czworonogów zarowno szczeniąt jak i osobników dorosłych, wykazuje na co dzień skłonność do niszczenia przedmiotów. Psy gryzą przedmioty najczęściej pod nieobecność opiekuna. Robią to z kilku powodów: czują się osamotnione, przygnębione, znudzone, bądź znajdują się w niekomfortowej dla siebie, stresującej sytuacji. Dla znudzonego, nie wybieganego psa, gryzienie przedmiotów staje się doskonałą, często jedyną okazją, do rozładowania nadmiaru skumulowanej energii. 
Z kolei zdenerwowane czy osamotnione zwierzę będzie próbowało w ten sposób odprężyć się. 
A zatem gryzienie przedmiotów staje się dla psa, w zależności od sytuacji, pewnego rodzaju działaniem kompensacyjnym.

Jak właściciel może radzić sobie z lękiem separacyjnym u swojego pupila?
Lęk separacyjny występuje dosyć często u zwierząt bardziej wrażliwych, zbyt związanych uczuciowo z opiekunem. Takie zwierzęta bardzo źle znoszą rozłąkę z właścicielem. Opiekun powinien wystrzegać się błędów wychowawczych i nie doprowadzać do sytuacji, w której pies będzie od niego zbyt zależny uczuciowo. Zwierzę musi umieć zająć się sobą zarówno pod nieobecność, jaki i w obecności właściciela. Czworonoga należy stopniowo przyzwyczajać do pozostawania w pojedynkę. Powinno się zacząć od kilkuminutowej rozłąki, a następnie każdorazowo przedłużać ją 
o kolejne kilka, kilkanaście minut. Pies musi wiedzieć, że po każdym wyjściu, właściciel wróci do domowego zacisza. Wyjście opiekuna, a także jego powrót muszą stać się dla czworonoga typowymi czynnościami, zupełnie neutralnymi, które zostaną wpisane w harmonogram dnia. Przy zwalczaniu lęku separacyjnego niezbędne okazują się regularne sesje z zakresu posłuszeństwa. Poza tym każdego dnia należy uczyć zwierzę samodzielności, zwiększając przy tym dystans między właścicielem a czworonogiem. Każdy postęp pupila, nawet ten najmniejszy, należy sowicie nagrodzić (pieszczotą, smakołykiem). 
Z kolei wszelkie potknięcia wymagają odpowiedniej korekty, oczywiście bez użycia jakiejkolwiek formy przemocy.

Czy możemy również oduczyć zwierzaka gryzienia przedmiotów?
Wiele z tych niewłaściwych zachowań pojawia się już w okresie szczenięcym. Niestety właściciele często bagatelizują dany problem, a on z czasem narasta i przechodzi w stadium nawykowe. Jeśli zwierzę przejawia skłonność do destrukcyjnych zachowań, to w pierwszej kolejności należy zastanowić się, dlaczego tak się zachowuje. Kiedy już ustalimy przyczynę, możemy zacząć przeciwdziałać temu niepożądanemu zachowaniu. Pies powinien wiedzieć co mu wolno, a co jest zakazane, zarówno w czasie nieobecności właściciela, jak i w towarzystwie opiekuna. Jeśli zwierzę „z uporem maniaka” obgryza nogi od stołu czy krzesła, rozrywa na strzępy buty, regularnie dokonuje „przeglądu prasy”, to najlepszym rozwiązaniem w zaistniałej sytuacji będzie całkowite ograniczenie pupilowi dostępu do przedmiotów, do których zwierzę ma słabość lub przynajmniej uczynienie tych przedmiotów nieatrakcyjnymi dla niego. Bardzo istotne jest też tzw. właściwe ukierunkowanie czworonoga na gryzienie. Polega ono na pokazaniu psu, że poza butami czy meblami istnieją jeszcze inne przedmioty, równie atrakcyjne, jeśli nie atrakcyjniejsze, które może do woli, bezkarnie użytkować, a nawet gryźć oraz rozrywać na strzępy. Mam tutaj na myśli różnego rodzaju zabawki przeznaczone dla psów, gryzaki, patyki, kości itp. Powinny być one wykonane z bezpiecznych, atestowanych materiałów. Ważne jest także to, aby opiekun wystrzegał się tzw. błędnych sygnałów. Jeśli choć raz, nawet nieświadomie, pozwoli czworonogowi na podgryzanie, choćby starych butów czy kapci.To da psu do zrozumienia, że gryzienie tego typu przedmiotów jest dozwolone. W rezultacie przy najbliższej okazji pies nie zawaha się „popracować” nad kolejną parą obuwia. W oduczaniu zwierzaka gryzienia określonych przedmiotów można też wykorzystać miejscowe odstraszacze, którymi warto spryskiwać przedmioty, które pies niszczy.

PAMIĘTAJ
Terapia lęku separacyjnego wymaga konsekwencji właściciela.