Artykuły

Bilans w diecie – klucz do zdrowia psa

38a4499ea4c702f39b9e9a1db36e697es13.jpg
Na pytania odpowiada dr Jacek Wilczak z Zakładu Dietetyki w Katedrze Nauk Fizjologicznych SGGW w Warszawie.

Na zdrowie psa wpływa wiele czynników. Jednym z najważniejszych jest prawidłowa dieta. Muszą znaleźć się w niej odpowiednie składniki odżywcze oraz związki biologicznie czynne. Ich zbilansowana ilość i wysoka jakość jest gwarancją zdrowia i dobrego samopoczucia psa.

Na czym polega bilansowanie pożywienia?
Bilansowanie diety dla psa musi opierać się na zasadach, które są poparte badaniami naukowymi. Pozwalają pokryć jego zapotrzebowanie na wszystkie składniki odżywcze zarówno poprzez uwzględnienie ilości poszczególnych składników odżywczych, ich proporcji oraz, co jest niezmiernie ważne, ich źródeł. Ponadto, zbilansowana dieta musi uwzględniać specyficzne parametry psa takie jak jego masa ciała, aktywność fizyczna, wymagania rasowe, rodzaj okrywy włosowej, predyspozycje do schorzeń i chorób, czy w skrajnych przypadkach stany patologiczne takie jak choroba w czasie farmakoterapii. Podstawą zbilansowanej diety dla danego gatunku jest uwzględnienie specyficznych przemian metabolicznych składników odżywczych i wynikająca z tego konieczność uwzględnienia w diecie wybranych surowców będących źródłem specyficznych składników odżywczych.

Dlaczego ziemniaki i brązowy ryż są używane jako węglowodany w karmach?
Na samym początku chciałbym zaznaczyć, że każda karma pełnoporcjowa, w przeciwieństwie do karm uzupełniających, jest zbilansowana. Ziemniaki, ryż i inne źródła węglowodanów są wykorzystywane przede wszystkim w celu uzupełnienia wartości energetycznej gotowej karmy. W przypadku karm suchych w dodatku zmniejszają gęstość energetyczną karmy oraz stanowią czasami niezbędny dodatek technologiczny. Ze względu na wymogi technologii ekstruzji nie można wyprodukować karmy suchej bez dodatków węglowodanowych. Ziemniaki, skrobia pszenna, ryż biały są to surowce, które powinniśmy traktować jako czyste surowce węglowodanowe. Natomiast już ryż brązowy, całe ziarno pszenicy, całe ziarno owsa mogą oprócz węglowodanów stanowić uzupełnienie diety w związki mineralne, witaminowe czy frakcje włókna pokarmowego. Ich obecność w diecie, mimo że niewielka stymuluje funkcje przewodu pokarmowego i urozmaica skład surowcowy gotowej karmy. Wartość odżywcza tego typu surowców jest wyższa zarówno w przypadku karm mokrych jak i karmy domowej, gdyż ich obróbka termiczna jest łagodniejsza, a jednocześnie wystarczająca do maksymalnego zwiększenia współczynników ich strawności. Ziemniaki i ryż jako surowce lekkostrawne  są szczególnie polecane w przypadku karm dedykowanych dla psów z dysfunkcjami przewodu pokarmowego polegającymi na zaburzeniu funkcji trawiennych.

Jakie wartości odżywcze mają takie składniki jak dynia czy marchew?
W przypadku psów dynia i marchew mogą stanowić surowce będące źródłem zarówno szerokiej gamy karotenoidów: od likopenu, violaksantyny po beta karoten jak i włókna pokarmowego szczególnie jego frakcji rozpuszczalnej w wodzie. Dodatek dyni i marchewki powinien być niewielki, ale za to stosowane systematycznie mogą pozytywnie wpływać na funkcje przewodu pokarmowego oraz stanowić źródło cennych prekursorów witaminy A. W przeciwieństwie do kotów, psy mają metaboliczną zdolność konwersji w wątrobie wybranych karotenoidów do witaminy A. Poza tym podawanie dyni, marchewki czy to w diecie domowej czy w diecie mokrej stanowi cenny element urozmaicający codzienny posiłek psa – w przypadku diety domowej o ile marchew może być podawana w każdej postaci, dynię należy jednak wcześniej poddać łagodnej formie obróbki termicznej najlepiej w obecności tłuszczu. Wpłynie on na zwiększenie wchłaniania karotenoidów w przewodzie pokarmowym psa.