Artykuły

Kiedy zmienić kotu dietę

38a4499ea4c702f39b9e9a1db36e697es13.jpg
Na pytania odpowiada dr Jacek Wilczak z Zakładu Dietetyki w Katedrze Nauk Fizjologicznych SGGW w Warszawie

Aby pokarm można było określić mianem pełnowartościowego, musi on pokrywać specyficzne, gatunkowo uwarunkowane zapotrzebowanie na wszystkie składniki odżywcze: dotyczy to głównie białek, tłuszczy, witamin, składników mineralnych, czy związków biologicznie czynnych. Ze względu na metabolizm kota, niezbędnych jest kilka specyficznych elementów diety, bez których organizm nie funkcjonuje prawidłowo.

Jakie składniki pokarmowe są niezbędne w diecie kota dorosłego?
Ilość w diecie składników pokarmowych została bardzo precyzyjnie określona i znalazła swoje przełożenie w opracowanych normach żywieniowych. Inną sprawą są zalecenia żywieniowe oparte na doniesieniach naukowych – w ich przypadku powinniśmy uświadamiać opiekuna kota o konieczności uwzględnienia, nie tylko ilości składników pokarmowych, ale także zwrócić uwagę na ich źródła, wpływ rodzaju obróbki itp. Dotyczy to zarówno białek, tłuszczy, witamin, składników mineralnych, jak i związków biologicznie czynnych, które zaleca się, aby były dostarczane wraz z pożywieniem. Normy i zalecenia żywieniowe uwzględniają specyfikę metaboliczną każdego gatunku. Stąd też przykładowo, ze względów specyficznego metabolizmu kotów, wśród niezbędnych składników w ich diecie musi znaleźć się tauryna. Zaliczana do aminokwasów, chociaż występuje raczej jako element składowy peptydów. Tauryna jest produktem końcowym metabolizmu aminokwasów siarkowych i prawidłowo jest tworzona z aminokwasów zawierających siarkę: metioniny i cystyny. Koty w odróżnieniu od psów, nie są w stanie syntetyzować wystarczającej jej ilości, a dodatkowo są specyficznie wrażliwe na jej niedobór. Produkcja soli żółciowych niezbędnych do prawidłowego trawienia i wchłaniania składników tłuszczowych jest całkowicie uzależniona od tauryny. Tauryna poza tym wpływa na prawidłowe funkcjonowanie serca, bierze udział w procesach związanych z rozrodem oraz spełnia ważną rolę w prawidłowym funkcjonowaniu wzroku. Wśród innych niezbędnych składników są kwasy tłuszczowe nienasycone, a przede wszystkim kwas arachidonowy, który nie powstaje w wątrobie kotów ze względu na brak aktywności enzymów niezbędnych do tego procesu. Źródłami zarówno tauryny, jak i kwasu arachidonowego są mięso i produkty pochodzenia zwierzęcego – stąd też wynika bezwzględność stosowania tych surowców w żywieniu kotów. Wśród innych różnic w żywieniu kotów i psów należy wyróżnić poziomy zapotrzebowania na poszczególne składniki odżywcze.

Czy powinniśmy zmieniać dietę kota dostosowując ją do jego wieku?
Moment, w jakim należy zmienić karmę z bytowej dla kota dorosłego, na karmę bytową dla seniora zależy m.in. od wielkości kota: zwierzęta ras małych można traktować jako te, które wcześniej wchodzą w okres starzenia się. Jednakże trudno jest jednoznacznie taki okres wskazać. W przypadku braku jakichkolwiek objawów dysfunkcji ze strony organizmu kota, zmiana na karmę dla seniorów powinna nastąpić przed pojawieniem się pierwszych objawów spowolnienia metabolizmu, dysfunkcji narządów ruchu, zmniejszonego zainteresowania jedzeniem i innymi objawami, które wrażliwy właściciel jest w stanie „wyczuć”. Stąd też cechą karm dla seniorów, oprócz spełnienia specyficznych wymagań dotyczących ilości i jakości białka, tłuszczu, składników mineralnych jest także dostarczenie surowców gwarantujących wysoką strawność przy założeniu obniżenia wydajności procesów trawiennych. W karmie dedykowanej dla kota seniora powinny znaleźć się źródła związków biologicznie czynnych, które albo hamują objawy schorzeń charakterystycznych dla kota seniora, albo będą wykazywały właściwości zabezpieczające przed powstaniem takich schorzeń. Do związków tych należą: wielonienasycone kwasy tłuszczowe (oleje roślinne, tłuszcz rybi), witaminy przeciwutleniające, głównie witamina E (oleje roślinne) czy stanole roślinne (siemię lniane).