Artykuły

Psy, tak samo jak ich opiekunowie mogą zapadać na wiele chorób oczu. Często wizyta kontrolna u lekarza weterynarii – internisty, wykazuje, że konieczna będzie konsultacja u specjalisty. Czego możemy spodziewać się podczas wizyty w gabinecie okulistycznym?

Na czym polega konsultacja okulistyczna?
Konsultacja okulistyczna przeprowadzona w gabinecie psiego okulisty różni się od tej, przeprowadzonej podczas zwykłej wizyty kontrolnej. Okulista posiada profesjonalny sprzęt diagnostyczny, który pomaga odkryć pierwotną, często zamaskowaną wtórnymi objawami, przyczynę schorzenia wzroku. Specjalista wie gdzie, czego, czym i jak szukać. Okulista powinien zrobić zawsze pełne badanie, nie pomijając żadnego z jego elementów. Najprostszym przykładem jest pojawiająca się w okolicach jednego lub obu oczu wydzielina, zwana potocznie przez opiekunów ropą. Wydzielina ta faktycznie może mieć podłoże bakteryjnego zapalenia spojówek, ale również może być związana ze spadkiem produkcji łez w danym oku. Pokrywający oko tzw. film łzowy składa się z łez, tłuszczu i cukrów. Jeśli zabraknie w oku łez – gromadzi się w nim mieszanka pozostałych składników filmu łzowego, do złudzenia przypominająca wydzielinę ropną. Jednym z podstawowych elementów badania okulistycznego jest wykonanie testu Schirmera, który mierzy produkcję łez w oku. Niewykonanie tego testu może nas zmylić w diagnozie, bo nie odpowiemy sobie na pytanie czy wydzielina jest ropna czy wynikająca z braku odpowiedniej produkcji łez. No i oczywiście leczenie będzie wtedy diametralnie różne. Kolejnym przykładem jaki można podać jest owrzodzenie rogówki, czyli ubytek różnych warstw rogówki. Jest bardzo wiele przyczyn uszkadzających rogówkę, które doprowadzają do jej owrzodzenia. Może to być entropium, czyli wwijanie się do szpary powiekowej brzegów powiek, wrastające rzęsy, ciała obce wbite w spojówki czy urazy mechaniczne. I tylko wykonanie pełnego badania okulistycznego odpowie na pytanie co jest pierwotną przyczyną danego owrzodzenia rogówki. Usunięcie tej przyczyny doprowadzi nas do sukcesu, czyli wyleczenia. Zmierzam do tego, że musimy zawsze znaleźć przyczynę, a nie leczyć tylko objawy.

Jakie są etapy badania okulistycznego?
Pierwsza, bardzo ważna część badania okulistycznego to wywiad: musimy wypytać opiekuna o powód przyprowadzenia pacjenta do gabinetu, jego ogólny stan zdrowia, poprzednie choroby oczu, obecność innych zwierząt w domu, czym jest karmiony. Już od momentu wejścia psiaka do gabinetu staramy się obserwować jego zachowanie (czy np. uderza w przedmioty). Oceniamy szybko wygląd głowy, stan skóry i sierści. To wszystko może mieć wpływ na problemy okulistyczne. Następnie przystępujemy do ogólnego badania oczu: ocena okolicy oczu, górnej, dolnej i trzeciej powieki. W odpowiednich momentach wykorzystujemy przyrządy i wykonujemy testy. Pierwszy test to wspomniany wcześniej test Schirmera, który pozwala zbadać produkcję łez. Kolejnym testem jest pomiar ciśnienia wewnątrzgałkowego, który wykonujemy przy pomocy tonometru i po wcześniejszym znieczuleniu powierzchownym oka. Za małe ciśnienie może wskazywać na zapalenie błony naczyniowej gałki ocznej, natomiast zbyt wysokie ciśnienie wewnątrzgałkowe to jaskra. Następnie wybarwiamy oko fluoresceiną, aby móc zobaczyć ewentualne ubytki pojawiające się na rogówce (wspomniane wyżej owrzodzenie rogówki). Wybarwienie to pozwala też stwierdzić drożność przewodów nosowo-łzowych. Wykorzystując biomikroskop, jakim jest lampa szczelinowa, pod powiększeniem badamy poszczególne partie oka, czyli powieki, spojówki, wszystkie warstwy rogówki, przedniej i tylnej komory oka, tęczówki oraz soczewki. Badanie oftalmoskopowe pozwala nam ocenić kondycję dna oka, czyli siatkówki i nerwu wzrokowego. Rzadziej wykonujemy gonioskopię, czyli badanie które ma za zadanie zbadać prawidłową budowę anatomiczną kąta tęczówkowo-rogówkowego. Z badań dodatkowych w okulistyce największe korzyści daje nam badanie USG gałki ocznej i okolicy za gałkowej.

W jakich przypadkach wskazane jest stosowanie nawilżających kropli do oczu?
Bardzo ważne jest w wypadku stwierdzenia zespołu suchego oka stosowanie sztucznych łez. W tej chwili na rynku pojawiły się celowane leki dla potrzeby weterynarii. Wcześniej stosowane były w takich przypadkach leki ludzkie. Mają one jednak inne pH i inną gęstość. Kolejnym wskazaniem do stosowania preparatów typu sztuczne łzy jest bolesność oka i idąca za nią nadprodukcja łez. Łzy naturalne wypłukują wspomniany już film łzowy, który zabezpiecza rogówkę przed wpływem środowiska zewnętrznego. Tak więc sztuczne łzy powinniśmy stosować nie tylko przy niedoborach produkcji łez, ale także ich nadprodukcji. Tego typu preparaty ułatwiają zdrowienie, poprawiają komfort widzenia. Stosowanie profilaktyczne może dotyczyć także psów starszych, u których spada produkcja łez naturalnych, przydaje się wtedy ich uzupełnianie.